خبرگزاری «ایلنا» طی گزارشی در ارتباط با وضعیت اینترنت در ایران نوشته است: «اگر فرض بگیریم، تعداد کارگران فضای مجازی امروز در کشور حدود یک میلیون نفر است و اگر قرار را بر این بگذاریم که ۷۵ درصد این شاغلان سرپرست خانوار هستند، می‌توانیم ادعا کنیم حداقل ۲ میلیون نفر از جمعیت کشور راهی برای ارتزاق جز کارِ کارمزدی یا پورسانتی در فضای مجازی ندارند. حال سوال پیش می‌آید که چرا یک میلیون نفر از کارگران کشور باید در شرایطی شبیه بیگاری بدون دستمزد ثابت و بیمه کار کنند اما همیشه نگران آینده باشند؟»
بر اساس این گزارش ۷ دی‌ماه رسانه‌ها اعلام کردند «وزارت ارتباطات با افزایش تعرفه اینترنت به میزان ۳۴ درصد موافقت کرده است». در همین ارتباط خبرگزاری فارس نوشته بود: «پیش از این وزارت ارتباطات گفته بود که افزایش تعرفه منوط به پذیرش شروط رگولاتوری است و در خبری اعلام شد که اپراتور‌های ارتباطی با حضور در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برخی از شروط این سازمان ازجمله افزایش ۳۰ درصدی سرعت اینترنت را پذیرفتند.
با اینکه وزارت ارتباطات یکسری شرط و شروط برای اپراتورها گذاشت اما در نهایت اعلام شد که وزارت ارتباطات و سازمان رگولاتوری با افزایش حدود ۳۰ درصدی تعرفه اینترنت موافقت کرده است.
از یکی، دو ساعت پیش از اعلام این خبر، افزایش قیمت‌ها در کد‌های خرید و اپلیکیشن‌های خرید اینترنت اپراتورها شروع شد و افزایش قیمت به ۳۰ درصد محدود نماند: پایین‌ترین درصد افزوده‌شده بر قیمت تعرفه‌های اینترنت ۳۳ درصد و بالاترین نیز چیزی حدود ۱۵۶ درصد بود! برای مثال اپراتور همراه اول بسته ۵۰ گیگ بلندمدت را که ۱۱۹ هزار تومان ارائه می‌داد با افزایش ۱۵۶ درصدی، قیمت این بسته به ۳۰۰ هزارتومان تبدیل شد یا اپراتور ایرانسل پیش از افزایش تعرفه‌ها، بسته ۱۰ گیگی را ۳۶ هزار تومان برای مصرف‌کننده ارائه می‌داد و یکباره با افزایش ۱۱۱ درصدی، قیمت این بسته به ۷۶ هزار تومان رسید.
به این ترتیب، کاربرانِ فضای مجازی که از این طریق امرار معاش میکنند جدا از فیلترینگ و مسدود شدن اپلیکیشن‌هایی مانند اینستاگرام و واتساپ، حالا این گرانیِ تازه هم هزینه‌های کار کردن را بالا برده و هم قطعاً دوباره نمودارِ تعداد مشتریان دچار سقوط می‌شود.
به گفته یک کارگر مجازی در مورد گرانی اخیر تعرفه‌ها «خرید اینترنت و پول آن بر عهده خودمان است، شرکت هزینه نمی‌کند. با این گران شدن، هم مشتریانمان کمتر می‌شود هم هزینه‌های خودمان بالاتر می‌رود؛ شرکت ریالی برای فروش مجازی خرج نمی‌کند».
زهرا که در فضای مجازی و صفحات اینستاگرامی، لوازم آرایش و لباس می‌فروشد، می‌گوید: «هربار که تعرفه‌ها را بالا می‌برند، بخشی از مشتریانمان را از دست می‌دهیم، ضمن اینکه خودمان هم باید کلی پول پای اینترنت بدهیم، هم بسته بخریم هم فیلترشکن! قیمت فیلترشکن‌ها سرسام‌آور است و با فیلتر کردن فضای مجازی، دکان و دستگاه برای یک عده درست شده تا به اسم فروش فیلترشکن پول نجومی به جیب بزنند…»
علیرضا حیدری کارشناس رفاه و تامین اجتماعی در ارتباط با بی‌حقوقی این کارگران به ایلنا گفت: «اصل ۲۹ قانون اساسی، بیمه و بازنشستگی را حقی همگانی می‌داند؛ بنابراین باید همه این شاغلان فضای مجازی که تعدادشان به نسبت یک دهه قبل، صد برابر یا حتی بیشتر شده از این حق قانونی خود بهره‌مند باشند.»
او اضافه کرد: «باید بپذیریم که برخی از مشاغل قائل به زمان و مکان نیستند، ساعت کار مشخص و کارگاه ثابت ندارند؛ این مشاغل در فضای جدید کسب و کار در حال گسترش هستند؛ بنابراین باید انعطاف‌پذیری لازم برای تحت پوشش قرار دادنِ این قبیل مشاغل به وجود بیاید؛ شاید قوانین و مقررات جدید در تامین اجتماعی نیاز باشد، بایستی شیوه‌های سنتی احصاء و بازرسی تامین اجتماعی تغییر کند. تامین اجتماعی در برنامه هفتم برای پوشش بیمه‌ای پلتفرم‌های جدید یک پیشنهاد ارائه داده که در مجلس هم تصویب شده؛ حالا باید ببینیم چطور قرار است با اصلاح ابزارها و الگوریتم‌ها، شاغلان این حوزه مشمول بیمه تامین اجتماعی شوند.»
او تاکید کرد: «برای کارگرانِ خویش‌فرمایی که از تمکن مالی برخوردار نیستند، باید اصل ۲۹ قانون اساسی و تامین منابع توسط دولت در لایه حمایتی نظام تامین اجتماعی مبنا قرار بگیرد؛ هیچ شهروندی نباید از چتر بیمه محروم بماند.»
در مورد گرانی اینترنت، زهرا پاکپور در یادداشتی که در روزنامه «فرهیختگان» منتشر شد نوشت: «ابتدا قرار بود بسته‌های اینترنتی فقط ۳۰ درصد افزایش قیمت داشته باشند اما حالا بسته‌های اینترنت همراه اول ۱۵۲ درصد و بسته‌های ایرانسل ۱۱۱ درصد افزایش قیمت داشته است.»
وی اضافه کرد: «چند نکته در این زمینه مطرح است؛ ابتدا آنکه اپراتورها خلف وعده کردند و بجای ۳۰ درصد افزایش قیمت (که در سطح خود مبلغ قابل توجهی است) تعرفه بسته‌ها را چند صد برابر افزایش دادند. جدا از این، عملکرد و تصمیم فوری دولت برای افزایش قیمت، جامعه را با شوکی مواجه کرده که چرا دولت برای کاهش قیمت اینقدر سریع و ضربتی وارد عمل نمی‌شود؟ مورد بعدی آنکه وقتی هنوز اپراتورها کیفیت اینترنت را افزایش نداده‌اند، چرا باید تعرفه به صورت ناگهانی افزایش یابد و از طرفی در صورت خلف وعده اپراتورها، ضمانت اجرا چه خواهد بود؟»
به گفته پاکپور، مردم انتظار دارند وقتی بابت خدماتی هزینه بالایی پرداخت میکنند، لااقل تاثیر کیفیت آن را هم ببیند! اما وضعیت به گونه‌ای شده که نه تنها افزایش سرعت اتفاق نیفتاده، بلکه فیلترینگ هم نمکی شده بر زخم‌های کاربران!
داوود حشمتی روزنامه‌نگار و تحلیلگر در ارتباط با اینکه «دولت از گران کردن اینترنت چه اهدافی را دنبال میکند؟» در روزنامه «هم‌میهن» نوشت: «در حالی که سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد مجوزی ۳۰درصدی برای گرانی اینترنت داده است بسته‌های جدید همراه با قیمت هر گیگابایت ۶هزار تومان عرضه شد. این درحالی است که آخرین باری که این اپراتور بسته اینترنت بلندمدت عرضه کرده بود هر گیگابایت حدود دوهزار تومان بود. ایرانسل نیز فعلاً تمام بسته‌های بیش از یک ماه خود را حذف کرده و بسته یک‌ماهه را با قیمت هر گیگابایت ۶هزار تومان عرضه کرده است. با این حساب، در واقع اینترنت برای مردم عملاً نه ۳۰ درصد، بلکه سه برابر قیمت آن افزایش یافته است.»
افزایش قیمت سه برابری از سوی شرکت «ایرانسل» در حالی اتفاق افتاده که پیشتر این شرکت با صدور اطلاعیه‌ای از جزییات افزایش قیمت خدمات اینترنتی خود نوشته بود «فرایند اصلاح قیمت بسته‌های اینترنت همراه، با اعمال افزایش قیمت ۳۴ درصدی روی تمام بسته‌ها، از شب گذشته آغاز شده و هم‌اکنون در حال انجام است. این فرایند، برای برخی بسته‌ها کامل شده و برای برخی دیگر، همچنان ادامه دارد.»
این اطلاعیه افزوده بود که «بسته‌های قبلی اینترنت همراه، با لحاظ افزایش قیمت ۳۴ درصدی و بدون تغییر در حجم یا مدت زمان، در کانال‌های مختلف مانند وب‌سایت، سوپر اپلیکیشن ایرانسل‌من، کد‌های دستوری و… مجدداً در دسترس قرار خواهند گرفت.»
افزایش نجومی قیمت اینترنت؛ قطع دسترسی مردم به اینترنت به دلیل شکست سیاست فیلترینگ؟
در واکنش به افزایش عجیب تعرفه‌های اینترنت، برخی معتقدند دولت در حال طبقاتی کردن اینترنت است که مصداق نابرابری و تبعیض است و هر کس پولدارتر است می‌تواند بیشتر از اینترنت استفاده کند. برخی نیز معتقدند جمهوری اسلامی که در فیلترینگ شکست خورده حالا با افزایش نجومی قیمت اینترنت به دنبال محدود کردن ارتباطات مجازی مردم و جلوگیری از دسترسی آنها به دنیای آزاد است.
