رسانه‌های داخلی به نقل از رئیس کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران نوشتند: «در طول یک سال گذشته بیش از ۲۷ هزار نفر در کشور و ۶ هزار و ۳۹۸ نفر در پایتخت به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند و اگر به همین شکل پیش برویم تعداد جانباختگان به دلیل آلودگی هوا از شهدای هشت سال دفاع مقدس پیشی خواهد گرفت.»
به گفته مهدی پیرهادی با توجه به نامه اخیر وزارت نفت استانداردسازی سوخت به سال ۱۴۰۷ موکول شده و این مسئله می‌تواند تبعات زیادی داشته باشد.
در همین ارتباط دکتر محمود جامساز اقتصاددان پیشتر با اعلام اینکه کشته‌های آلودگی هوا و تصادفات جاده‌ای ایران از جانباختگان زلزله ترکیه و سوریه هم بیشتر است، یادآوری کرده بود: «بودجه هوای پاک نصف شد!»
وی در خصوص لایحه بودجه سال آینده گفته بود: «متأسفانه لایحه بودجه ۱۴۰۲ نه تنها تهی از ظرفیت حل معضلات اقتصادی و اجتماعی است بلکه با بیش‌برآورد منابعی نظیر نفت و مالیات خود بزرگترین چالش دولت خواهد بود و محرکی برای رشد تورم است. به نظر می رسد که مسئولین هنوز عمق فاجعه را درک نمی‌کنند و نشانه‌های فروپاشی اقتصاد را نمی‌بینند اگر نه لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ را به گونه‌ای دیگر تدوین می‌کردند.»
وزیر بهداشت نیزدر ۶ دی‌ماه به برآورد مرگ و میر‌های ناشی از آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: «آمار تخمینی است و نمی‌توان گفت که ۱۰۰ درصد آن بابت آلودگی هواست؛ در این زمینه رقمی حدود ۲۶ هزار نفر در کشور و در تهران هفت هزار نفر ثبت شده است »
خسارت ۶۰ میلیون تومانی آلودگی هوا به هر خانوار ایرانی؛
رفع آلودگی تهران شاید ۱۰ سال دیگر!– رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز وعده سر خرمن داده و گفته هوای تهران ۱۰ سال دیگر سالم خواهد شد.
– هوای آلوده تاثیرات مخرب بر سلامت روان شهروندان دارد. اضطراب، استرس، افسردگی و ناامیدی… pic.twitter.com/x14ZrHc8aO
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 21, 2023
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز نیز در ارتباط با آلودگی هوای استان خوزستان گفته است: «آلودگی هوا ۱۳۲ هزار نفر را در ۹ ماهه اخیر راهی مراکز درمانی خوزستان کرد.»
میثم معزی از مراجعه ۱۳۲ هزار نفر به مراکز درمانی خوزستان بر اثر آلودگی هوا با عوارض قلبی و تنفسی غیرعفونی در ۹ ماهه سال جاری خبر داده و گفته بود: «بیماری ایسکمیک قلب، سکته مغزی، انسداد ریوی مزمن، سرطان ریه، تشدید حملات آسم، برونشیت مزمن، زوال عقل و آلزایمر و رینیت آلرژیک از شایع‌ترین بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا به شمار می‌روند.»
در همین ارتباط رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفته است: «در اطراف کلانشهرها به ویژه تهران شاهد اقداماتی همچون پسماندسوزی هستیم. پسماندسوزی عامل تشدیدکننده آلودگی هوا در کلانشهرهاست.»
به گقته وی، این پسماندها، گازهای آلاینده‌ای منتشر می‌کنند که می‌تواند عاملی برای تشدید آلودگی هوا باشد.
تشدید و تداوم آلودگی هوا در چند استان؛
تجمع و تظاهرات اعتراضی شهروندان در اردکان– شهروندان در اردکان استان یزد در اعتراض به آلودگی هوا و صنایع آلاینده تجمع و راهپیمایی کردند. این اعتراضات در شامگاه سه‌شنبه پنجم دی‌ماه نیز ادامه یافت.
– شاخص آلودگی هوای مشهد حوالی ساعت ۶ صبح… pic.twitter.com/0Nj4mJWMAw
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 27, 2023
در پی افزایش آلودگی هوا در شهرهای صنعتی ایران شهروندان در شهر اردکان استان یزدی چند روز گذشته تجمعات گسترده‌ای در اعتراض به بی‌تفاوتی مسئولان حکومتی به آلودگی هوا برگزار کردند.
هوای کلانشهر مشهد در وضعیت خطرناک قرار گرفته و همه مدارس این شهر تعطیل و بخشی از کارمندان دورکار شدند. مهدی اله‌پور مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی روز سه‌شنبه ۵ دی ۱۴۰۲، اعلام کرد با افزایش چشمگیر حجم گرد و غبار در وضعیت خطرناک قرار گرفت و هم‌اکنون شرایط برای تنفس شهروندان ناسالم است.
تداوم آلودگی هوا که یکی از علل اصلی آن سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها به دلیل کمبود گاز است، در کنار بی‌اعتنایی مسئولان و مقامات حکومتی به مشکلاتی که آلودگی هوا در روند زندگی و سلامت شهروندان ایجاد کرده سبب بروز نارضایتی و اعتراضات شده است.
تظاهرات شهروندان اردکان یزد در اعتراض به بی‌اعتنایی مسئولان به آلودگی هوا
چهارشنبه ۶ دی ۱۴۰۲#هوا #محیط_زیست pic.twitter.com/2GzND7T9Hr
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 27, 2023
با شروع زمستان، بسیاری از شهرهای ایران شاهد آلودگی هوا بوده است و در برخی از شهرها بارها ادارت دولتی و مدارس را به تعطیلی کشانده است.
در همین ارتباط داریوش گل‌علی‌زاده، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت از محیط زیست، با اعلام آمار مرگ میر بر اثر آلودگی هوا، گفته است که از سال ۱۴۰۱ بیش از ۲۶ هزار نفر در ۳۳ شهر به دلیل آلودگی هوا جان خود را دست داده‌اند.
آلودگی هوا هر ساله با آغاز فصل سرد تشدید می‌شود؛ کارشناسان علت را سوزاندن مازوت توسط نیروگاه‌های تولید برق به دلیل کمبود گاز و کاهش سهم گاز نیروگاه‌ها عنوان می‌کنند. مقامات حکومتی با تکذیب مازوت‌سوزی معتقدند آلودگی هوا به دلیل تردد وسایل نقلیه غیراستاندارد است اما توضیح نمی‌دهند چرا وسایل نقلیه همزمان با فصل سرما و کمبود گاز، آلودگی بیشتری تولید می‌کنند!
علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مدعی شده که «کشور ما نسبت به سایر کشورهای همسایه در بحث آلایندگی وضعیت بهتری دارد اما برای ما پذیرفته شده نیست وقتی می‌توانیم کاری انجام دهیم و مشکلات مردم را رفع کنیم چرا کاری نکنیم.»
آلودگی هوا در چند استان؛
سالانه ۴۵ هزار شهروند در ایران به دلیل آلودگی هوا می‌میرند– استان‌های تهران، اصفهان، خوزستان، مرکزی، البرز و آذربایجان شرقی با آلودگی شدید هوا روبرو هستند.
– تمامی مدارس شهر اصفهان و ۹ شهر دیگر این استان امروز به دلیل آلودگی هوا تعطیل شدند.
– شاخص… pic.twitter.com/gAGqLOHMkM
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) December 18, 2023
او همچنین گفته که «اگر با همین سمت و سو پیش برویم حداقل در یک بازده ۱۰ ساله، تهران دیگر این روزها را تجربه نخواهد کرد. امیدواریم در سال آینده این شدت از آلایندگی‌ها را شاهد نباشیم.»
این در حالیست که مرکز پژوهش‌های مجلس پیش از این در گزارشی با بررسی سهم عوامل مختلف در آلودگی هوای کلانشهرها، به حجم خسارات مالی و جانی ناشی از آلودگی و بودجه مورد نیاز برای هوای پاک پرداخت.
در این گزارش با استناد به گزارش بانک جهانی، آلودگی هوا سالانه ۲/۶ میلیارد دلار به شهروندان تهران خسارت وارد می‌کند. بر این اساس، سرانه خسارت وارده ناشی از آلودگی هوا برای هر شهروند تهرانی حدود ۳۰۰ دلار در سال است.
با توجه به قیمت دلار در حال حاضر، بطور متوسط یک خانواده چهار نفره در شهر تهران حدود ۱۲۰۰ دلار معادل ۶۰ میلیون تومان به دلیل معضل آلودگی هوا خسارت پرداخت می‌کنند. این خسارت ناشی از تاثیرات مختلف آلودگی هوا بر سلامتی و زندگی شهروندان تهرانی است.
این گزارش افزوده که هوای آلوده تاثیرات مخرب بر سلامت روان شهروندان دارد. اضطراب، استرس، افسردگی و ناامیدی تنها مواردی از عوارض روحی و روانی ناشی از آلودگی هواست.
تشدید و تداوم آلودگی هوا در چند استان؛ تجمع و تظاهرات اعتراضی شهروندان در اردکان
در حالی که مقامات دولتی اصرار دارند شهروندان عامل آلودگی هوا هستند و در نیروگاه‌ها مازوت سوزانده نمی‌شود، مهدی پیرهادی یک عضو شورای اسلامی شهر تهران نام ۱۴ نیروگاهی را که از سال گذشته به دلیل کمبود گاز از سوخت مازوت استفاده کرده‌اند فاش کرد.
یوسف یوسفی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی هم با بیان اینکه استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه حرارتی شازند از ۲۰ آذرماه آغاز شده است، گفت: «هم‌اکنون در هر شبانه‌روز چهار میلیون لیتر مازوت در این واحد مصرف می‌شود.»
