در حالی که کیفیت اینترنت داخلی در ایران به شدت کاهش و هزینه‌های خدمات اینترنتی در حال افزایش است، مرکز پژوهش‌های مجلس با انتشار گزارشی درباره «اینترنت ماهواره‌ای استارلینک» خواستار «جرم‌انگاری خرید و فروش و بهره‌برداری از تجهیزات و اشتراک بدون مجوز» این نوع اینترنت شده است.
کیفیت اینترنت داخلی در ایران به شدت کاهش یافته و کاربران از کاهش شدید سرعت اینترنت در روزهای گذشته شکایت دارند.
وبسایت «اطلاعات آنلاین» نوشته که قطع پی در پی و اختلال در بسته‌های اینترنت ارائه شده از سوی اپراتورهای همراه اول و ایرانسل در گوشی‌های تلفن همراه و سیستم اینترنت ثابت طی دیروز و امروز مشترکان و مصرف‌کنندگان این خدمات را با مشکلاتی روبرو کرده است.
بر اساس این گزارش، طی روزهای اخیر اینترنت ارائه شده از سوی اپراتورهای همراه اول، ایرانسل در تلفن همراه و همچنین اینترنت ثابت اپراتور ایرانسل برخی از مشترکان و مصرف‌کنندگان با اختلال مواجه شده و قطع و وصل‌های مکرر اینترنت، برخی از اپلیکیشن‌های تلفن همراه را نیز از کار انداخته و هرگونه استفاده از آن را برای مشترکان و مصرف‌کنندگان با مشکل مواجه کرده است.
این گزارش افزوده که تا کنون مسئولان این اپراتورها درباره علت قطع مکرر و اختلال اینترنت همراه و اینترنت ثابت هیچ توضیحی ارائه نکرده‌اند.
خبرگزاری «ایسنا» نیز در گزارشی در اینباره نوشته که با گذشت حدود یک سال از تشدید محدودیت‌های اینترنتی [به دلیل اعتراضات جنبش ملّی] و در شرایطی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد سرعت اینترنت نسبت به ابتدای فعالیت دولت رئیسی دو برابر شده است، تجربه کاربران حاکی از آن است که از کیفیت اینترنت به ویژه اینترنت همراه اپراتورهای تلفن همراه راضی نیستند و با سرعت پایین دانلود به ویژه آپلود روبرو می‌شوند.
این گزارش افزوده که عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به تازگی دلیل این موضوع را ارتقای شبکه که معمولا در نیمه شب انجام و سبب ایجاد اختلال محدودی در برخی مناطق می‌شود، اعلام کرده است.
برخلاف ادعای وزیر ارتباطات دولت سیزدهم محدودیت‌های اینترنتی در همه نقاط کشور و حتی در قلب پایتخت نیز سبب انتقاد کاربران شده است.
از سوی دیگر در روزهای گذشته گزارش‌هایی از کاهش شدید سرعت اینترنت در اواخر شب و تا پاسی از نیمه شب گزارش شده است. وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی در اینباره به رسانه‌های داخلی توضیح داده که «در حال ارتقای شبکه هستیم و این کار معمولاً در نیمه‌شب انجام می‌شود به همین دلیل برخی مناطق حدود ساعت ۱ الی ۲ شب اختلالات محدودی تجربه می‌کنند.»
اینترنت طبقاتی! سیم‌‌کارت‌هایی برای «خواص» و تحقیر عمومی با اینترنت فیلترشده
وبسایت «خبرآنلاین» امروز سه‌شنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۲ با استناد به گزارش اسپیدتست درباره کاهش سرعت اینترنت در شهریورماه امسال از کاهش ادامه‌دار سرعت اینترنت در ایران خبر داده است.
در گزارش اسپیدتست برای ماه سپتامبر ۲۰۲۳ برابر با شهریور ۱۴۰۲، میانگین سرعت اینترنت ثابت و موبایل در دنیا نسبت به گزارش ماه اوت همین منبع افزایش یافته است. میانگین سرعت اینترنت موبایل جهان از ۴۳/۱۹ مگابیت بر ثانیه، به ۴۷/۸۲ مگابیت بر ثانیه رسیده و میانگین سرعت اینترنت ثابت هم از ۸۲/۷۶ مگابیت بر ثانیه، به ۸۵/۳۱ مگابیت بر ثانیه افزایش یافته است.
بر اساس گزارش اسپیدتست برای ماه اوت، سرعت اینترنت ثابت در ایران کاهش و سرعت اینترنت موبایل افزایش یافته است. با این حال رتبه ایران هم در اینترنت ثابت و هم اینترنت موبایل کاهش داشته است. سرعت اینترنت موبایل از ۳۱/۳۳ مگابیت گزارش قبلی، به ۳۱/۶۷ مگابیت بر ثانیه افزایش یافته، اما رتبه ایران ۳ پله کاهش یافته و حالا در رتبه هفتاد و پنجم جهان قرار دارد.
بر اساس این گزارش، در ماه سپتامبر سرعت ثابت اینترنت ایران از ۱۱/۹۲ مگابیت بر ثانیه گزارش قبلی، به ۱۱/۶۶ مگابیت بر ثانیه رسیده که همین موضوع باعث کاهش یک پله‌ای رتبه ایران شده است. حالا ایران در رتبه ۱۵۳ فهرست سریع‌ترین اینترنت ثابت جهان قرار دارد.
در حالی که جمهوری اسلامی فیلترینگ شدید و محدودیت‌های زیادی را در رابطه با دسترسی شهروندان به اینترنت آزاد انجام داده اما در آنسو نیز نتوانسته زیرساخت‌های استفاده از اینترنت داخلی را فراهم کند. چنین شرایطی نه تنها استفاده از اینترنت به همراه فیترشکن را برای مردم پرهزینه کرده بلکه حالا شرکت‌های اینترنتی به دنبال افزایش تعرفه برای خدمات بی‌کیفیت اینترنت نیز هستند.
وبسایت «تجارت نیوز» در اینباره گزارش داده که بسیاری از زیرساخت‌های ارتباطی از خارج کشور تامین می‌شود و در چند سال اخیر افزایش نرخ ارز باعث شده که شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت نتوانند به آسانی زیرساخت خود را به‌روز رسانی کنند. همین امر باعث شده که اپراتورها از وزارت ارتباطات درخواست افزایش قیمت اینترنت داشته باشند.
این گزارش افزوده که با اینکه وزارت ارتباطات لزوم افزایش تعرفه اینترنت را پذیرفته اما تا کنون با این درخواست موافقت نکرده است. مهدی روحانی‌نژاد معاون راهبری سازمان تنظیمات مقررات توضیح داده که «وزارت ارتباطات نیاز به افزایش تعرفه را پذیرفته و در اجرایی شدن آن مصمم است. اما اولویت اول و مهم دولت و حاکمیت افزایش مصرف و سهم ترافیک داخلی در قبال اینترنت است و هرگونه اطلاح و افزایش قیمت باید با مدلی صورت بگیرد که تقویت کننده ترافیک داخلی باشد.»
«تجارت نیوز» گزارش داده که تعرفه‌های اینترنت ثابت و تلفن همراه از سال ۱۳۹۵ تاکنون با وجود چند برابر شدن هزینه‌ها، ثابت مانده است؛ وزارت ارتباطات به دنبال ارتقای کیفیت شبکه است، اما از آنجا که سرمایه‌گذاری برای توسعه توسط بخش خصوصی یعنی اپراتورها انجام می‌شود، این شرکت‌ها مطرح می‌کنند که امکان توسعه وجود ندارد، زیرا درآمدها ثابت مانده و هزینه‌ها چند برابر شده است و از وزارت ارتباطات درخواست افزایش تعرفه دارند.
در این میان خبری درباره اینکه قرار است سرویس جدید استارلینک به کاربران امکان دسترسی یکپارچه به متن، صدا (تماس صوتی) و دیتا یا اینترنت را بدهد منتشر شده است. به بیان دیگر، سرویس جدید استارلینک با نام Direct to Cell اینترنت ماهواره‌ای را در اختیار تمام گوشی‌های مجهز به LTE در سراسر جهان قرار می‌دهد و عملاً فیلترینگ اینترنت همراه را به کلی بی‌معنا می‌کند.
بر این اساس، کاربران با استفاده از این سرویس می‌توانند در مناطق مختلف از خشکی گرفته تا دریا به شبکه استارلینک وصل شوند و از آن استفاده کنند. سرویس جدید استارلینک ارتباط در مناطق دورافتاده را هم ممکن خواهد کرد.
کارشناسان معتقدند که کاربران در ایران همچنان برای استفاده از این سرویس جدید استارلینک با محدودیت‌هایی برای اتصال مواجه خواهند بود چرا که استارلینک تا حدی به اپراتورهای تلفن همراه محلی وابسته است و حداقل در گام اول راه‌اندازی این سرویس، کاربران از طریق رومینگ میان اپراتور محلی خود و استارلینک به اینترنت ماهواره‌ای متصل می‌شوند.
اینهمه در حالیست که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز با انتشار گزارشی درباره «اینترنت ماهواره‌ای استارلینک» خواستار «جرم‌انگاری خرید و فروش و بهره‌برداری از تجهیزات و اشتراک بدون مجوز» این نوع اینترنت شده است.
در این سند همچنین تخصیص یارانه به شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت برای عرضه‌ی سرویس ماهواره‌ای «مجاز» به شهروندان و ایجاد منظومه «اینترنت بومی» با استفاده از رابطه استراتژیک و دوستانه با ابرقدرت‌های آسیایی چین و روسیه پیشنهاد شده است.
این گزارش که در مورد خدمات اینترنت ماهواره‌ای مدار پایین با مطالعه موردی استارلینک تهیه شده همچنین تاکید کرده که «آشکارسازی و ردیابی محل قرارگیری ترمینال با استفاده از تجهیزات لازم به سادگی ممکن است» از این رو در صورت ممنوعیت کاربران ممکن است استقبال چندانی برای استفاده از آن انجام نشود.
جمهوری اسلامی هرچند می‌کوشد شهروندان ایرانی را از دسترسی به اینترنت آزاد محروم کند اما به نظر می‌رسد پیشرفت علم و تکنولوژی بر اراده‌ی سرکوب مقامات حکومتی غلبه خواهد کرد و در آینده‌ای نزدیک محدودیت دسترسی به اینترنت به آرزویی محال برای مقامات رژیم تبدیل خواهد شد.
