روز یکشنبه ۵ شهریور از پروژه تولید آزمایشگاهی «رادیو نوکلیید سزیم- ۱۳۷» در ایران رونمایی شد. رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی گفته است «سزیم-۱۳۷» به صورت طبیعی وجود ندارد و از محصولات شکاف اورانیوم است.
محمد اسلامی توضیح داد این ماده «در اثر فعالیتهای رآکتور و عمدتاً در سوخت هستهای مصرف شده و پسماندهای پرتوزا یافت میشود و با توجه به نیاز کشور به تولید آن و دشوار بودن واردات طرح تولید آن در پژوهشگاه علوم و فنون هستهای آغاز شد.»
اسلامی در توضیحاتی نه چندان واضح گفت: «برخیها میگویند که [تولید سزیم] نتیجه تحقیقات نامعین است، به لطف الهی این زیرساختی که در سازمان ایجاد شده این قابلیتها با این خودباوری ترکیب شده و تحقیقات نتیجهگرا را در سازمان به منصه ظهور رسانده است. سزیم-۱۳۷ حاصل کار شش ماه تلاش و هماهنگیها و مجوزهاست.»
رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی با بیان اینکه «در صنعت هستهای متوقف نمیشویم» افزود: «سنگ بنا در انرژی اتمی سوخت هستهای است. سوخت هستهای مبنایش غنیسازی است. شما اگر این کار را انجام دهی میتوانی مدعی داشتن صنعت هستهای باشید. صنعت هستهای یک صنعت راهبردی پیشبرنده علوم و فناوری است و نفش مستقیم در زندگی مردم دارد.»
هرچند به گفته اسلامی سزیم-۱۳۷ در «صنایع ابزار دقیق هستهای و سامانه پرتودهی و چاه پیمایی برای نفت و گاز و مواد معدنی مورد استفاده قرار میگیرد» اما یکی از مواد مورد استفادهی آن در ساختن «بمب کثیف» است.
بعضی مواد رادیواکتیو مورد استفاده در علوم پزشکی از جمله درمان سرطان مشابه مواد تشکیل دهنده یک بمب کثیف هستند. حفظ ایمنی آزمایشگاههای تولید پودر «سزیم-۱۳۷» و نگهداری آن بسیار دشوار است و اگر در اثر خطای سهوی یا بطور عمد در محیط پراکنده شود آن منطقه برای سالها آلوده به مواد رادیواکتیو خواهد شد و میلیاردها دلار هزینه تخلیه، تخریب و پاکسازی به همراه خواهد داشت.
محمد اسلامی در همین کنفرانس خبری با اشاره به اینکه «غنیسازی طبق تدابیر کلی نظام در حال انجام است» خبر داد که معاون آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار است به تهران سفر کند. وی با افتخار به خبرنگاران گفته «در تلاشیم همواره در ریل خدمت باشیم و شرکت پارس ایزوتوپ جمعهها تعطیل نیست.»
بررسیها نشان میدهد در یکی از مقالات شرکت «پارس ایزوتوپ» آمده «سزیم-۱۳۷ یا رادیوسزیم، یک ایزوتوپ رادیواکتیو سزیم است که به عنوان یکی از محصولات بیشتر شناخته شده شکافت هستهای اورانیوم-۲۳۵ و دیگر ایزوتوپهای قابل شکافت در رآکتورهای هستهای و سلاحهای هستهای تشکیل میشود.»
قابل توجه اینکه یکی از موادی که پس از انفجار چرنوبیل سبب سالها آلودگی محیط شد همین «سزیم-۱۳۷» بود.
شرکت پارس ایزوتوپ که در فهرست تحریمهای آمریکا قرار دارد در یک مقاله دیگر هشدار داده سزیم-۱۳۷ به راحتی از طریق پوست، تنفس و دستگاه گوارش انسان جذب بدن میشود!
حالا محمد اسلامی در صحبتهای خود تأکید کرده که «برخی میگویند تولید سزیم-۱۳۷ نتیجه تحقیقات نامعین است.» این اظهارات گرچه واضح نیست در ارتباط با چه موضوعی بیان شده اما چنین به نظر میرسد که حکومت بدون برنامهریزی بلندمدت قبلی تولید این ماده را آغاز کرده است.
یادآوری میشود که اوایل تیرماه امسال منابع روسی گزارش دادند پنج نفر را که قصد داشتند یک کیلوگرم سزیم-۱۳۷ را به خارج کشور ببرند، دستگیر کردند.