خبرگزاری ایرنا به نقل از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ را ۹۱۱ هزار و تعداد دانش‌آموزان ترک تحصیل کرده را ۲۷۹ هزار تن اعلام کرد.
بنا بر این گزارش اگر چه میزان ترک تحصیل در یک دهه اخیر در دوره متوسطه دوم حدود ۲۲ درصد کاهش یافته اما در عوض میزان ترک تحصیل در دوره ابتدایی حدود ۲۰ درصد و در دوره متوسط اول حدود ۵۰ درصد بیشتر شده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در حالی این آمارها را ارائه کرده است که کمتر از دو سال پیش علیرضا کاظمی سرپرست وزارت آموزش و پرورش با اعلام آمارهایی مشابه تعداد دانش‌آموزان ترک تحصیل کرده را حدود یک میلیون نفر اعلام کرده و گفته بود: «آمارها نشان می‌دهد حدود ۲۱۰ هزار دانش‌آموز دوره ابتدایی و حدود ۷۶۰ هزار دانش‌آموز دوره متوسطه، تارک تحصیل داریم.»
افزایش بیسوادی در ایران جدی و خطرناک است! واقعیت ترک تحصیل کودکان: ۶۰۰هزار یا ۹۷۰ هزار یا بیشتر؟!
در همین حال عباس سلطانیان مدیرکل دفتر آموزش دوره دوم متوسطه نظری معاونت آموزش متوسطه آموزش و پرورش در این ارتباط با بیان اینکه علت ترک تحصیل بسیار متنوع است گفته است: «در استان‌ها دلایل مختلفی برای ترک تحصیل وجود دارد. در دوره متوسطه دوم پوشش تحصیلی ۹۸/۷۹ درصد است. یعنی از مجموع ۱۰۰ درصد دانش‌آموزان لازم التعلیم که باید در دوره متوسطه دوم حضور داشته باشند ۷۹.۹۸ درصد حضور دارند.»
در ارتباط با وضعیت سلامتی دانش‌آموزان نیز در گزارش خبرگزاری ایرنا آمده است: «تغذیه نامناسب، کم‌تحرکی و چاقی، آلودگی هوا و بی‌توجهی به سلامت دندان، سلامت جسمی دانش‌آموزان را تهدید می‌کند و آنان را مستعد ابتلا به دیابت، فشارخون، بیماری‌های قلبی و سرطان در بزرگسالی می‌کند.»
بر اساس این گزارش بیشترین میزان بازماندگی از تحصیل و ترک تحصیل «در پنج استان سیستان و بلوچستان، آذربایجان‌غربی، خراسان رضوی، خراسان شمالی و گلستان بوده است.» در استان سیستان و بلوچستان حدود ۱۸ درصد از دانش‌آموزان از تحصیل بازمانده‌اند.
بنا بر گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، میزان بازماندگی از تحصیل با سطح رفاه خانواده‌ها ارتباط مستقیم دارد.
در این گزارش به گفتگوی اخیر معصومه نجفی پازوکی معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش اشاره شده که گفته است: «جدیدترین آمار نشان می‌دهد که حدود ۱۶۰ هزار دانش‌آموز مقطع ابتدایی امسال از تحصیل بازمانده‌اند و اگرچه روند بازماندگی از تحصیل در دوره ابتدایی در پنج سال گذشته ثابت بوده اما میزان ترک تحصیل افزایش یافت است.»
اینهمه در حالیست که نه فقط ترک تحصیل زندگی دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد بلکه سلامت جسمی و روانی آنان نیز با مخاطرات زیادی مواجه است.
در سه سال گذشته از زمانی که همه‌گیری کرونا در ایران زندگی همه مردم را آشفته کرد، مسائل جدیدی به وجود آمد. کرونا سبب شد، تعداد زیادی از دانش‌آموزان هر چند با علائم کم به بیماری کووید۱۹ مبتلا شوند و این بیماری را به خانواده‌ها منتقل کنند. از طرف دیگر با آنلاین شدن مدارس، کم‌تحرکی، چاقی و به خصوص افسردگی در میان دانش‌آموزان به شکل محسوسی افزایش یافت. آموزش آنلاین در مدارس همچنین کیفیت آموزش را پایین آورد و افت تحصیلی را در بین گروه‌های مختلف سنی و تحصیلی دانش‌آموزان افزایش داد.
در ادامه این گزارش با اعلام اینکه از زمان شکل‌گیری نظام شبکه بهداشت و گسترده شدن واکسیناسیون از زمان نوزادی، بسیاری از بیماری‌های واگیر مثل آبله، فلچ اطفال، کزاز، سیاه سرفه، حصبه، دیفتری، سرخک، سرخجه و هپاتیت بی تا حد زیادی کاهش یافته و کنترل شدند آمده است: «بیماری‌های واگیر دیگری مثل کرونا، آنفولانزا و بیماری‌های مقاربتی مثل زگیل تناسلی و… همچنان سلامت دانش‌آموزان و نسل جدید را تهدید می‌کند.بیماری‌هایی که در بسیاری از کشورها با انجام واکسیناسیون یا آموزش‌های عمومی تا حد زیادی کنترل شده است، حتی بیماری‌های کمتر کشنده‌ای مثل آبله مرغان نیز در بسیاری از کشورها با انجام واکسیناسیون کنترل می‌شود تا هم جلوی غیبت و اُفت تحصیلی دانش‌آموزان گرفته شود و هم به سلامت پوست و زیبایی آنان لطمه‌ای وارد نشود، مواردی که در ایران همچنان کمتر مورد توجه است.»
طبق این گزارش اگرچه با بالارفتن سطح سواد والدین و خانواده‌ها توجه به بهداشت دهان و دندان در میان کودکان امروز نسبت به گذشته بهتر شده است و نسل امروز نسبت به نسل‌های قبلی دندان‌های بهتری دارند اما شاخص DMF یا پوسیدگی، کشیدگی و ترمیمی دندان در ایران همچنان بالاست و هر ایرانی ۱۵ ساله بطور متوسط ۳/۴ دندان پوسیده دارد. شاخصی که با بالارفتن سن بیشتر هم می‌شود.
بر اساس اعلام سازمان نظام پزشکی حدود ۷۰ درصد مردم توان پرداخت هزینه‌های دندانپزشکی را ندارند. ضعف عملکرد بیمه‌ها نیز آینده روشنی را در این زمینه نشان نمی‌دهد مگر اینکه آموزش همگانی، غربالگری و اقدامات بهداشتی سلامت دهان که به صورت محدود برای برخی مقاطع اجرا می‌شود به همه مقاطع و برای کل دانش آموزان کشور اجرا شود.
در راستای اجرای ماده (۳) آیین‌نامه اجرایی تأمین، حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش‌آموزان و ضرورت ارتقای تأمین بخشی از انرژی و مواد مغذی مورد نیاز، ارائه مواد غذایی سالم و جلوگیری از عرضه مواد غذایی کم‌ارزش تغذیه‌ای به دانش‌آموزان، ایجاد پایگاه تغذیه سالم در مدارس ضرورت دارد. بر اساس آمارهای ارائه شده در گزارش وزارت آموزش و پرورش، از مجموع ۱۰۶ هزار و ۴۹۱ مدرسه دولتی در کل کشور، ۹۱ هزار و ۲۹۲ مدرسه فاقد پایگاه تغذیه سالم هستند.
بر اساس آمارهای مندرج در گزارش دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش در دی ماه سال ۱۴۰۱ به مرکز پژوهش‌های مجلس، از مجموع ۱۰۶/۴۹۱ مدرسه دولتی موجود در کشور ۱۱ درصد فاقد آب آشامیدنی لوله‌کشی شهری یا روستایی، ۸/۴ درصد فاقد چشمه توالت، ۱۷/۹۴ درصد فاقد دستشویی/ روشویی، ۲۸/۸۶ درصد فاقد لوله‌کشی صابون مایع، ۸۳/۶۹ درصد فاقد اتاق بهداشت مجهز هستند.
