وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تشریح دستاوردهای دولت سیزدهم در دو سال گذشته ادعا کرد: «بر اساس گزارش سامانه رصد در حوزه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیش از ۱ میلیون و ۹۷۰ هزار فرصت شغلی ثبتشده در دولت سیزدهم ایجاد شده است!»
صولت مرتضوی که در برنامه «صف اول» صداوسیمای جمهوری اسلامی صحبت میکرده، با بیان اینکه رفع فقر مطلق از حقوق عامه مردم است، ادعا کرده: «بخش قابل توجهی از فقر مطلق ریشهکن شده است و در تداوم مسیر افتخارآفرین دولت مردمی تلاش میکنیم معیشت مردم بهبود یابد.»
وی افزایش مستمری خانوارهای تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد و پوشش فراگیر بیمههای اجتماعی و درمانی را از مهمترین اقدامات برای ریشهکن کردن فقر مطلق عنوان کرد و گفت: «تمام خانوارهای پشت نوبت در سازمان بهزیستی تحت پوشش قرار گرفتند و یک میلیون خانوار تحت پوشش به یک میلیون و چهارصد هزار خانوار افزایش یافت.»
وی یکی از هدفگذاریهای اصلی دولت سیزدهم را ایجاد سالانه یک میلیون فرصت شغلی بیان کرده و مدعی شده است: «در آستانه شروع سومین سال فعالیت دولت مردمی با افتخار اعلام میکنم که این هدفگذاری دولت محقق شده است.»
وی در ادامه دروغهای خود با اشاره به نظارت دقیق برای صحتسنجی اشتغالآفرینی در کل کشور اضافه کرده است: «بر اساس برآورد مرکز آمار ایران نرخ بیکاری بهار سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰، یک درصد کاهش یافته است.»
مرتضوی با اشاره به اینکه در بعضی از شهرستانها برای نیروی کار اعلام نیاز میشود، گفته است: «۱۸ استان نرخ بیکاری منفی داشتهاند و با سیاستگذاریها و تعادلبخشی به رونق سرمایهگذاری دولتی و بخش خصوصی در کل کشور شاهد رونق اشتغال خواهیم بود.»
پیشتر در ۱۲ امرداد مرتضوی در سخنانی راهکار شکستخورده دولت برای رفع فقر مطلق یعنی افزایش یارانهها را راهکاری برای رفع فقر مطلق اعلام کرده بود.
در همین ارتباط حسن صادقی رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری یکم خردادماه به وبسایت «رویداد۲۴» گفته بود: «گرانی به قدری کمرشکن شده است که آمار اصلی فقرا بیش از سه میلیون خانوار است و حدود ۴ میلیون خانوار نیز دچار تنگدستی هستند که دولت ایجادکننده آن است.»
بهروز محبی نجمآبادی عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی نیز با تاکید بر بیشتر شدن فقرا و فاصله میان دهکهای مختلف و سقوط دهکهای ضعیف جامعه به ردههای پایینتر گفته است: «قریب به ۲۰ میلیون نفر در کشور در شرایط مساعدی نیستند که حدود ۳ میلیون خانوار بوده و دچار فقر مطلق هستند که این آمار در سامانه رفاه نیز مشخص است و باید به این افراد کمک جدی و اساسی شود».
«رویداد۲۴» در ادامه نوشته است: «این آمار نشان میدهد یک چهارم ایرانیان در فقر مطلق بسر میبرند که آمار بسیار بدی برای دولت سیزدهم است که با شعارهای حمایت از مستضعفین جامعه بر سر کار آمد، اما خروجی اقداماتش افزایش فقر مطلق در جامعه است. این افزایش فقر مطلق در حالی است که بسیاری از اقتصاددانان معتقدند ظرف سالهای گذشته طبقه متوسط جامعه رو به نابودی رفته و حذف شده و به سمت طبقه ضعیف جامعه کشانده شده است و همین امر افزایش جامعه فقیر ایرانی را هشدار میدهد.»
ادعاها و دروغهای مقامات درباره کاهش و مهار فقر و تورم در حالی تمامی ندارد که شماری از آنها به همراه نهادهای وابسته به حکومت مرتب در حال تناقضگویی هستند و کارشناسان حکومت نیز مدام نسبت به وخیم شدن اوضاع اقتصادی و معیشتی مردم هشدار میدهند.
وزیر اقتصاد جمهوری اسلامی روز ۱۰ امرداد ۱۴۰۲ مدعی شده بود تورم بعد از یک دوره ۱۴ ماهه، به کانال ۳۰ درصد برگشته است. اما هشدارهای کارشناسان نسبت به افزایش تورم در هفتههای پیش رو، افزایش مداوم قیمتها در بازارهای مختلف و گسترش فقر در کشور نشاندهنده آنست که دولت سیزدهم دستاوردی در مهار تورم نیز نداشته است.
اقتصاددانان معتقدند دولت با اقداماتی چون چاپ پول و افزایش نقدینگی و فروش اوراق قرضه شاید بتواند برای یک بازه چند هفتهای ارقام تورمی را کاهش دهد اما در واقعیت اقتصاد ایران دارای شرایطی به شدت بحرانی است و احتمال تورمهای بیشتر در آینده نزدیک وجود دارد.
یکی از نتایج مهم تورم و کاهش ارزش پول ملی در اقتصاد ایران، کاهش قدرت خرید خانوار و گسترش فقر است. هرچند جمهوری اسلامی به ویژه نهاد دولت تلاش دارد آمارهای مرتبط با فقر را سانسور کرده و نادیده بگیرد اما آمارهایی که از سوی اقتصاددانان و بخشهایی از ساختار حکومت درباره فقر مطرح میشود تکاندهنده است.
گسترش فقر در ایران آنقدر برجسته شده که بسیاری از مقامات کنونی و پیشین جمهوری اسلامی نیز به این موضوع اعتراف میکنند از جمله حسین راغفر اقتصاددان نزدیک به جناح اصلاحطلب در سخنانی گفته است به نظر نمیرسد تعداد افرادی که امروز زیر خط فقر مطلق قرار گرفتهاند کمتر از ۵۰ درصد جمعیت کشور باشد. به این معنی که این افراد از حداقلهای زندگی انسانی هم برخوردار نیستند.
پیشتر نیز محسن پیرهادی نایب رئیس کمیسیون تلفیق برنامه هفتم گفته بود که رسیدن جمعیت زیرخط فقر کشور به مرز ۲۸ میلیون نفر زنگ خطر برای توجه ویژه به حوزه آسیبهای اجتماعی را به صدا در آورده است.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی طی تحقیقاتی اعلام کرده است که نرخ فقر در دهه ۹۰، ۱۱ واحد درصد افزایش داشته و از ۱۹/۴ درصد در سال ۱۳۹۰ به ۳۰/۴ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است.
این مرکز پیشتر درباره افزایش نرخ «خط فقر» اعلام کرده بود که این شاخص، طی یک دهه از «۱۹ درصد» به بیش از «۳۰ درصد» افزایش یافته است.
وزارت کار نیز در پژوهشی اعلام کرده که نرخ تورم بالا، رکود اقتصادی و کاهش پیوسته درآمد ملی سرانه باعث شده تا خانوارهای ایرانی بطور مکرر در ۱۰ سال پیش از آن با کاهش رفاه مواجه شده و در نهایت در سال ۱۳۹۸ در حدود ۲۶/۵ میلیون نفر زیر خط فقر قرار بگیرند.