قائممقام وزیر میراث فرهنگی میگوید: «یک میلیون اشیاء و کالای فرهنگی داریم، جا نداریم در معرض دید مردم قرار دهیم. همه در مخازن هستند. الواح هخامنشی را آوردیم، کجا هستند؟ در همین مخازن!»
روز گذشته شنبه ۴ آذرماه علی دارابی قائممقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری در آیین آغاز به کار انجمن خیّرین میراث فرهنگی اعلام کرد: «یک میلیون اشیاء و کالای فرهنگی داریم، جا نداریم در معرض دید مردم قرار دهیم. همه در مخازن هستند. الواح هخامنشی را آوردیم، کجا هستند؟ در همین مخازن! چرا؟ جا نداریم! این در حالی است که بطور جدیتر استرداد اشیاء و اموال فرهنگی را در دستور کار داریم.»
این مقام مسئول در سازمان میراث فرهنگی به ۳۵۰۶ قطعه از مجموع ۱۷هزار قطعه لوح هخامنشی اشاره کرده که از سوی مؤسسه شرقشناسی شیکاگو به ایران برگردانده شد. با اینهمه در شرایطی که مسئولان وزارت میراث فرهنگی قادر به نمایش این تعداد از الواح هخامنشی نیستند، وزیر میراث فرهنگی در ۴ مهرماه گفته بود که سرنوشت باقیمانده الواح هخامنشی در آمریکا امسال مشخص میشود.
دارابی در ادامه سخنان خود اضافه کرد:«ایران بیش از یک میلیون آثار تاریخی ارزشمند دارد که تا کنون فقط ۳۵ هزار اثر آن را توانستهایم ثبت کنیم.»
به گفته وی «ایوان مدائن یا طاق کسری، برجستهترین یادگار دوران ساسانی که معرف معماری باشکوه ایرانیان است در نزدیکی ما در عراق مؤسسه الیف از کشور سوئیس برای مرمتش میآید، چرا؟ چون چند سال قبل میراث فرهنگی وقت، پول بلیت هواپیما برای اعزام مرمتکاران را نداشت. اینها فرصتهای طلایی است که دارد از دست ما میرود.»
معاون میراث فرهنگی در ادامه توضیح داد: «ما در ایران بیش از ۱۰۰۰ کاروانسرا از دوران باستان تا قاجاری داریم که ۷۰۰ مورد آن ثبت ملی شده است. خب، حالا پس از ثبت جهانی که آغاز کار است هیچ چیز نداریم؛ نه نیروی انسانی، نه بودجه و نه اعتبار.»
این مقام مسئول در سازمان میراث فرهنگی ادعا کرد: «بودجه و اعتبارات میراث فرهنگی از بس محدود است که با آن اقدام قابل ملاحظهای را نمیتوان انجام داد و از این روست که میگوییم «حال بناها و آثار تاریخی ایران خوب نیست» و نیاز به یک نهضت مردمی دارد!»
وزارت میراث فرهنگی جمهوری اسلامی: آمریکا جلوی بازگشت الواح هخامنشی به ایران را گرفته است
معاون وزیر میراث فرهنگی در شهریورماه امسال خبر داده بود بیش از ۲۰ هزار «لوح هخامنشی» متعلق به تخت جمشید تا پایان امسال از آمریکا به کشور بازگردانده میشود.
عزتالله ضرغامی نیز در این مراسم به پرداخت نشدن بودجه عمرانی وزارت میراث فرهنگی، اشاره کرده و گفته بود: «امسال یکهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه عمرانی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بود که البته بخشی از آن به مرمت مربوط میشد، ولی کشور گرفتار است و تا الان از این مبلغ هیچچیزی به وزارت ما نیامده است، انشاءالله بعداً میآید، ولی سال تمام شد.»
به گفته وزیر میراث فرهنگی «با این وضعیت منابع مالی، باید راه حل پیدا کرد، اقدامی انجام دهیم، جلو چشم ما میراث تمدنی و فرهنگیمان، در حال از بین رفتن است.»
در همین ارتباط رئیس پژوهشگاه میراثفرهنگی ۲۷ آبان ماه به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «تا کنون بیش از ۲ هزار لوح هخامنشی خوانش شده اما منتشر نشده است، بخشی از این الواح توسط آقای عبدالمجید ارفعی بازخوانی شده و قرار است آنها را به زودی منتشر کند، مابقی هنوز خوانش نشده است. این الواح اگر بطور کامل به ایران برگردانده شود پژوهشگران ایرانی داریم که میتوانند آنها را بخوانند و با رویکردهای مختلف نتایج را استنساخ کنند.»
به گفته مصطفی دهپهلوان «در یکصد سال گذشته دستکم ۵۰هزار گور باستانی را باز کردیم، اما دریغ از هزار اسکلت آرشیو شده، فقط از کاوشهای شهر سوخته ۴۰۰ اسکلت و در دانشگاه تهران هم۱۰۰ اسکلت آرشیو شده است، جز این هیچی نداریم.«
ضرغامی در خردادماه نیز اعتبارات دولتی را برای صیانت از حوزه میراثفرهنگی «یک شوخی بزرگ» خوانده بود.
پیشتر در اردیبهشت ماه وزیر میراث فرهنگی، در نشستی اعلام کرده بود: «در نظر بگیرید که ٣۵ هزار بنای ثبت ملی و ٢۶ بنای ثبت جهانی در ایران داریم که اگر بر اساس بودجه سالِ قبل بخواهیم به هر کدام بودجهای اختصاص دهیم، به هر بنا روزی ٣٠٠ هزار تومان میرسد که از دستمزد روزانه یک کارگر هم کمتر است. پس دولت پول کافی برای مرمت ندارد و تعارف نداریم.»
کمبود بودجه در حوزه میراث فرهنگی فقط مختص بخش مرمت آثار و بناهای تاریخی نیست، بسیاری از آثار نیازمند کاوشهای باستانشناسی هستند، اما سهم ناچیز کاوشها از بودجههای تخصیصی، انجام آنها را به تعویق میاندازد و همین دستمایهای برای تعرض به این آثار میشود.
در همین ارتباطواگذاری بناهای تاریخی و دیگر داراییهای ملّی از ابتدای امسال خبرساز شد. هرچند دولت مدعی است که این اقدام برای «مولدسازی داراییهای دولت» صورت میگیرد اما در عمل چنین اقدامی با هدف درآمدزایی دولت و جبران کسری بودجه انجام میشود.
جمهوری اسلامی بناهای تاریخی و ملّی را به بهانه «نبود پول نگهداری» میفروشد
با وجود آنکه پیشتر خبر مزایده برای واگذاری دستکم ۱۹ بنای تاریخی ایران منتشر شده بود اما عزتالله ضرغامی در خردادماه مدعی شد که «مسئله واگذاری برخی ابنیه تاریخی به هیچ وجه مطرح نیست و تکذیب میکنم بلکه همکاری بخش خصوصی برای مرمت، نگهداری، مدیریت و استفاده بهینه از برخی ابنیه تاریخی مطرح است.»
او بار دیگر به موضوع کسری بودجه اشاره کرده و افزوده بود که «اعتبارات نگهداری بسیاری از بناهای تاریخی در حدی نیست که حتی مرمت و مدیریت شوند. بنابراین با بخش خصوصی همکاری میکنیم.»
خبرگزاری «ایسنا» چهارم اردیبهشت امسال از مزایده ۱۹ بنای تاریخی از سوی صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیاء و بهرهبرداری وابسته به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، با هدف بهرهبرداری و با عنوان «نهضت واگذاری حق بهرهبرداری بناهای تاریخی» خبر داد.