تفکیک جنسیتی و محدود ساختن فضای دانشگاه‌ها به بهانه اجرای لایحه «حجاب و عفاف» شدت یافته است. وزارت علوم مکلف به راه‌اندازی و گسترش پردیس‌های دانشگاهی مختص بانوان و افزایش تفکیک جنسیتی شده؛ همچنین وزارت بهداشت شیوه‌نامه اجرایی جدید رفتار و پوشش حرفه‌ای دانشجویان علوم پزشکی و دستیاران را برای سال تحصیلی جدید منتشر کرده است.
اجرای آزمایشی لایحه «حجاب و عفاف» در حالی در جلسه علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی تصویب شده که که در این لایحه «تکالیف» وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای شدت بخشیدن به تفکیک جنسیتی و محدوسازی بیش از پیش دانشجویان مورد تأکید قرار گرفته است.
«بازنگری، اصلاح و اجرای دستورالعمل‌ها و توصیه نامه‌ها در راستای گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در سطح دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و تدوین دستورالعمل‌های جدید بر اساس این قانون»، «راه اندازی و گسترش دانشگاه‌ها و پردیس‌های دانشگاهی مختص بانوان» و «قرار گرفتن عفاف و حجاب به عنوان یک امتیاز شاخص در گزینش و معرفی دانشجویان نمونه دانشگاه‌ها» از جمله موارد مصوب این لایحه به عنوان وظایف و تکالیف وزارت علوم است.
اولویت بخشی به طرح‌های پژوهشی کلان و میان رشته‌ای و پایان‌نامه‌ها در زمینه راهبردهای گسترش «سبک زندگی اسلامی خانواده محور» و «فرهنگ عفاف و حجاب» و «تعهد زوجین به یکدیگر» از دیگر وظایف وزارت علوم است.
همچنین برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تکالیف مشابهی تعریف شده است. از جمله «اجرای دستورالعمل‌های رفتاری و آئین نامه نحوه پوشش استادان، دانشجویان و کارکنان همگن و غیرهمگن اعم از پزشکان، کارکنان مراکز درمانی و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی دولتی یا غیردولتی و مراکز دانشگاهی و مراکز تابعه آن (اعم از بیمارستان، درمانگاه، داروخانه، آزمایشگاه) در بخش‌های تشخیص و درمان».
«تهیه، ابلاغ و نظارت بر دستورالعمل‌های اجرایی جهت رعایت عفاف و حجاب و حفظ حریم اخلاقی بیماران و همراهان در محیط‌های آموزشی یا درمانی دولتی و غیردولتی» و «طراحی چیدمان اداری در ساختمان‌های ستادی بیمارستانها، دانشگاه‌ها و سایر مراکز مربوط به وزارت بهداشت بر اساس حفظ حدود حریم شرعی بین کارمندان زن و مرد و ایجاد محیط اختصاصی جهت ارائه خدمات پزشکی جز در موارد ناگزیر به حضور نامحرم» از موارد مصوب از سوی مجلس شورای اسلامی است.
تصویب «اجرای آزمایشی سه ساله لایحه عفاف و حجاب» در مجلس شورای اسلامی
هرچند هنوز اجرای آزمایشی لایحه «حجاب و عفاف» آغاز نشده اما نهادها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌های مختلف با صدور بخشنامه و آیین‌نامه‌هایی سیاست‌های حکومت را که در این لایحه تصویب شده اجرا می‌کنند.
برای نمونه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز گذشته شیوه‌نامه اجرایی عجیبی برای پوشش دانشجویان علوم پزشکی منتشر کرد که مواردی چون ممنوعیت استفاده از ادکلن و رعایت حدود شرعی در نگاه به نامحرم در آن آورده شده است. در این شیوه‌نامه تأکید شده که لازم است کلاس‌های درس دانشجویان و دستیاران دختر و پسر در دو ردیف جداگانه تشکیل شود.
در شیوه‌نامه تأکید شده «هرگونه بحث و شوخی‌های نامناسب و خندیدن با صدای بلند» و «هرگونه توهین و تمسخر زبانی و رفتاری، مشاجره و پرخاشگری» ممنوع است و باید «حدود شرعی در نگاه و گفتگو با نامحرم و رعایت شئونات اخلاقی، اجتماعی و دانشجویی» رعایت شود.
همچنین «استفاده از امکانات و تجهیزات برای مصارف شخصی و یا به نفع احزاب و گروه‌های غیرمجاز ممنوع است» و «هنگام معاینه بیمار غیر همجنس باید دانشجو یا دستیار همجنس بیمار یا همراه او (بیمار) در کنار دانشجو و دستیار معالج حضور داشته باشد.»
در بخشی دیگر آمده که استعمال دخانیات، جویدن آدامس، استفاده از ادکلن و عطر و لوازم آرایش با رنگ تند و عینک آفتابی، و زینت آلات مغایر با شرع مقدس اسلام نیز برای دانشجویان علوم پزشکی در محیط دانشگاه و بیمارستان ممنوع اعلام شده است.
این شیوه نامه افزوده که هر گونه پوشش کوتاه یا تنگ، مانتو جلو باز، جنس حریر، تور و یا لباس‌های یقه باز که بدن را نمایان سازد، و استفاده از پیشانی بند، شال، دستمال گردن، کمربند، انگشتر و کیف‌هایی که دارای نقوش و نوشته‌هایی با حروف لاتین و زننده و یا دارای علائم گروه‌های انحرافی، و همچنین کلاه بدون مقنعه و روسری ممنوع است.
همچنین «هرگونه تتو (خالکوبی) صورت (لب، ابرو و چشم) و در نواحی قابل رویت (دست‌ها و صورت و …) و سوراخ کردن اعضای بدن نظیر حلقه و نگین در بینی» ممنوع اعلام شده است.
این شیوه‌نامه به فعالیت دانشجویان در شبکه‌های اجتماعی هم دخالت کرده و نوشته که «استفاده از هرگونه پروفایل بدون پوشش و یا پوشش‌های نامناسب در فضای مجازی ممنوع است.»
گنجاندن مفاهیم عفاف و حجاب در برنامه‌های آموزشی (ساعت‌های فرهنگی) دانشجویان و دستیاران، فرهنگ‌سازی، آموزش و اجرای کامل قانون انطباق امور فنی موسسات پزشکی با موازین شرع مقدس اسلام و ابلاغ دستورالعمل‌های اجرایی در محیط‌های آموزشی و بهداشتی، درمانی از دیگر وظایف دستگاه‌ها است که در این شیوه نامه به آن اشاره شده است.
همچنین دستگاه‌ها موظف هستند نظارت بیشتری بر بیمارستان‌های تابعه و مراکز آموزشی و درمان به منظور ترویج فرهنگ حجاب و رعایت حقوق بیماران توسط دانشجویان و دستیاران داشته باشند و بر رعایت حجاب و اخلاق اسلامی به عنوان یکی از پیش‌شرط‌های اساسی جهت حضور دانشجویان و دستیاران در محیط‌های مختلف آموزشی و دانشگاهی تاکید کنند.
