با پایان «دهه محرّم» نهادهای امنیتی و قضایی در ایران تسویه حساب با گروههای موسیقی مذهبی و مداحانی را که با مردم و جانباختگان اعتراضات سال گذشته همراهی کردند و در اشعار خوانده شده در مراسم به ظلم جمهوری اسلامی پرداختند، آغاز کردهاند.
در استان مازندران گروه موسیقی طایفه «سادات نیاک» که در روز عاشورا بر مزار غزاله چلابی از جانباختگان جنبش ملی مارش عزا نواختند زیر فشار نهادهای امنیتی ناچار به اعتراف اجباری شدند.
روز عاشورا اعضای این گروه برخلاف روال مرسوم در «دهه محرم» بجای سیاه، لباس سفید پوشیده و با حضور بر مزار غزاله چلابی با طبل و سنج و شیپور تصنیف «از خون جوانان وطن لاله دمیده» اثر عارف قزوینی را اجرا کردند.
اعضای این گروه موسیقی هنگام حضور بر مزار غزاله مورد استقبال مادر غزاله و دیگر اعضای خانواده او قرار گرفتند. ویدئوی مارش طایفه «سادات نیاک» بطور گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شد.
عزاداران طایفه نیاکی ظهر عاشورا به یاد غزاله چلابی از جانباختگان خیزش ملّی مارش عزا نواختند
عزاداران طایفه نیاکی آمل جمعه ششم امرداد ۱۴۰۲ (ظهر عاشورا) در «امامزاده قاسم» محله چاکسر در مقابل آرامگاه #غزاله_چلابی از جانباختگان خیزش ملّی ۱۴۰۱ با اجرای مارش عزا به وی ادای احترام… pic.twitter.com/ecHMNikVgh
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) July 28, 2023
در روزهای گذشته خبرهایی غیررسمی از بازداشت اعضای گروه موسیقی طایقه «سادات نیاک» در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود.
در ویدئویی که اکنون به شکل «اعترافات اجباری» در جمهوری اسلامی منتشر شده یکی از نوازندگان این گروه میگوید که آنچه آنها انجام دادند «ارتباطی به آنچه برداشت شد» نداشت. نوازندگان این گروه با عذرخواهی از مردم آمل «اعتراف اجباری» کردند که مارش عزا را برای امام سوم شیعیان نواختهاند.
فاطمه مجتبایی مادر غزاله چلابی در استوری اینستاگرام خود با انتشار تصویر یکی از اعضای این گروه، خطاب به او نوشت: «مهم کار ارزشمندی بود که انجام دادی بقیهاش اصلا مهم نیست.»
غزاله چلابی روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ در جریان تجمع اعتراضی مردم مقابل فرمانداری آمل با شلیک مستقیم گلوله مأموران از درون فرمانداری زخمی شد و پس از چند روز کما در بیمارستان درگذشت.
این دختر جوان هنگام اصابت گلوله به سرش با دوربین تلفن همراهش در حال فیلمبرداری بود و لحظات قبل و بعد و هنگام گلوله خوردن او ثبت شده است.
امروز جمعه ۱۳ امرداد زادروز غزاله چلابی است و اگر توسط مأموران حکومت به قتل نمیرسید ۳۴ ساله میشد. بر اساس ویدئوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی شماری از شهروندان امروز به مناسبت زادروزش بر مزار او حاضر شدند.
شب عاشورا که به «شام غریبان» معروف است نیز شماری از شهروندان بر مزار غزاله چلابی رفتند و با اینکه مأموران پیشتر مزار او را با نرده و سیمان محصور کرده بودند تا کسی نتواند آنجا حاضر شود، آواز «به سوی تو» از داریوش رفیعی را همخوانی کردند.
مادر غزاله در واکنش به دیوارکشی اطراف مزار دخترش با انتشار تصویری از گلباران آن از سوی شهروندان نوشت: «حتی اگر دیوار برلین باشد باز مردم کم نمیآورند. چشمهایتان را باز کنید، ببینید و از حسرت و حسادت بمیرید؛ آنها در قلب مردم حک شدهاند.»
در خبر دیگری از استان قزوین، محمد صمدی دادستان شهرستان تاکستان از بازداشت مداح سوگنامه «باید ز شما پرسید، کو آنهمه مهساها؟ کو آنهمه نیکاها؟» خبر داد.
دادستان تاکستان روز چهارشنبه ۱۱ امرداد اعلام کرد که پرونده قضایی برای این مداح به دلیل «هتاکی به عزاداری سیدالشهدا» در یکی از شعبههای دادسرای تاکستان تشکیل شده است.
محمد صمدی گفته «فردی که در دسته عزاداری سیدالشهدا با قرائت شعری باعث تشویش اذهان و وهن عزاداری اباعبدالله الحسین علیه السلام شده بود با دستور قضایی بازداشت شد.»
هیئت «بعثت» شهر یزد هم بعد از خواندن «از خون جوانان وطن لاله دمیده» از سوی اطلاعات سپاه تحت فشار قرار گرفت و نیروهای این نهاد نظامی با حضور در محل هیئت مانع از خواندن این سرود شدند. این هیئت در نهایت ناچار شد در بیانیهای با مخالفان جمهوری اسلامی مرزبندی کرده و آنها را «معاند» بخواند.
کیهان لندن پیشتر در گزارشی پیرامون «محرّم» امسال نوشته بود در آستانه اولین سالگرد خیزش ملّی در ایران، مراسم عزاداری ماه محرّم متفاوتتر از هر سال برگزار شد و تعداد هیأتها و دستههای زنجیرزنی که در اعتراض به حکومت نوحهخوانی کردند بطور چشمگیری افزایش پیدا کرد.
در ادامه آمده بود که شماری از مداحان با عباراتی صریح و تند رهبر جمهوری اسلامی و کل نظام را زیر سؤال برده و شمار زیادی از جوانان با ابتکارات نو و مدنی ارزشهای مکتبی حکومت را به چالش کشیدند. در مواردی حتا در بعضی هیئتها نمادهای مذهبی را آتش زدند. مقامات نظام، به ویژه ملایانی که بر مناصب و مسئولیتهای متفاوت تکیه زدهاند، نسبت به این شرایط هشدار دادند.
بر اساس این گزارش در هیئت «شاهحسینگویان» جوادیه در جنوب تهران مداح با تأکید بر غیرحکومتی بودن این هیئت و اینکه «فقط برای امام حسین اینجا هستیم» و آنها وابسته به هیچ نهاد و ارگانی نیستند، از جوانانی که در خیابان کشته شدهاند ولی اجازه برگزاری مراسم عزاداری به خانوادههای آنها داده نشده و از مادران و خانوادههای داغدار آنان یاد کرد. نوحهخوان همچنین خطاب به عزاداران میگوید: «اگر کسی بیحجاب آمده به ما ربطی ندارد.»
غلام کویتیپور مداح و خواننده سرودهای حماسی و مذهبی در همین ایام ترانه اعتراضی «رئیس» را منتشر کرد. کویتیپور چند سالی است انتقادات تند و صریحی از نظام میکند. بسیاری میگویند متن این ترانه برگرفته از خیزش ضدحکومتی و خطاب به علی خامنهای است به ویژه در بخشی از آن که میگوید: «مسئولین کودن، گُنده مملکت… حاجی اینجا دارند همه جوانها میدَرند، تو صورت ناموس مردم بیرحمانه میزنند.»
در محرّم امسال طیف گستردهای از مردم با ابتکارات و اقدامات خود به ارزشها و بدعتهایی تاختند که حکومت در ۴۴ سال گذشته با سوء استفاده از باورهای مذهبی مردم بر آنها موجسواری کرده. ابتکاراتی که مسئولان و حزباللهیها را کلافه کرده است.