ابتدای دهه ۹۰ خورشیدی دو حلقه چاه اکتشافی توسط شرکت ملی نفت، حفر شد و بعد از آن میدان نفتی سهراب در برنامه توسعه وزارت نفت قرار گرفت.
بر اساس این برنامه، شرکت ملی نفت ایران، تأمین مالی، توسعه و بهرهبرداری از میدان مشترک نفتی سهراب را در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی به شرکت انرژی دانا واگذار کرد. این قرارداد با هدف تولید تجمعی ۱۶۰ میلیون بشکه نفتخام از میدان مشترک نفتی سهراب به مدت ۲۰ سال به این شرکت تنفیذ شد. این روزها شرکت دانا، مجوز حفر ۲۲ چاه جدید را از سازمان حفاظت محیط زیست در هورالعظیم درخواست کرده که در صورت بهرهبرداری از ۲۲ چاه، کل مساحتی که با جاده دسترسی و مرز چاه و… خشک میشود به ۱۸ هکتار میرسد.
سعید کریمی مدیرکل دفتر ارزیابی سازمان محیط زیست در گفتگو با «هممیهن» گفته است: «اکتشاف نفت باید در خشکی اتفاق بیفتد اما این موضوع به معنای خشک کردن کامل هورالعظیم نیست. برای تخریب کمتر، از هشت پد برای ۲۲ چاه استفاده میکنند، به این ترتیب کل مساحتی که با جاده دسترسی و مرز چاه و… خشک میشود به ۱۸ هکتار میرسد.»
بنا بر این گزارش در خوزستان پروژههای نفتی کم اجرا نشده است. وضعیت ماهشهر و پتروشیمیهای فراوان آن، نمونهای از پروژههای با مجوز ارزیابی است که به تعهداتشان عمل نکردهاند. وضعیت امروز در ماهشهر به شکلی است که صیادان دیگر رغبتی به گرفتن ماهی از خورموسی ندارند، میگویند ماهیها آلوده شده، همچنان که سایر مناطق هم از دست پتروشیمی در امان نماندهاند. حالا چه تضمینی است که اینبار پیمانکار به تعهدش عمل کند؟ آنهم در منطقهای که در اعتراضات آبی خوزستان در مرکز توجهات قرار داشت؟
به گفته مدیرکل دفتر ارزیابی سازمان حفاظت محیط زیست «بهتر بود به هورالعظیم دستاندازی نشود و میدان نفتی نباشد اما در حال حاضر با یک میدان نفتی مشترک با عراق مشترک مواجهیم. آنها شروع به برداشت کردهاند، چنانچه ما برداشت نکنیم بیتوجهی به بیتالمال است. تلاش سازمان حفاظت محیطزیست حداقلیکردن تخریبهاست و چنانچه تخریبی صورت گیرد، متخلفان را به محاکم قضایی معرفی میکنیم.»
معاون ادارهکل حفاظت محیط زیست خوزستان در ۲۸ شهریور گفته بود: «تالاب هورالعظیم همچنان در وضعیت عادی قرار ندارد و نیاز است حقابه بیشتری به این تالاب اختصاص داده شود.
به گفته وی، حقابه تالاب هورالعظیم بیش از یک میلیارد مترمکعب است، در مجموع در سال آبی جاری حدود ۹۳۱ میلیون مترمکعب از حقابه داده شده است و در چند ماه اخیر با توجه به رها شدن موجی آب و برداشتها از بالادست، حقابه تالاب تحقق نیافته است.
دوم آبان ماه معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به انتشار مجدد دود حریق هورالعظیم در اهواز از قرار گرفتن هوای این شهر در وضعیت اضطرار خبر داده بود.
فرهاد قلی نژاد با اشاره به وضعیت آلودگی هوای اهواز گفته بود: «در پی انتشار دود آتشسوزی بخش عراقی تالاب هورالعظیم، هوای اهواز دچار آلودگی شده است.»
در پی خشک شدن بخشهای وسیعی از هورالعظیم، این تالاب از اوایل تابستان سال گذشته شاهد آتشسوزیهای گسترده به ویژه در بخش عراق بود. در ادامه این روند، اوایل مهرماه آن سال بار دیگر آتش تالاب هورالعظیم از بخش عراقی شعلهور شد. بطوری که بوی تُند دود آتشسوزی و هاله دود آن، در برخی روزها هوای دشت آزادگان، هویزه، حمیدیه و اهواز را آلوده کرده و حتی موجب تعطیلی یکروزه مدارس در هویزه شد.
تالاب هورالعظیم آخرین بازمانده تالابهای بینالنهرین در جنوب غربی کشور است که در خوزستان قرار دارد. یک سوم این تالاب مرزی در ایران و دو سوم آن در کشور عراق واقع شده و به گفته کارشناسان در صورت خشک شدن این تالاب به یک کانون بزرگ و خطرناک تولید گرد و غبار تبدیل خواهد شد. فاجعهای که هماکنون نیز رخ داده است.
بر اثر آتشسوزیهای متعدد در تالاب هورالعظیم در خاک عراق میزان آلودگی در برخی شهرهای استان افزایش یافته و تا وقتی حقابه آن تامین نشود، بحرانهای ناشی از آن ادامه خواهد داشت.
به گفته سیدعادل مولا معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان، مساحت آب هورالعظیم در حال حاضر به کمتر از ۴۰ درصد رسیده که آنهم در برخی قسمتها آب دارد و بعضی قسمتها فقط مرطوب است.