نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی بطور شتابزده و آشفتهای در حال اعمال فشارهای امنیتی و قضایی به اقشار مختلف مردم و فعالان صنفی و مدنی و سیاسی هستند و امیدوارند با وحشتآفرینی و سرکوب گسترده، از برگزاری هرگونه تجمعی همزمان با نخستین سالگرد اعتراضات جنبش ملّی جلوگیری کنند.
کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور اعلام کرده در آستانه سالگرد اعتراضات جنبش ملّی و چند روز مانده به بازگشایی دانشگاهها، دستکم ۳۰ دانشجوی دانشگاه «بهشتی» (دانشگاه ملی ایران) در تهران برای امضای تعهد انضباطی به حراست کل این دانشگاه احضار شدهاند.
بر اساس این گزارش، حراست دانشگاه دانشجویان را احضار کرده و تعهدی مبنی بر عدم شرکت در اعتراضات احتمالی ترم جدید از آنها گرفته است. دانشجویانی هم که حاضر به امضای تعهد نشدهاند از سوی حراست تهدید شدند که از فارغاالتحصیلی آنها جلوگیری خواهد شد.
همچنین شمار دیگری از دانشجویان نیز از سوی نهادهای امنیتی و حراست دانشگاه تهدید شدهاند که در تجمعات و اعتراضات احتمالی در دانشگاهها شرکت نکنند.
افرادی که از دانشجویان تعهد میگرفتند دو نفر بودهاند که از خارج از دانشگاه به این محل آمده و خود را نیروهای حراست وزارت علوم و دانشگاه معرفی کرده بودند.
فعالان صنفی دانشجویی همچنین گزارش دادهاند که روز چهارشنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۲ مأموران نیروی انتظامی با دستکم یک اتومبیل نیروی انتظامی وارد پردیس اصلی دانشگاه «بهشتی» شدند و به محل ساختمان اداره کل حراست این دانشگاه رفتند.
در برخی دانشگاههای کشور نیز از ارائه خوابگاه به دانشجویان جلوگیری شده است. برای نمونه فعالان صنفی در دانشگاه نوشیروانی بابل گزارش دادهاند که مسئولان دانشگاه در ماه پایانی تابستان اقدام به تعمیر خوابگاه بلوک یک و دو «امینیان» و ساخت طبقهی جدید به خوابگاه «ریحانه» کردهاند. در حالی که شروع کلاسها از ۳ مهر اعلام شده است، معاونت دانشجویی اعلام کرده است تا دو هفتهی اول مهر برای برخی دانشجویانی که این خوابگاهها را رزرو کردهاند امکان اسکان وجود نخواهد داشت. گفته میشود که دانشگاه قصد دارد تا به این بهانه، کلاسهای دو هفته اول مهر را مجازی برگزار کند.
کانال تلگرامی شوراهای صنفی دانشجویان کشور در گزارشی درباره سرکوب دانشجویان دانشگاه یاسوج نوشته که در سامانه آموزشی دانشگاه یاسوج تعهدنامهای برای تمامی دانشجویان قرار گرفته که دانشجو ملزم به تایید آن است و بر اساس آن متعهد میشود تا نسبت به «اعلام موضوع به خانواده خود» اعتراضی نداشته باشد. همچنین عنوان شده که دانشگاه حق دارد تا هرگونه تخلف و رفتار خلاف شئونات دانشجو را به خانواده وی اطلاع دهد.
این گزارش افزوده که در دانشگاه یاسوج و اعتراضات سال گذشته، دستکم ۶۰ دانشجو با احکام انضباطی «دو ترم تعلیق با احتساب سنوات» و «محرومیت دائم از تسهیلات رفاهی» محکوم شدند که از این بین، برای حداقل ۱۰ تفر، حکم پیشنهادی «اخراج و ۵ سال محرومیت از تحصیل» صادر شد. همچنین برای چندین تن نیز حکم «تبدیل دوره روزانه به شبانه» صادر شده است.
بر اساس این گزارش اواخر سال گذشته و در پی اعلام عفو، احکام بسیاری از دانشجویان به حالت معلق درآمد اما اکنون همین حکمهای معلق، بهانهای برای تهدید و سرکوب مداوم دانشجویان شده است. همچنین کمیته انضباطی شرط تخفیف در مجازات و تعلیق آن را تعهد والد دانشجو مبنی بر عدم شرکت فرزندش در تجمعات عنوان کرده است.
شورای صنفی دانشجویان کشور تأکید کرده که مسئولان دانشگاه به بهانه آنکه احکام «معلق» هستند، برای کوچترین اقدام دانشجویان، آنان را احضار کرده و تهدید به اجرایی شدن حکم میکند و گاهی نیز بدون هیچ توضیحی، بخشی از حکم را اجرایی میکند و مثلا دانشجو را از تغذیه یا خوابگاه محروم میسازد.
در آستانه سالگرد اعتراضات جنبش ملّی فشارهای امنیتی و قضایی بر فعالان صنفی و اقشار مختلف افزایش یافته است. آموزگاران نیز مانند دانشجویان از جمله اقشاری هستند که در هفتههای گذشته با فشارهای شدید امنیتی روبرو شدند.
پروندهسازی و احضار فعالان آموزگاران، صدور احکام قضایی، عدم تمدید قرارداد کاری یا محروم کردن آموزگاران از رتبهبندی حقوق، و بازنشستگی اجباری از نمونههای این فشارها در آستانه سالگرد اعتراضات و بازگشایی مدارس است.
کانال شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان هفته گذشته با اعلام خبر صدور حکم قضایی علیه چند آموزگار نوشت «با تداوم خط سرکوب فعالان صنفی توسط نهادهای امنیتی و هیئتهای تخلفات به نظر میرسد حاکمان هیچ ارادهای برای حل مطالبات معلمان ندارند و صرفا بازتولید استبداد را در پیش گرفتهاند.»
مقامات جمهوری اسلامی ضمن فشار بر فعالان سیاسی، مدنی و صنفی، تلاش دارند فضای شهرهای مختلف را «امنیتی» کرده و با نمایش اتومبیلهای انتظامی و ضدشورش نشان دهند آماده سرکوب هر گونه تجمع و اعتراضی در سالگرد اعتراضات جنبش ملّی هستند.
سازمان حقوق بشری «ههنگاو» گزارش داده که که شامگاه دوشنبه ٢٠ شهریورماه، نیروهای سپاه پاسداران در سطح شهر سنندج، اقدام به ایجاد ایست بازرسی کردهاند. بر اساس این گزارش ایستهای بازرسی در محلات نایسر، شهرک بهاران (مسجد قبا)، عباسآباد و چند محله دیگر شهر سنندج دایر شده و اتومبیل شهروندان مورد بازرسی قرار میگیرند. در برخی از ویدیوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی نیز شنیده میشود که نیروهای امنیتی اقدام به تیراندازی بیهدف در راستای ایجاد رعب و وحشت در شهر میکنند.
سازمان حقوق بشری «ههنگاو» در گزارش دیگری اعلام کرده که نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در خیابانهای شهر مریوان و با هدف هراسافکنی میان مردم در آستانه سالگرد مهسا امینی اقدام به برگزاری مانور کردهاند و خودروهای نظامی مجهز به سلاحهای نیمه سنگین جنگی را در سطح شهر به حرکت درآوردهاند.
همچنین ویدئوی دیگری در شبکههای اجتماعی از حرکت شماری ماشین ضدشورش منتشر و توضیح داده شده که این ماشینها به سوی شهر سقز در حرکت هستند. پیکر مهسا امینی در شهرستان سقز به خاک سپرده شده و مادر و پدر او طی روزهای گذشته اعلام کردند که مراسم سالگرد دخترشان را ۲۵ شهریورماه بر مزار او برگزار خواهند کرد.
یکی دیگر از اقدامات جمهوری اسلامی طی روزهای گذشته آغاز اختلال اینترنت در برخی مناطق ایران بوده است.
سازمان غیر دولتی نتبلاکس که وضعیت اینترنت در سراسر جهان را رصد میکند، روز دوشنبه ۲۰ شهریور از اختلال شدید اینترنت در ایران خبر داد و اعلام کرد که از ساعت یک بامداد دوشنبه، میزان دسترسی به اینترنت در ایران به ۷۱ درصد کمتر از موارد عادی رسید و موجب شد کاربران به سایتهای داخلی و خارجی دسترسی نداشته باشند. نتبلاکس همچنین تأیید کرده این اختلال در بامداد یکشنبه نیز با شدت کمتری رخ داده است.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی به نقل از «شنیدهها» نوشت که شرکت ارتباطات زیرساخت در یک هفته اخیر تغییرات گوناگونی روی شبکه اینترنت کشور اعمال کرده است که دلیل آنها هم مشخص نیست.
شرکت ارتباطات زیرساخت با انتشار اطلاعیهای، اختلال در اینترنت را تایید کرد و مدعی شد که این اختلال بهمنظور «ارتقا و توسعه ظرفیت شبکه ارتباطات زیرساخت» و در ساعتهای کمترافیک بوده است.
اختلال در اینترنت طی روزهای گذشته نیز ادامه یافته بطوری که روز چهارشنبه ۲۲ شهریور ۱۴۰۲ خبرهایی از کندی سرعت اینترنت با اختلال در شبکه تلفن همراه در چند شهر ایران از جمله سقز، کرج و تهران منتشر شده است. گزارش شهروندان از چند شهر ایران مانند مشهد، تبریز، سنندج شاهیندژ، تکاب و زاهدان نیز حاکی از حضور پررنگ نیروهای سرکوبگر یگان ویژه در خیابانها و میادین است.
میلاد علوی روزنامهنگار روزنامه «شرق» نیز از جو امنیتی در شهرهای کرج و تهران خبر داده و نوشته که مأموران طوری میایستند که اسلحههای آنها مشخص باشد.
میلاد علوی در توئیتی نوشته که «حضور نیروهای نظامی مسلح در خیابانهای اصلی تهران و کرج به شکل محسوسی افزایش یافته، عموما به شکلی میایستند که اسلحهها نمایان شود. سرعت اینترنت ثابت و همراه هم کاهش یافته، شرکتهای ارائه دهنده اینترنت ثابت میگویند: «اختلال خارج از شبکه ماست» استفاده از فیلترشکنها هم سختتر شده»
حضور نیروهای نظامی مسلح در خیابانهای اصلی تهران و کرج به شکل محسوسی افزایش یافته، عموما به شکلی میایستند که اسلحهها نمایان شود.
سرعت اینترنت ثابت و همراه هم کاهش یافته، شرکتهای ارائه دهنده اینترنت ثابت میگویند: «اختلال خارج از شبکه ماست»
استفاده از فیلترشکنها هم سختتر شده— Milad Alavi | میلاد علوی (@miladalavii) September 13, 2023
نصب دوربینهای نظارتی نیز در روزهای گذشته در شهرهای مختلف افزایش یافته و گزارش دیگری حاکی از آنست که برخی خیابانهای مرکز تهران که پیشتر از مناطقی بود که تجمعات برگزار میشد به بهانه انجام سنگفرش مسدود شدهاند.
همچنین شماری از نیروهای یگانویژه طی روزهای گذشته به شهر سقز منتقل و در مکانهای متعلق به «هلال احمر» اسکان داده شده و در معابر اصلی شهر از جمله میادین «آزادی» و «جمهوری» حضور دارند.
جمهوری اسلامی در حالی همه تلاش خود را برای جلوگیری از شکلگیری هر گونه تجمع و اعتراضی در سالگرد اعتراضان جنبش ملّی بکار گرفته که انتشار تصاویر و ویدئوها از شهرهای مختلف کشور نشان از آمادگی شهروندان برای حضور در اعتراضات دارد.
هرچند مشخص نیست مردم بتوانند هفته آینده اعتراضات را از سر بگیرند یا سرکوب شدید جمهوری اسلامی مانع از حضور مردم در اعتراضات میشود، اما آنچه مشخص است موج مخالفت و انزجار از جمهوری اسلامی، امسال گستردهتر از سال گذشته است و به هرحال موج اعتراضات از سر گرفته خواهد شد.