آخرین آمارهای ارائه شده درباره قربانیان ایمنی در محیط کار ایران نشان میدهد سالانه دو هزار کارگر قربانی سوختگی ناشی از برق میشوند.
محمدجواد فاطمی رئیس انجمن حمایت از بیماران سوختگی (ققنوس) روز چهارشنبه در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» اعلام کرده که «کارگران هم میسوزند و هم برقگرفتگی برای آنها اتفاق میافتد و یکی از موضوعات مهم این است که تقریبا سالی ۲ هزار کارگر دچار سوختگی الکتریکی میشوند.»
به گفته محمدجواد فاطمی علت این سوختگیها که اکثرا در پروژههای ساختمانی اتفاق میافتد اینست که سیم برق از محیط کاری کارگران رد میشود، عایقسازی و ایمنسازی هم نمیشود، حریمها رعایت نمیشود و کارگر ممکن است در زمانی که میله داربست را در دست دارد، به این سیمهای برق گیر کرده و کارگر دچار برقگرفتگی شود.
رئیس انجمن حمایت از بیماران سوختگی با بیان شایع بودن این سوختگیها در بین کارگران ساختمانی گفته «مطالعهای هم که ما در خصوص این افراد داشتهایم ۶۵ درصد آنها حداقل یک عضوشان را از دست دادهاند و یا دست یا پایشان قطع شده است. برخی از این افراد دو دست یا دو دست یک پا را از دست میدهند. حتی بیماری هم داشتهایم که دو دست و دو پای خود را به علت سوختگی الکتریکی از دست داده و قطع شده است.»
رعایت حریم در پروژهها، عایقسازی یا انتقال خطوط برق به زیرزمین از جمله راهکارهایی است که محمدجواد فاطمی برای کاهش آمار سوختگیهای الکتریکی در محیط کار به آنها اشاره میکند. او افزوده که انجمن حمایت از بیماران سوختگی از نهادها و وزارتخانههای مسئول از جمله وزارت کشور، شهرداریها و نظام مهندسی خواسته برای رعایت این نکات و ایمنسازی محیط کار اقدام کنند.
عدم ایمنی در محیط کار سالانه هزاران کارگر در کشور را قربانی میکند. آمارهای رسمی جمهوری اسلامی نشان میدهد در سال ۱۴۰۱ در مجموع ۱۹۰۰ کارگر به دلیل عدم ایمنی در محیط کار دچار حادثه شدند و جانباختند.
در روزهای گذشته نیز گزارشهایی از بروز حادثه در محیط کار که سبب کشته یا مصدوم شدند کارگران شده منتشر شده است.
روز گذشته، سهشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۲ سقوط سبد حمل بار جرثقیل تاورکرین در یک کارگاه ساختمانی، موجب مرگ و مصدومیت سه کارگر ساختمانی شد. بر اساس گزارشها به دلیل پاره شدن سیم بکسل مصالح ساختمانی روی سه کارگر افغانستانی حین انجام کار سقوط کرد که در نتیجه آن یک کارگر جانباخت و دو کارگر دیگر به بیمارستان انتقال داده شدند.
همچنین دو حادثه در شهر سبزوار سبب جانباختن یک کارگر و مصدوم شدن یک کارگر دیگر شد. یک کارگر ساختمانی در خیابان «جهاد» سبزوار حین کار در «ارتفاع غیر همتراز» یک ساختمان بر اثر برخورد با زمین دچار حادثه شد و جانباخت. در حادثه دیگر، یک کارگر دیگر حین انجام کار در یک ساختمان خیابان «معلم» بر اثر بیاحتیاطی و رعایت نشدن اصول ایمنی از ارتفاع ساختمان سقوط کرد و به شدت مصدوم شد.
در بیستم آذرماه نیز ۷۵ کارگر یک کارخانه تولیدکننده ظروف آرکوپال در شهرک صنعتی راوند کاشان دچار مسمومیت تنفسی شدند. یک روز بعد نیز ۲۰ کارگر زن در این کارخانه با مسمومیت تنفسی روبرو شدند. منابع کارگری گزارش دادند که مسمومیت تنفسی ۹۵ کارگر این کارخانه طی دو روز متوالی به دلیل نشت گاز مونوکسید کربن روی داده است.
هجدهم آذرماه نیز پنج کارگر پیمانکاری شاغل در تلمبهخانه شرکت نفت برداسپی کوهدشت هنگام لایروبی انبار ایستگاه پمپاژ این شرکت در منطقه شیرواند گندابه شهرستان کوهدشت بر اثر گازگرفتگی جان باختند. پیکر بیجان این کارگران حدود یک روز بعد توسط مأموران مجهز به ماسک اکسیژن و پس از تخلیه گازهای سمی از این انبار بیرون آورده شد.
گروه اتحاد بازنشستگان در مورد این حادثه با اشاره به اینکه «روزی نیست که خبر حوادث تلخ و فاجعهبار برای کارگران در رسانهها وجود نداشته باشد» افزود: «آیا جان کارگران به اندازهای بیارزش است که این به اصطلاح مسئولین فقط به گفتار درمانی اکتفا میکنند؟»
این تشکل صنفی اضافه کرد: «اگر همان ارادهای که برای توقیف و بازداشت فعالان کارگری یا معترضان وجود داشت برای ایمنیسازی محیط کار به کار گرفته میشد شاهد این فجایع نبودیم.»
شورای سازماندهی اعتراضات کارگران غیر رسمی نفت (ارکان ثالث) روز سهشنبه در بیانیهای با اعلام اینکه «جان کارگر در قبال روال معمول تولید، کمترین ارزشی ندارد» و این حادثه را برابر «با قتل عمد دولت و ساختاری که ترتیبات و ملاحظات از بالای آن جز مرگ و نابودی انسانها تدبیری در خود ندارد» دانست.
این شورا همچنین خبر داد که «ماموران اطلاعاتی و امنیتی در این حوزه نفتی حضور دارند و از هرگونه عکسبرداری یا گفتگوی کارگران با خبرنگاران جلوگیری میکنند تا با سرپوش گذاشتن بر اخبار واقعی و عمق فاجعه، از احتمال اعتراضات کارگری و اخلال در روند تولید پیشگیری» کنند.
اینها تنها نمونههایی از جان باختن و مصدومیت شدید کارگران در ایران به دلیل عدم رعایت اصول ایمنی در محیط کار هستند.
حسن اصیلیان رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفهای سال گذشته از وقوع سالیانه ۱۳ هزار حادثه ناشی از کار در ایران خبر داده و گفته بود این حوادث که در پی فقدان ایمنی کار روی میدهد، سالیانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ کارگر در کشور را به کام مرگ میکشاند.
حسن اصیلیان افزوده بود «به دلیل ترس، بسیاری از گزارشهایی که میتوانند از آسیبهای جدی پیشگیری کنند ارائه داده نمیشوند. در مقابل محیطهای کاری که در آنها تعداد کارگر مشارکتکننده بیشتر است، ۶۴ درصد حوادث ایمنی و ۵۸ درصد حوادث منجر به راهی شدن به بیمارستان کمتری گزارش شده است.»
به گفته رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفهای بیماریهای ناشی از کار، دلیل ۸۱ درصد از مرگهای مربوط به مشاغل است و حوادث سهم ۱۹ درصدی از مرگهای حین کار را به خود اختصاص داده است.
او همچنین افزوده «بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، زیانهای اقتصادی ناشی از عدم رعایت بهداشت حرفهای در جهان مجموعاً بیش از ۴۲ تا ۴۰ درصد از درآمد سرانه هر کشور را به خود اختصاص میدهد.»