احمد رأفت – هفتاد و ششمین جشنواره سینمائی لوکارنو در سوئیس، روز چهارشنبه دوم اوت (۱۱ مرداد) درهای خود را گشود. امسال زر امیرابراهیمی هنرپیشه موفق ایرانی در هیأت داوران این جشنواره حضور دارد.
این جشنواره ۱۲ اوت (۲۱ مرداد) با اکران فیلم «شیدا» با نقشآفرینی زر امیرابراهیمی و کارگردانی نورا نیاسری ایرانی- استرالیائی به پایان خواهد رسید. در بخش اصلی این جشنواره نیز «منطقه بحرانی» علی احمدزاده حضور دارد.
نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی علی احمدزاده کارگردان «منطقه بحرانی» را تحت فشار گذاشته بودند تا فیلم خود را از جشنواره سینمایی لوکارنو خارج سازد. این فیلم بدون رعایت دریافت پروانه سازمان سینمائی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بدون رعایت قوانین مربوط به حجاب اجباری ساخته شده است. علی احمدزاده هشتم شهریور سال گذشته پس از چند بار احضار بازداشت شده بود. این کارگردان که ممنوع الخروج شده است، بعید به نظر میرسد که بتواند به لوکارنو سفر کرده و در اکران فیلم خود حضور داشته باشد.
«منطقه بحرانی» داستان جوانی به نام امیر را روایت می کند که در انزوا زندگی کرده و تنها همراهش یک سگ است. زندگی امیر در دنیای زیرمینی تهران میگذرد، و کارش فروش انواع مواد مخدر است. «مهمونی کامی» اولین فیلم بلند این کارگردان هرگز نتوانست پروانه نمایش دریافت کند. «مادر قلب اتمی» دومین فیلم او که در آن بازیگران مطرحی چون ترانه علیدوستی، پگاه آهنگرانی و محمدرضا گلزار حضور داشتند پس از تلاشهای بسیار توانست مجوز پخش محدودی را دریافت کند. «پدیده» سومین فیلم این کارگردان نیز هنوز نتوانسته است مجوز اکران دریافت کند.
در بخش فیلمهای کوتاه نیز دو کار از سینماگران ایران اکران خواهند شد که «انگار مادرم گریسته بود آنشب» از هدا طاهری کارگردان ایرانی- آلمانی یکی از آنهاست. سال گذشته هدا طاهری با فیلم کوتاه دیگری با عنوان «مادرم هر روز دعا میخواند» توانست «یوزپلنگ طلائی» این بخش را به دست آورد. فیلم کوتاه دیگر «نگهبان» از امیرحسین شجاعی است.
فیلم اختتامیه این جشنواره «شیدا» نام دارد که در آخرین جشنواره ساندانس توانست جایزه ویژه تماشاگران را به دست آورد. داستان این فیلم بر اساس خاطرات کارگردانش نوشته شده است. زندگی سینماگر جوانی که در پنج سالگی با مادرش به استرالیا مهاجرت کرد و مدتی را در خانهای امن که برای زنان قربانی خشونت خانگی بر پا شده بود گذرانده است. در «شیدا» نیز شخصیت اصلی فیلم با دختر شش سالهاش مونا در یکی از این خانههای امن زندگی میکند. همسر شیدا دانشجویی ایرانی و مذهبی است که پس از بارها خشونت همچنان به گونهای رفتار میکند که انگار هنوز در جمهوری اسلامی زندگی میکند. همسر «شیدا» او را به رعایت حجاب مجبور میکند و از استفاده از قوانین زنستیز ایران برای کنترل زندگی همسر و فرزندش ابایی ندارد. وقتی دادگاه استرالیا به این مرد اجازه یکبار در هفته دیدار با دخترش را میدهد، از این فرصت برای تاثیر گذاشتن بر «مونا» استفاده میکند.
همزمان با اکران «شیدا» در آخرین روز جشنواره میزگردی نیز در رابطه با انقلاب «زن، زندگی، آزادی» و وضعیت زنان در ایران برگزار خواهد شد که در آن علاوه بر نورا نیاسری و زر امیرابراهیمی قرار است کیت بلانشت هنرپیشه سرشناس استرالیائی که از تهیهکنندگان «شیدا» است نیز حضور پیدا کند. در ماههای گذشته این هنرپیشه استرالیائی بارها حمایت خود را از خیزش مردمی در ایران اعلام کرده است. البته با توجه به اعتصاب مشاغل سینمائی در هالیوود، احتمال دارد که کیت بلانشت در این نشست حضور نیابد.
خبر تکمیلی ۱۲ اوت ۲۰۲۳: یوزپلنگ طلایی جشنواره لوکارنو به «منطقه بحرانی» از علی احمدزاده تعلق گرفت.
این سومین بار است که جایزه اصلی جشنواره لوکارنو به یک فیلمساز ایرانی میرسد. پیش از این ابراهیم فروزش در سال ۱۹۹۴ با فیلم «خمره» و جعفر پناهی در سال ۱۹۹۶ با فیلم «آینه» این جایزه را دریافت کرده بودند.