در حالی که جمهوری اسلامی قطع و اختلال در اینترنت را به یکی از راهکارهای سرکوب شهروندان تبدیل کرده، وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی مدعی شده اینترنت ماهوارهای ملّی در راه است!
عیسی زراعپور وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی در ادعایی جدید گفته «اینترنت ماهوارهای ملّی در برنامههای بلندمدت ما قرار دارد و برای اینکه بتوانیم از ظرفیتهای خودمان برای ارائه اینترنت ماهوارهای استفاده کنیم، این موضوع در دستور کار سازمان فضایی ایران قرار گرفته است.»
وزیر ارتباطات همچنین گفته که «پروژه اینترنت ماهوارهای ملی در کوتاهمدت به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد که کشوری با منظومههای ماهوارهای، اینترنت به مردم ارائه کند و حتماً نیاز به یک کنسرسیوم منطقهای دارد که امروز درحال رایزنی و مذاکره با کشورهای مختلف هستیم.»
عیسی زارعپور همچنین گفته دولت در حال نوشتن نامهای برای دعوت از شرکتهای فعال در حوزه اینترنت ماهوارهای است و از حضور آنها، در صورت پذیرش مقررات کشور استقبال میکند!
او ادعای پیشین خود درباره اینترنت استارلینک و استقبال جمهوری اسلامی از فعالیت ارائهدهندگان اینترنت ماهوارهای در کشور را بازگو کرده و گفته «اتحادیه بینالمللی مخابرات و هیئت مقررات رادیویی جهانی نیز مقرر کردهاند که شرکتهای اینترنت ماهوارهای مانند استارلینک باید از دولت هر کشور از جمله ایران، برای ارائه خدمات به کاربران مجوز دریافت کنند و مقررات سرزمینی آنها را بپذیرند.»
سال گذشته نیز حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی ایران به «ایرنا» گفته بود که اقداماتی برای ساخت منظومه ماهوارهای شبیه به استارلینک در «کوتاهمدت» در حال انجام است.
رئیس سازمان فضایی ایران گفته بود این سازمان قصد دارد با شرکتهای دانشبنیان فعال در این حوزه همکاری کند اما در آینده نزدیک و با استفاده از بخش خصوصی، نمیتوان به فناوری اینترنت ماهوارهای دست یافت.
پس از سخنان سال گذشتهی رئیس سازمان فضایی ایران، وبسایت «خبرآنلاین» درباره اینکه امکان مذاکره با کدام کشورهای منطقه برای راهاندازی اینترنت ماهوارهای وجود دارد نوشته بود که «در همسایه های جنوبی امارات با کمک چین و البته اروپاییها به سرعت در حال توسعه توان فضایی خود است اما کشورهای عربی از همین حالا تقریبا قراردادهای همکاری با استارلینک را بستهاند. در میان همسایگان شمالی اما تجربه موفق کشورهای قزاقستان و روسیه در تجربیات فضایی و همچنین همکاری مشترک با روسیه در ساخت و پرتاب ماهواره مخابراتی خیام به مدار زمین از پایگاه فضایی بایکونور قزاقستان، نشان داد کشورمان در فکر توسعه همکاریهای فضایی با همسایه شمالی است. روسیه هم البته در جنگ با اوکراین از اینترنت ماهواره ای ایلان ماسک لطماتی خورد و حتی این سرمایهدار آمریکایی را تحدید به انفجار سفنیههایش با موشکهای بالستیک در جو زمین کرد.»
ادعای راهاندازی اینترنت ماهوارهای در حالی مطرح میشود که جمهوری اسلامی از ایجاد سادهترین زیرساختهای اینترنتی در کشور نیز ناتوان بوده و وزیر ارتباطات در ماههای گذشته بارها مشکلات قطع و کُندی سرعت اینترنت را به دلیل مشکلات زیرساختی عنوان کرده و وعده حل مشکلات در آینده نزدیک را داده است.
عیسی زارعپور روز چهارشنیه دهم آبان در حاشیه جلسه هیئت دولت مدعی شه بود که در پروژه فیبر نوری، سرعتهای ۸۰ برابری به مردم میدهیم و به زودی تمامی شهرهای بعضی از استانها که اسامی آنها اعلام میشود، از سرعتهای نزدیک به ۱۰۰۰ مگابیت بر ثانیه برخوردار میشوند.
وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی بدون اشاره به فیلترینگ و ایجاد اختلالات عمدی در سرعت اینترنت از سوی حکومت گفته که «من بارها اعلام کردم تنها راه حل اساسی افزایش سرعت اینترنت در کشور، نوسازی زیرساختهای ارتباطی، به ویژه زیرساختهای ارتباطی ثابت است.»
عیسی زارعپور پیشتر در اواخر مهرماه مدعی شده بود که «دو ماه است که زمان تأخیر در شبکه حدوداً ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است» و گفته بود که «هر روز در تلاش برای ارتقای کیفیت شبکه هستیم.»
اپراتورهای مشارکتکننده در این طرح یکی از شروط توسعه پروژه فیبر نوری را افزایش تعرفهها میدانند و میگویند پیشرفت این پروژه بدون کمک دولت سودده نیست. بیژن عباسی آرند، مدیرعامل ایرانسل به تازگی درباره افزایش تعرفه گفته که « اگر تعرفهها اصلاح نشوند سال آینده مردم پول اینترنت میدهند اما به آن دسترسی نخواهند داشت و احساس بیکیفیت بودن اینترنت تشدید خواهد شد.»
هرچند اظهارات مدیران اپراتورهای داخلی احتمال افزایش تعرفه اینترنت بیکیفیت و فیلترشده درون ایران را در پی داشته اما عیسی زارعپور در سخنانی متناقض میگوید اینترنت گران نمیشود و در همین حال بهبود سرعت اینترنت و توسعه زیرساختها را مشروط بر همکاری اپراتورهای داخلی میداند که میگویند با این تعرفه امکان ادامه فعالیت ندارند. عیسی زارعپور بطور شفاف گفته که «این حوزه در دست بخش خصوصی است که اگر نتواند سرمایهگذاری کند، کیفیت شبکه پایین میآید و باید یک فکری برای آن کرد.»
تداوم کاهش سرعت اینترنت؛ ادعاهای پوچ وزیر و انتقادات تند کارشناسان؛ معلوم نیست مسئول فیلترینگ کیست!
در آنسو، «اسپیدتست» گزارش داده که در ماه سپتامبر ۲۰۲۳ برابر با شهریور ۱۴۰۲، میانگین سرعت اینترنت ثابت و موبایل در دنیا نسبت به ماه اوت افزایش یافته است. میانگین سرعت اینترنت موبایل جهان از ۴۳/۱۹ مگابیت بر ثانیه، به ۴۷/۸۲ مگابیت بر ثانیه رسیده و میانگین سرعت اینترنت ثابت هم از ۸۲/۷۶ مگابیت بر ثانیه، به ۸۵/۳۱ مگابیت بر ثانیه افزایش یافته است.
بر اساس گزارش اسپیدتست برای ماه اوت، سرعت اینترنت ثابت در ایران کاهش و سرعت اینترنت موبایل افزایش یافته است. با این حال رتبه ایران هم در اینترنت ثابت و هم اینترنت موبایل کاهش داشته است. سرعت اینترنت موبایل از ۳۱/۳۳ مگابیت گزارش قبلی، به ۳۱/۶۷ مگابیت بر ثانیه افزایش یافته، اما رتبه ایران ۳ پله کاهش یافته و حالا در رتبه هفتاد و پنجم جهان قرار دارد.
این گزارش افزوده که در ماه سپتامبر سرعت ثابت اینترنت ایران از ۱۱/۹۲ مگابیت بر ثانیه گزارش قبلی، به ۱۱/۶۶ مگابیت بر ثانیه رسیده که همین موضوع باعث کاهش یک پلهای رتبه ایران شده است. حالا ایران در رتبه ۱۵۳ فهرست سریعترین اینترنت ثابت جهان قرار دارد.
همچنین سرعت اینترنت از ابتدای امسال تا پایان تابستان روندی کاهشی داشته است. در ۹ ماه نخست امسال بالاترین میانه سرعت اینترنت ثابت در فروردین تا اردیبهشت ۱۴۰۲ به ثبت رسیده که ۱۱.۹ مگابایت بر ثانیه بوده است و در این عدد در تیر و مرداد امسال حتی تا ۱۱.۳ مگابایت بر ثانیه هم افت کرده است و در شهریور تا مهر ۱۴۰۲ هم ۱۱.۶ بوده که باعث شده ایران در رتبه ۱۵۳ جدول اسپیدتست قرار بگیرد و بدترین سرعت اینترنت در ایران طی نیمه نخست امسال را ثبت کند.
سرعت اینترنت موبایل هم روندی مشابه اینترنت ثابت داشته بطوری که رتبه ایران از ابتدای سال تا پایان تابستان ۶۱ به ۷۵ نزول کرده و در حالی که ابتدای امسال میانه سرعت ۳۶.۳ مگابایتبرثانیه بوده، در اوت ۲۰۲۳ (مرداد-شهریور) به ۳۱.۳ رسیده و در ماه اخیر هم این عدد ۳۱.۶ مگابایتبرثانیه بوده است.
طبق گزارش انجمن تجارت الکترونیک تهران، میانگین سرعت اینترنت در ایران ۴ مگابایتبرثانیه است، در حالی که ترکیه اینترنتی با میانگین سرعت ۱۲ مگابایتبرثانیه وجود دارد و میانگین سرعت اینترنت در مالزی ۲۲ مگابایت بر ثانیه است. از نظر میانگین سرعت اینترنت ایران از میان ۱۰۰ کشور در رتبه ۹۷ را دارد و فقط سودان، کامرون و کوبا پس از ایران در قعر جدول قرار دارند.