با وجود تکذیب و سکوت مقامات دولتی افزایش قیمت نان در شهرهای مختلف کشور ادامه دارد. یک منبع آگاه گفته تا آخر امرداد قیمت نان در تهران با افزایش ۵۰ تا ۶۰ درصدی روبرو خواهد شد.
قیمت نان از هفته دوم امرداد در مشهد آغاز شده و به سرعت تا ۱۵ استان ایران گسترش یافته است. میانگین گرانتر شدن در استانهای مختلف برای انواع مختلف نان از ۳۰ تا ۴۳ درصد گزارش شده است.
یک منبع آگاه در گفتگو با وبسایت «اقتصاد ۲۴» گفته معاون اقتصادی استانداری تهران در کارگروه آرد و نان اعلام کرده که قرار است قیمت نان در تهران از اواخر مردادماه گران شود.
این منبع آگاه گفته که افزایش قیمت نان در مشهد ۴۰ درصد بوده، اما با توجه به بالا بودن هزینههای زندگی در تهران میزان افزایش قیمت نان در تهران ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از مشهد خواهد بود.
منبع آگاه دیگری نیز درباره افزایش قیمت نان در تهران گفته که با پیگیری اتحادیهها و موافقت کارگروه آرد و نان تهران، برای اقتصادی ماندن نانواییها و جلوگیری از کم فروشی، قیمت نان تا پایان ماه جاری بسته به نوع نان، بین ۲۰۰ تومان تا ۱۰۰۰ تومان افزایش خواهد داشت.
او با بیان اینکه «کارگروههای آرد و نان استانها در کشور، برای اولین بار است که از ابتدای دولت سیزدهم نسبت به اصلاح نرخ نان اقدام میکنند» گفته که «با توجه به کمک هزینه ۴۰ درصدی دولت، افزایش نرخ نان نسبت به افزایش هزینه اجاره و دستمزد در دو سال گذشته بسیار کمتر خواهد بود.»
وبسایت «اقتصاد ۲۴» تأکید کرده که خبرنگار این رسانه با فاطمه نظری رئیس جدید اتحادیه نانوایان سنتی تماس تلفنی گرفت، اما این مسئول صنفی پاسخگوی سوالی مبنی بر اینکه «آیا قیمت نان در تهران گران میشود؟» نبود!
محمدعلی مهری معاون اقتصادی استانداری تهران هم گران شدن نان در تهران را تأیید کرده است: «به نظر میرسد موضوعات مربوط به نرخ نان تا آخر مردادماه در استان تهران تعیین تکلیف شود.»
نان به عنوان قوت غالب مردم در ایران و مهمترین کالای خوراکی مورد مصرف اقشار تنگدست و کمدرآمد در حالی از هفته گذشته گرانتر شده که همچنان هیچ مقام ارشد دولتی بطور رسمی افزایش قیمت نان را تأیید نکرده است.
فعالان اصناف نانوایی در روزهای گذشته و از شهرهای مختلف خبر دادهاند که افزایش قیمت نان با بخشنامهای از سوی دولت با امضای محمد مخبر معاون اول حسن روحانی به کارگروه آرد و نان هر استان سپرده شده است.
برای نمونه محمد امینی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اردستان روز گذشته اعلام کرد که ابلاغ افزایش قیمت نان از سوی دولت برای جهاد کشاورزی شهرستان اردستان ارسال شده و تا پایان امرداد قیمت نان در این شهرستان نیز افزایش خواهد یافت.
پیش از آن نیز محمدعلی شاه حسینی معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری یزد گفته بود که بر اساس بخشنامه دولت، کارگروههای آرد و نان دارای عقبماندگی نرخ نان در استانها میتوانند نسبت به متناسب سازی نرخ نان اقدام کنند و در همین راستا نیز کارگروه آرد و نان استان با تهیه میانگین قیمت نان در استانهای همجوار، پیشنهاد مورد نظر خود جهت افزایش نرخ نان در استان را به وزارت کشور جهت تایید ارسال کرده که امیدواریم تا پایان هفته اعلام و اجرایی شود.
معاون اقتصادی استانداری یزد افزوده بود که «آخرین افزایش نرخ نان در استان را مربوط به سال ۱۴۰۰ بوده و نرخ جدید که براساس میانگین قیمت نان در استانهای همجوار تهیه شده تا پایان هفته جاری و پس از تایید وزارت کشور اعلام و اجرایی خواهد شد.»
در این میان مشخص نیست به چه دلیلی مقامات دولتی ترجیح میدهند با تکذیب و سکوت به مردم هیچ پاسخی ندهند. در روزهای گذشته پاسدار احمد وحیدی وزیر کشور جمهوری اسلامی با صراحت اعلام کرد که دولت برنامه افزایش قیمت نان را ندارد. پیش از او نیز محمد حسینی معاون پارلمانی ابراهیم رئیسی اول خردادماه تأکید کرده بود که امسال بنزین و آرد گران نخواهد شد.
این در حالیست که کارگروه آرد و نان در هر استان که اکنون مسئول اصلی افزایش و تعیین قیمت جدید نان معرفی شده زیر نظر استانداری هر استان فعالیت داشته که استانداریها هم زیر نظر وزارت کشور فعالیت دارند.
افزایش قیمت نان هر چند پیامدهایی برای سفره و معیشت خانوارها دارد اما در آنسو اقدامی است که برای حفظ واحدهای صنفی باید انجام میشد که اکنون در خطر قرار گرفته است. نرخ نان از سال ۱۳۹۹ که قیمت جدید تعیین و سال ۱۴۰۰ ابلاغ و اجرایی شد تا امروز تغییری نداشت.
فعالان صنفی نانوایی بارها توضیح دادهاند که قیمت آرد فقط ۱۰ تا ۱۵ درصد قیمت تمام شده نان را تشکیل میدهد و آنچه سبب افزایش هزینه و زیان نانواییها شده افزایش سایر هزینهها از جمله حقوق و دستمزد، حملونقل، انرژی، اجارهبها و به طور کلی نرخ عمومی تورم است.
بر اساس گزارشها طی دو سال گذشته نرخ هر کیلو خمیر مایه نان از ۴۰۰ تومان به بیش از ۸۰۰ تومان رسیده در حالی که قیمت آن در بازار آزاد بیشتر از ۱/۵ میلیون تومان است؛ علاوه بر این، هزینه اجارهبهای املاک تجاری نیز بین ۵۰ تا ۱۵۰ درصد افزایش یافته و دیگر هزینهها مانند انرژی، دستمزد و انرژی هم افزایش یافته است.
فعالان صنفی میگویند در چنین شرایطی یا باید نان نیز مانند دیگر کالاها متأثر از تورم افزایش قیمت پیدا کند یا واحدهای نانوایی زیاندهنده یکی پس از دیگری تعطیل میشوند؛ اتفاقی که طی ماههای گذشته در شهرهای مختلف افتاده و تعداد قابل توجهی از نانواییها پروانه کسب خود را باطل کردهاند.
بیژن نوروزمقدم رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران اردیبهشت امسال از لزوم متناسبسازی قیمت نان با نرخ تورم صحبت کرده و گفته بود که نرخ تورم در دو سال گذشته بیش از ۴۰ درصد بوده و همین رشد تورم در هزینه تولید نان تاثیر دارد و طبیعی است که با شرایط موجود سراغ تغییر قیمت نان برویم.
علی بابایی کارنامی رئیس فراکسیون کارگری مجلس شورای اسلامی با گذشت بیش از یک هفته از آغاز گران شدن نان در استانهای مختلف و در حالی که مشخص شده دولت پیش از این بخشنامه افزایش قیمت نان را به استانداریها ابلاغ کرده بود، گفته که «اگر نان گران شود، ما معترض هستیم. در حال حاضر در برخی از جاها که مردم برای خرید نان به نانواییها مراجعه میکنند نانی که تحویل مردم داده میشود با اشکالاتی روبرو است.»
علی بابایی کارنامی افزوده که «تأمین آرد و نان یکی از بحثهای مهم در تأمین کالاهای اساسی و بخشی از سبد معیشتی مردم است. ما در حال حاضر نسبت به نحوه توزیع سهمیه آرد و نان اعتراض داریم. نه تنها در استان ما بلکه در کل کشور متاسفانه برنامه وزارت اقتصاد برنامه بسیار خوبی در این زمینه نبوده است و در حقیقت هم کسی پاسخگویی لازم را ندارد.»
گران شدن نان به سرعت بر افزایش قیمت دیگر کالاها نیز اثرگذار خواهد بود. روزنامه «جهان صنعت» گزارش داده که برخی از سرویسدهندگان از جمله رانندگان «مسافرکش خطی» به بهانه افزایش قیمت نان اقدام به افزایش هزینه دریافتی از مردم کردهاند.
این روزنامه نوشته است که بطور مثال در غرب تهران مسیری که کرایه آن ۶ هزار تومان بود، از سوی برخی رانندگان ۱۰۰۰ تومان افزایش یافته است.
در این گزارش تأکید شده است که دولت از واکنش شهروندان به ویژه فروشندگان و عرضهکنندگان دیگر کالاها و خدمات در هراس است و باور دارد که این اتفاق میتواند زنجیرهای از گرانیها را به دنبال داشته باشد.
در این میان باز هم اقشار تنگدست و کمدرآمد قربانیان اصلی گران شدن نان خواهند بود؛ به ویژه آنکه طی سالهای گذشته با افزایش شدید قیمت مواد خوراکی و حتی برنج و ماکارونی، نان به عنوان خوراک اصلی این اقشار تبدیل شده است.