پیکر جواد روحی از بازداشتشدگان اعتراضات سال گذشته که روز گذشته در زندان نوشهر به طرز مشکوکی جان باخت، ساعاتی پیش تحت تدابیر شدید امنیتی در روستای پدری او در کلیکان آمل به خاک سپرده شد.
منابع حقوق بشری در ایران گزارش دادند پیکر جواد روحی پس از اخذ تعهد از خانواده به آنها تحویل داده شده و با حضور مأموران امنیتی از شهر نوشهر به روستای پدری او به کلیکان آمل منتقل و پیش از طلوع آفتاب و بدون حضور اقوام و دوستان به خاک سپرده شده است. خانواده جواد روحی اجازه برگزاری مراسم خاکسپاری برای فرزند خود را نداشتهاند.
«کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان» نیز گزارش داده که ۱۵ مامور امنیتی خانواده درجه یک جواد روحی را برای خاکسپاری همراهی کرده و اجازه ندادند غیر از چند عضو درجه یک، فرد دیگری در این مراسم مخفیانه حضور داشته باشد.
این گزارش تأکید کرده که پیش از خاکسپاری جواد روحی، چند نفر امنیتی در منزل جواد روحی مستقر شده و خانواده را تهدید میکنند که در صورت گفتگو با رسانهها یا اظهار نظر در اینباره پیکر او را با خود میبرند.
«کمیته پیگیری وضعیت بازداشتشدگان» در ادامه نوشته مطلع شده که اعضای خانواده یک روز پیشتر با جواد روحی ملاقات داشته و او در وضعیت جسمی و روحی مناسبی بودهاست، اما در کمال ناباوری صبح روز بعد با آنان تماس گرفته شده و خواستند که برای تحویل پیکرش مراجعه کنند.
این گزارش افزوده که بعد از مراجعه خانواده به بیمارستان، علت مرگ جواد روحی «ایست قلبی» عنوان شده. این در حالیست که دادستان نوشهر میگوید که نتیجه پزشکی قانونی هنوز اعلام نشده و علت مرگ هنوز مشخص نیست.
جواد روحی از شهروندان بازداشت شده در اعتراضات سال گذشته در نوشهر که پیشتر در دادگاه با اتهامات واهی آتش زدن قرآن و کیوسک نیروی انتظامی به «سه بار اعدام» محکوم شده بود، در نخستین ساعات بامداد روز پنجشنبه ۹ شهریور ۱۴۰۲ به طرز مشکوکی در زندان جان باخت.
خبرگزاری «میزان» مرکز رسانه قوه قضاییه مدعی شده که جواد روحی ساعت ۳:۴۵ بامداد پنجشنبه، ۹ شهریور به دلیل نامشخص دچار تشنج شده و به کما رفته و پس از انتقال به بیمارستان «شهید بهشتی» نوشهر جان باخته است.
روابط عمومی زندان نوشهر اعلام کرده که «درباره فوت جواد روحی دستور قضایی، پرونده تشکیل و به شعبه اول بازپرسی ارجاع شده است و دادستان نوشهر به همراه بازپرس، با حضور در زندان از هم بندیان متوفی در مورد وی سوال کردهاند.»
همچنین «با دستور قضایی مقرر شده است دوربینهای مداربسته زندان بازبینی و بررسی شوند و وسایل شخصی متوفی از جمله یادداشتها و داروهای وی مستندسازی شود.»
روابط عمومی زندان نوشهر اعلام کرده که پیکر جواد روحی «برای بررسی علت تامه فوت و معاینات سمشناسی به پزشکی قانونی ارسال شده و نسبت به کالبدشکافی و نمونهگیری اقدام شده است.»
در واکنش به «مرگ مشکوک» جواد روحی در زندان، سازمان عفو بینالملل با انتشار بیانیهای خواستار برگزاری «تحقیق و تفحص» و انجام «تحقیقات مستقل» درباره علت مرگ این زندانی سیاسی شد.
سازمان عفو بینالملل تأکید کرده که جمهوری اسلامی جواد روحی را با مجموعهای از «جرایم بینالمللی» از جمله «ناپدیدسازی قهری»، «انفرادی» و «شکنجه»، قربانی کردهاند تا او وادار به «اعتراف اجباری» شود.
پس از صدور اتهامات سنگین و حکم سه بار اعدام علیه جواد روحی، سازمان عفو بینالملل در بیانیهی دیگری عوامل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را متهم کرده بود که جواد روحی را در سلولهای انفرادی زیر انواع شکنجههای جسمی و روحی، از جمله شلاق، تهدید به تجاوز و اعدام ساختگی قرار داده بودند.
در بیانیه قبلی سازمان عفو بینالملل همچنین آمده بود که وکیل جواد روحی در دادگاه تأکید کرده بود که این ویدئو ثابت نمیکند که او در تحریک یا مشارکت در آتشسوزی گسترده دست داشته و «اعترافات» او تحت فشار و با اجبار به دست آمده است و صدور احکام اعدام برای چنین جرایمی، آشکارا «حق حیات» را بر اساس «قوانین بینالمللی» نقض میکند.
سازمان حقوقبشر ایران نیز خواستار بررسی علل جانباختن جواد روحی توسط کمیته حقیقتیاب سازمان ملل شد.
محمود امیری مقدم مدیر این سازمان گفته که «مرگ جواد روحی باید به عنوان یک قتل فراقضایی در زندان توسط کمیته حقیقتیاب سازمان ملل بررسی شود. علی خامنهای و همه افراد و نهادهای سرکوبی که در دستگیری، شکنجه و حبس او نقش داشتهاند، در قبال مرگ این معترض مسئولند و باید پاسخگو باشند.»
بهداری زندان نوشهر بامداد جمعه دهم شهریور در اطلاعیهای ادعاهایی را درباره چگونگی بدحال شدن و به کما رفتن جواد روحی مطرح کرده که در نهایت این توضیحات مبهم، نوعی فرافکنی و سلب مسئولیت ارزیابی میشود.
در این اطلاعیه آمده که «روز چهارشنبه ۸ شهریور ۱۴۰۲ مددجو جواد روحی با پای خودش به بهداری مراجعه و عنوان کرد بیحال است. پس از گرفتن علام حیاتی جواد روحی و مشورت با پزشک زندان برای جواد روحی قرص دیکلوفناک و قرص سرماخوردگی تجویز شد. همچنین در پی اعلام شرح حال به پزشک زندان در ساعت بیست وی دستور اکسیژنتراپی برای مددجو صادر کرد و روحی ۱۵ دقیقه زیر اکسیژن بود و مجدد به خوابگاه مراجعه کرد.»
این اطلاعیه افزوده که «با توجه به سابقه مراجعه مددجو به بهداری، معاینه وی و انجام اقدامات پزشکی و درمانی در مورد او به همبندیهایش توصیه شد در صورت بروز هرگونه مشکلی مجددا مسئولان پزشکی و درمانی را در جریان بگذارند. ساعت ۳:۳۰ دقیقه بامداد ۹ شهریور در تماس مجدد با بهداری عنوان میشود حال روحی بد شده که اینبار در مراجعه به خوابگاه مشاهده میشود مددجو تشنج کرده است. اقدامات تخصصی پزشکی و درمانی روی روحی انجام و در حین انجام اقدامات با اورژانس برای انتقال مددجو به بیمارستان هماهنگی صورت میگیرد.»
بهداری زندان نوشهر افزوده که «با حضور عوامل اورژانس در زندان، مددجو به ماشین منتقل شده و هماهنگی لازم با سوپروایزر بیمارستان نوشهر انجام میشود که متاسفانه با وجود رسیدن بیمار به بیمارستان و انجام اقدامات پزشکی معمول وی جانش را از دست میدهد.»
در انتهای این اطلاعیه ادعا شده که جواد روحی پیش از بازداشت و از سال ۹۵ نیز چند بار سابقه تشنج داشته و در پرونده او «مسمومیت با ترامادول» و همچنین «اقدام به خودکشی» وجود داشته است.
این ادعا در حالی مطرح میشود که سالهاست گزارشهایی از خورانده شدن قرصهای مشکوک در زندان به زندانیان سیاسی و توزیع ترامادول و دیگر داروهای مخدر در میان بازداشتشدگان و زندانیان سیاسی منتشر شده است.
با توجه به متن اطلاعیه بهداری زندان نوشهر به نظر میرسد جواد روحی نیز از جمله قربانیان داروهای مشکوکی باشد که از سوی مسئولان زندان به زندانیان سیاسی خورانده میشود.
جواد روحی معترضی که به سه بار اعدام محکوم شده بود در زندان جان باخت
جواد روحی معترض ۳۵ ساله و از بازداشتشدگان خیزش ملّی سال گذشته به اتهام «آتش زدن مقر راهنمایی و رانندگی» به «سه بار اعدام» محکوم شده بود. او در پی اعتراضات ۳۰ شهریورماه ۱۴۰۱ در شهر نوشهر بازداشت و در روند اعترافگیری اجباری به اتهام »محاربه» و «فساد فی الارض» به «سه بار اعدام» محکوم شد.
جرائم مورد استناد در دادگاه برای اتهامات سنگین جواد روحی اعترافات زیر شکنجه او به «سوزاندن قرآن و ساخت کوکتل مولوتف و پرتاب آن به داخل مقر راهنمایی رانندگی میدان آزادی نوشهر که باعث حریق و صدمات جدی به مکان پلیس شده» بوده است.
این در حالیست که یک منبع مطلع نزدیک به خانواده روحی به خبرگزاری «هرانا» گفته بود: «تمامی اعترافاتی که در دوران بازجویی از جواد اخذ شده، تحت آزار و اذیت و فشار اعمال شده بر وی صورت گرفته است. تنها مستندات پرونده علیه وی که منجر به صدور حکم اعدام برایش شده است، اعترافات اجباری اخذ شده از او در دوران بازجویی و همچنین فیلمی از صحنه اعتراضات است؛ ویدئویی که به هیچ عنوان چهره فردی که در آن اقدام به آتش زدن قرآن میکند مشخص نیست، اما دادگاه اقدام مذکور را منتسب به جواد دانسته و او را “مرتد” خوانده است.»
مجید کاوه وکیل جواد روحی اسفند سال گذشته از فقدان ادله اثباتی در پرونده وی خبر داده و گفته بود که هیچ مدرک و دلیلی در ارتباط با اتهامات منتسب به او وجود نداشته است.
از سوی دیگر سند منتشر شده درباره اتهامات واهی بکار رفته درباره جواد روحی، ویدئویی از تجمع مردم در شهر نوشهر است که او در کنار خیابان و در میانه تجمع در حال رقصیدن است.
کاربران در توئیتر از روز گذشته هشتگ #جواد_روحی را بیش از ۱۵۲ هزار بار نشر داده و بارها ویدئوی رقص او در شامگاه ۳۰ شهریورماه ۱۴۰۱ در شهرستان نوشهر را منتشر کردهاند.
برای توی کوچه رقصیدن…#جواد_روحى pic.twitter.com/7tP7Ueu1qV
— Niyak Ghorbani (نیاک) (@GhorbaniiNiyak) August 31, 2023
از سوی دیگر پروندهسازی علیه جواد روحی به حدی ناشیانه و غیرواقعی بوده که شعبه نهم دیوان عالی کشور با درخواست فرجامخواهی جواد روحی موافقت و پرونده او را برای بررسی دوباره به شعبه دادگاه همعرض در دادگاه انقلاب ساری ارجاع داده بود. جواد روحی در حالی روز گذشته به طرز مشکوکی جان باخت که در انتظار رأی این دادگاه بود.
روز گذشته و ساعاتی پس از درگذشت جواد روحی برخی رسانههای حکومتی از جمله «همشهری» با انتشار دوباره «اعترافات اجباری و زیر فشار» جواد روحی تلاش کردند خبر درگذشت مشکوک او در زندان را کمرنگ جلوه دهند.
«همشهری» نوشته که جواد روحی نسبت به اقدامات خود و نقشآفرینی جدی در اغتشاشات اعتراف کرده و حادثه را اینگونه شرح داده بود: «چند روز قبل از اغتشاشات از شهرستان آمل به نوشهر آمدم. در روز ۲۰ آذرماه ۱۴۰۱ متوجه شدم جمعیت به سمت میدان آزادی نوشهر میآیند. در آن لحظه من داخل مغازه موبایل فروشی بودم که به جمع پیوستم.»
«همشهری» در ادامه بازنشر اعترافات اجباری جواد روحی نوشته که «یکی از خانمهای حاضر در صحنه، قرآن کریم را به من داده بود، من هم قرآن را داخل آتش انداختم و سوزاندم. جواد روحی درباره آتش زدن مقر پلیس راهنمایی و رانندگی گفته بود: به اتفاق چند نفر وارد مقر مامورین راهنمایی و رانندگی که در مرکز شهر قرار داشت شدیم و لوازم موجود در آن را به پایین پرتاب کردیم و پس از آن مقر ماموران راهنمایی و رانندگی آتش زده شد.»
اتهام «محاربه» و «فساد فی الارض» علیه این شهروند جوان و محکومیت او به «سه بار اعدام» در حالی بوده که بازجوها و پروندهسازان امنیتی حتی نتوانسته بودند مانند پروندههای مشابه بازداشتشدگان اعتراضات سال گذشته، او را مرتکب به «قتل» یکی از مأموران یا مزدوران جمهوری اسلامی نشان دهند!
جمهوری اسلامی نه تنها در پی اعتراضات گسترده سال گذشته بیش از ۲۰ هزار نفر را بازداشت و دهها نفر را با اتهامات واهی به «اعدام» محکوم کرد، بلکه شمار زیادی از زندانیان و بازداشتشدگان به شکل مشکوکی جان باختند.