فعالان صنعت داروسازی از زیان هنگفت این صنعت به دلیل قطع برق پی در پی خبر داده و معتقدند قطع برق این صنایع میتواند امنیت دارویی و جان بیماران را تحت تأثیر قرار دهد.
قطع برق صنایع با هدف تأمین برق بخش خانگی از بهار امثال آغاز شد. هرچند در ابتدا صنایعی چون سیمان و فولاد مشمول جیرهبندی برق شدند اما از اوایل تابستان دیگر صنایع از جمله صنایع داروسازی نیز مشمول قطع برق شدند.
اکنون فعالان صنایع داروسازی از بروز مشکلاتی جدی در تولید دارو به دلیل قطع برق خبر میدهند که میتواند به تهدیدی جدی برای امنیت دارویی کشور و جان بیماران تبدیل شود.
عباس کبریاییزاده رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی گفته که قطع برق صنایع سبب شده این شرکتها از گازوئیل استفاده کنند اما برای تأمین گازوئیل نیز دچار مشکل هستند.
این فعال صنفی امرداد امسال را بدترین ماه در زمینه قطع برق ارزیابی کرده و گفته «یکی از مهمترین تبعات قطعی مکرر برق صنایع داروسازی آسیب به زنجیره تولید دارو و شرکتهاست. تولید دارو در کارخانهها دارای پیوستگی است، نمیتوان روزهای فرد را برای تولید در نظر گرفت و روزهای زوج کارخانه را تعطیل کرد. چنین اقدامی خسارتهای جبرانناپذیر زیادی از جمله نابودی مواد اولیه، کاهش تولید و غیره را دربر دارد.»
به گفته او در روزهایی که برق قطع میشود به اجبار باید از ژنراتورها استفاده کرد. این در حالیست که شرکتهای زیادی مجهز به ژنراتور نیستند. آنهایی که دارای ژنراتور هستند، شاید برای مدت زمان محدود با استفاده از آن تولید را ادامه دهند، اما ژنراتور برای تامین برق دائمی نیست و فقط برای چند ساعت میتواند نیاز برق کارخانه را تامین کند. از طرفی فقط مشکل قطع برق نیست و برای همین در همان ژنراتور نیز نیازمند تامین گازوییل هستیم.
عباس کبریاییزاده از مشکلات صنایع داروسازی برای تأمین گازوئیل نیز شکایت داشته و گفته که «اگر مسئولان تصمیم به قطع برق گرفتهاند که انتخاب درستی نیست، حداقل باید گازوییل تولیدکنندگان دارو را تامین کنند که متاسفانه امروز گازوییل هم برای شرکتها تأمین نمیشود. حداقل باید سهمیهای برای شرکتهای داروسازی در نظر بگیرند، نه اینکه هم برق را قطع کنند و هم بگویند بروید نیازتان را از بازار آزاد تامین کنید. حتی یک شرکت هم سهمیه گازوییل مناسب ندارند، همگی از دلال میخرند.
این فعال صنفی روند کنونی که دولت برای صنایع داروسازی ایجاد کرده را «سیکل معیوب» خوانده و گفته که «وقتی به ناچار از ژنراتور برای تولید دارو استفاده میشود، ژنراتور باید به صورت هوشمند آماده باشد تا لطمهای به خط تولید دارو وارد نشود، زیرا توقف دستگاهها و دوباره کار کردن آنها ضایعات و هزینههای تولید را افزایش میدهد. در بسیاری از دستگاهها که با گرما کار میکنند حتی توقفهای چندثانیهای که ژنراتور وارد خط شود نیز پروسه تولید را دچار مشکل میکند.»
او معتقد است مقامات دولتی که تصمیماتی چون قطع برق صنایع را میگیرند اطلاعات کافی از صنعت ندارند، «چرا که گاه در همین توقفهای کوتاه یک سنسور میسوزد، در شرایط تحریم جدای از اینکه باید همان سنسور را ۲۰ برابر قیمت قبلی تهیه کرد، کارخانه روزها و بعضا هفتهها معطل همان یک سنسور میشود. بنابراین مخاطره قطع برق نهتنها هزینههای تولید دارو را افزایش میدهد، بلکه هزینههای نگهداری از صنایع و تجهیزات داروسازی نیز افزایش پیدا میکند. این درحالی است که چنین مشکلاتی حتی در قیمتگذاری دیده نمیشود و فقط در این بخش سه درصد ضایعات میپذیرند.»
محمد عبدهزاده رئیس هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی نیز گفته که «برخلاف خیلی از صنایع، قطعی برق شهرک بهارستان که شرکتهای دارویی در آن مستقر هستند به سه روز در هفته هم افزایش یافته است. البته مشکل شرکتهای داروسازی در این شهرک و مناطق دیگر فقط به قطعی برق محدود نمیشود و با مشکل آب هم مواجه هستیم که با تانکر آبرسانی میکنند.»
محمد عبدهزاده افزوده که با قطع برق میزان تولید در ماه ۲۰ درصد کاهش مییابد: «با قطعی ۲ روز برق در هفته، ۶ روز از برنامه تولید عقب میمانیم و در نهایت میبینیم ماهانه ۲۰ درصد از اهداف تولید محقق نمیشود. مساله مهمتر از عقب ماندن از برنامههای تولید که به کمبود منتهی میشود این است که در خیلی از پروسههای دارویی از جمله تولید داروهای بایوتک نمیتوان برق را قطع کرد و قطعی آن ضررهای هنگفتی را به شرکتهای داروسازی وارد میکند.»
چند روز پیش حیدر محمدی معاون وزیر بهداشت و رییس سازمان غذا و دارو اعلام کرده در رابطه با قطع هفتگی برق با علیاکبر محرابیان وزیر نیرو صحبت کرده و قول گرفته که شرکتهای دارویی از قطع برق، گاز یا از محدودیتهای اینچنینی مستثنی شوند. با اینهمه همچنان فعالان صنعت داروسازی از قطع برق در این صنایع شکایت دارند.
برق صنایع فولاد و سیمان سهمیهبندی شد؛ تابستان داغ با قطع برق در راه است
قطع برق دیگر صنایع کشور را نیز دچار زیان گستردهای کرده است. خبرگزاری «ایلنا» هفته گذشته از بحران و زیان گسترده در تولید با قطع برق در صنایع استان یزد خبر داده بود. بر اساس این گزارش کمبود برق، نهتنها چراغ واحدهای تولید را به خاموشی کشانده که موجی از نارضایتی در صنایع یزد به همراه داشته است.
یک فعال صنعتی در یزد به خبرگزاری «ایلنا» گفته که قطع برق «علاوه بر وارد کردن خسارات جبران ناپذیر، موجب بی انگیزه شدن و ناامیدی فعالان اقتصادی خواهد شد» و «با قطع برق شهرکها و این بنگاهها، معیشت خیل عظیمی از خانوادهها به خطر افتاده است.»
به نوشته خبرگزاری «ایلنا» مسئولان استان یزد از واحدهای صنعتی و تولیدکنندگان خواستهاند که مصرف برق خود را تا ۸۰ درصد کاهش دهند که این میزان به معنای «تعطیلی کامل واحد تولیدی» است.
مجتبی دستمالچیان رئیس اتاق بازرگانی یزد نیز با اشاره به قطع برق بیش از برنامه اعلام شده گفته که هر ساعت قطع برق برابر با ۲۰ درصد کاهش تولید روزانه است.
او با اشاره به قیمت تمامشده محصول افزود که سوختن بوردهای الکتریکی و قسمتهای الکتریکی دستگاهها به خاطر قطع برق، بار هزینهای را بر واحدهای صنعتی و بر قیمت محصول تحمیل میکند.
مرتضی اسلامزاده رئیس کارگروه شهرکهای صنعتی اتاق بازرگانی ایران نیز دهم امرداد در گفتگو با وبسایت «تجارتنیوز» قطع برق را عامل افزایش ضرر واحدهای صنعتی دانست و گفت شرایط قطع برق واحدهای تولید فعال در شهرکهای صنعتی استان تهران نسبت به سال گذشته بدتر شده است.
کمبود و قطع برق؛ در بهار امسال تنها پنج درصد از اهداف رشد تولید برق تحقق یافت
ریشه کمبود و عدم تمایل برای سرمایهگذاری در صنعت تولید برق از آنجاست که قیمتگذاری برق توسط دولت انجام میشود و خریدار برق نیز خود دولت است؛ در اغلب موارد نیز پرداخت پول برق خریداری شده توسط دولت با تأخیر بسیار زیادی به دست تولیدکنندگان میرسد.
از سوی دیگر ریسک سرمایهگذاری در صنعت برق ایران به دلیل تورم و انتظارات تورمی بالا محاسبه میشود. به بیان دیگر فعالان اقتصادی بخش خصوصی تمایل ندارند در صنعتی سرمایهگذاری کنند که در آن هزینهها با تورم افزایش پیدا میکند، اما درآمدها با تورم افزایش نمییابد و دولت با قیمتگذاری دستوری و اکثرا غیراصولی درآمد سرمایهگذار را تعیین میکند.
به ویژه آنکه دولت در سالهای اخیر همیشه با کسری بودجه روبرو بوده و به نظر نمیرسد که توان سرمایهگذاری در صنعت برق را داشته باشد. این در حالیست که برای جبران کاستیها در تولید برق، کشور حداقل به ۱۰ هزار مگاوات افزایش تولید نیاز دارد.
جدیدترین آمارهای وزارت نیرو نیز نشان میدهد که در بهار سال جاری تنها پنج درصد از اهداف رشد تولید برق در کشور برای کل سال ۱۴۰۲ محقق شده است.
بر اساس آمارها در سه ماهه ابتدایی سال ۳۲۵ مگاوات نیروگاه جدید راهاندازی شده است؛ در حالی که وزارت نیرو راهاندازی ۶۱۱۴ مگاوات نیروگاه جدید برای کل سال ۱۴۰۲ را هدفگذاری کرده بود.
بدین ترتیب تنها پنج درصد از هدف کل سال در سه ماهه ابتدایی سال محقق شده است. همچنین آمارهای وزارت برق نشان میدهد هیچ یک از نیروگاههای تازه راهاندازی شده از نوع چرخه ترکیبی با راندمان بالا نیستند؛ بطوری که طی بهار سال جاری ۲۱/۴ مگاوات نیروگاه جدید تجدیدپذیر راهاندازی شده و بقیه نیروگاهها پراکنده و گازی با راندمان پایین هستند.
دولت سیزدهم برای سال جاری راهاندازی ۱۳۵۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر خورشیدی و بادی را هدفگذاری کرده بود اما در بهار امسال تنها ۱/۵ درصد از این هدف محقق شده است.
ایران بیش از ۳۰۰ روز آفتابی و مناطق بادگیر گسترده در کشور دارد، اما سهم نیروگاههای بادی و خورشیدی از تولید برق ایران تنها حدود نیم درصد است. کارشناسان معتقدند نادیده گرفتن پتانسیلهای سرزمینی یکی از دلائل عقبافتادن ایران در تأمین انرژی است.