در سالهای اخیر انجام جراحی زیبایی برای سگهای خانگی در ایران رواج یافته و صاحبان این حیوانات با هزینههای سنگین، حیوانات خود را زیر تیغ جراحیهای غیرضروری و خطرناکی میفرستند که مصداق حیوانآزاری شناخته میشود.
فرم دادن بینی، بزرگکردن چشم، صافکردن و کشیدن پوست، برداشتن چربی، تیزکردن گوشِ افتاده، تزریق ژل و بوتاکس، تتو و حتی برداشتن حنجره و دستکاری تارهای صوتی، از جمله جراحیهای سگها است که در ایران رواج یافته است.
روزنامه «شرق» در گزارشی به رواج یافتن این جراحیها پرداخته که هزینه آنها تا بیست میلیون تومان هم میرسد و خطراتی چون عفونت، قطع عضو و حتی مرگ را برای حیوان در پی دارد.
در این گزارش آمده که برخی صاحبان حیوانات خانگی برای زیباتر شدن حیوانشان انجام میدهند که هزینه آن، گاه به ۲۰میلیون تومان هم میرسد. برای مثال صاحب یک حیوان دوست دارد گوش سگش صاف بایستد که با انجام عمل جراحی و قرار دادن فنر در گوش حیوان، آن را تیز میکند. در صورتی که این کار موجب اختلال در زبان بدن حیوان میشود. چون هر حرکت گوش یک علامت است و وقتی گوش حیوان با کار گذاشتن فنر ثابت شود، کارآیی خود را در برقراری ارتباط با اطراف از دست میدهد.
این گزارش افزوده عدهای پا را فراتر هم گذاشتهاند و برای تغییر صدای حیوان خود حنجره حیوانات را دستکاری میکنند تا صدای آنها نازکتر شود یا حتی حنجره حیوان را بطور کامل برمیدارند تا سر و صدا نداشته باشد.
جراحی زیبایی حیوانات در سالهای اخیر انتقاد حامیان حقوق حیوانات را بهدنبال داشته است. جراحیهای زیبایی حیوانات خانگی مصداق حیوانآزاری است اما برخی افراد به حقوق و رفتار صحیح با این موجودات آگاهی ندارند.
محمد حامدیان دامپزشک در گفتگو با «شرق» تأکید کرده جراحی زیبایی سگها مصداق بارز حیوانآزاری است و گفته که دستکم ماهانه ۴ تا ۵ مورد مراجعه صاحبان حیواناتی را دارم که خواستار عمل حنجره، گوش و یا دم حیوان خانگی خود هستند. من مخالف سرسخت جراحیهای زیبایی حیوانات هستم و تا به حال هیچ موردی را قبول نکردهام.»
به گفته محمد حامدیان «بریدن و یا تغییر حالت دادن گوش حیواناتی مثل سگ و گربه مشکلاتی اساسی را در تعادل و خلق و خوی حیوان ایجاد می کند. بریدن گوش حیوان باعث از بین رفتن قسمتی از مجرای گوش بیرونی می شود که علاوه بر آسیبهای عفونتی می تواند آسیب جدی به شنوایی حیوان وارد کند.»
این دامپزشک افزوده که بریدن دم سگ هم که در بین بیشترین تقاضاهای عمل جراحی است، ابراز احساسات سگ را مختل میکند. سگها همه حالتهایشان را از طریق تکان دادن دم ابراز می کنند و بریدن دم حیوان، آسب جدی به آن وارد می کند.
همچنین بر اساس توضیحات محمد حامدیان عمل حنجره هم که گاه برای کاهش صدای واق واق سگهایی است که در آپارتمان ها نگهداری میشوند و گاه برای زیباتر شدن صدای آنهاست، بزرگترین ظلم به حیوانات است.
او معتقد است افرادی که برای عمل حنجره مراجعه می کنند، کمترین اطلاعی از رفتارشناسی حیوانات ندارند و سگ و گربه برایشان «کالای لوکس» به حساب میآید.
بر اساس گزارش «شرق» هزینه انجام این عملهای زیبایی از ۳ تا ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد. تزریق بوتاکس و انجام تتو برای سگ و گربه ارزانتر است اما جراحیهایی مانند بریدن گوش و فرم دادن بینی از ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان هزینه در بر دارد.
عبدالرضا باقری فعال حقوق حیوانات معتقد است این مشکلات به خاطر نبود قانون برای مقابله با حیوانآزاری است. باید قضاتی در زمینه حقوق حیوانات یا تحصیل کنند یا دوره های آموزشی را بگذرانند تا در زمان وقوع جرمی از سوی متخلفان محیط زیست بهترین حکم قضایی که میتواند بازدارنده باشد را صادر کنند.
این فعال حقوق حیوانات همچنین نقش آموزش در آشنایی با حقوق حیوانات را نیز مهم ارزیابی کرده و گفته با دو معضل در این زمینه مواجه هستیم؛ آنطور که باید آموزش در زمینه رفتار با حیوانات در کشور وجود ندارد و در برخی موارد میبینیم که آموزش کوچکی هم اگر باشد، غلط است.
بر اساس توضیحاتی که در وبسایت یکی از کلینیکهای دامپزشکی تهران منتشر شده جراحی گوش سگ امروزه فقط جنبه تزیینی دارد و هیچ فایدهای برای حیوان نخواهد داشت. این در حالیست که انجام این نوع جراحی ممنوع تلقی شده است، اما برخی مراکز غیرمجاز در شرایطی غیراستریل اقدام به انجام این فعالیتهای پزشکی تخصصی میکنند.