ساعاتی پس از حمله تلافیجویانه پاکستان به خاک ایران، قیمت ارز در بازار کشور به سرعت افزایش یافت. افزایش قیمتها در بازار ارز در حالی ادامه دارد که تا نیمروز پنجشنبه قیمت هر دلار آمریکا به بیش از ۵۴ هزار تومان رسیده است.
در پی تنش نظامی میان جمهوری اسلامی و پاکستان، قیمت ارز در بازار آزاد ایران با افزایش روبرو شده است. صبح پنجشنبه ۲۸ دی ۱۴۰۲ و پس از حمله موشکی پاکستان به بخشی از خاک ایران در سیستان و بلوچستان قیمت ارز با سرعت بیشتری نسبت به روزهای گذشته افزایش یافت. یکی دیگر از محرکهای قیمت ارز در روزهای گذشته حملات گروه تروریستی حوثیهای شیعه یمن که از جمله نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی هستند به کشتیهای تجاری در دریای سرخ بود.
قیمت هر دلار آمریکا روز پنجشنبه با ۶۰۰ تومان افزایش از صبح تا ظهر به ۵۴ هزار و ۱۰۰ تومان رسید. طی سه روز گذشته و پس از حمله موشکی و پهپادی سپاه پاسداران به مناطقی در سوریه، عراق و پاکستان، قیمت دلار در کانال ۵۳ هزار تومان قرار گرفته بود.
قیمت هر یورو نیز که در پایان کار بازار در روز چهارشنبه ۵۸ هزار و ۷۵۰ تومان بود تا ظهر روز پنجشنبه به ۵۸ هزار و ۹۰۰ تومان افزایش یافت.
در روزهای گذشته همچنین قیمت هر سکه طلا از مرز ۳۰ میلیون تومان عبور کرد و در ظهر پنجشنبه ۲۸ دیماه هر سکه طلا ۳۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان معامله شد.
افزایش پر سرعت قیمت ارز در پی تنشزایی جمهوری اسلامی در منطقه و حملات به خاک سه کشور همسایه، عراق، سوریه و پاکستان در فاصله سه روز صورت گرفته است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شامگاه سهشنبه ۲۶ دیماه ۱۴۰۲ بخشی از خاک پاکستان را هدف حملات پهپادی و موشکی قرار داد. این حملات با ادعای هدف قرار دادن مقر گروه «جیشالعدل» صورت گرفته است.
جمهوری اسلامی در ادامه تنشآفرینی سازمانیافته در کشورهای همسایه، دو روز پیشتر نیز خاک سوریه و عراق را هدف حمله قرار داد. در یکی از این حملات که مناطقی در اقلیم کردستان عراق مورد حمله قرار گرفته بود چهار کودک جانباختند. جمهوری اسلامی اما مدعی شد که یک مقر جاسوسی اسرائیل را هدف قرار داده است!
ارتش پاکستان نیز نخستین ساعات بامداد پنجشنبه ۲۸ دیماه به تلافی حملات موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به خاک این کشور شش نقطه در ۸۰ کیلومتری عمق خاک ایران را هدف موشکهای خود قرار داد.
واکنش قیمتها در بازار ارز به تنشهای نظامی ایجاد شده از سوی جمهوری اسلامی با کشورهای همسایه در حالی ممکن است در هفته آینده نیز تداوم داشته باشد که به نظر نمیرسد بانک مرکزی جمهوری اسلامی توان مدیریت بازار ارز و متعادل کردن قیمتها را در صورت ادامه تنش نظامی میان ایران و پاکستان داشته باشد.
این در حالیست آرش نجفی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران چند روز پیش و در ۲۴ دیماه به خبرگزاری «مهر» گفته بود که «درگیریهای منطقهای در یمن بهترین بهانه برای ایجاد موج افزایش قیمت دلار بود که مطمئناً با دخالت قاطع دولت مهار خواهد شد.»
افزایش قیمت ارز به طور مستقیم و غیرمستقیم بر افزایش قیمت کالاها و خدمات اثرگذار خواهد بود و به نظر میرسد شهروندان باید در انتظار موج تازهای از افزایش قیمتها در بازارهای مختلف داخلی باشند.
قیمت انواع کالاها به ویژه در گروه خوراکیها طی هفتههای گذشته با سرعت در حال افزایش بوده و در چنین شرایطی مشخص نیست مردم توان رویارویی با موجهای جدید افزایش قیمت را داشته باشند!
افزایش قیمت مواد غذایی به معنای تحمیل بار بیشتر تورم بر اقشار کمدرآمدتر و به بیان دیگر، دهکهای نخست درآمدی است. گزارش مرکز آمار ایران را نیز نشان میدهد که تورم خوراکیها برای دهک اول در مقیاس ماهانه ۵/۲ درصد بوده اما برای دهک دهم که ثروتمندترین دهک درآمدی هستند، این عدد ۳/۵ درصد شده است.
صدرنشینی تورم مواد خوراکی؛ کاهش مصرف غذا و کوچک شدن سفره اقشار کمدرآمد
جلال محمودزاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی امروز چهارشنبه ۱۳ دی ۱۴۰۲ با اشاره به افزایش قیمت مواد خوراکی و کاهش قدرت خرید مردم گفته است «گوشت قرمز از سفره ۳۵ درصد از خانواده ها حذف شده است.»
جلال محمودزاده پایین بودن سطح ذخایر استراتژیک نهادههای دامی و افزایش قیمت کنجاله سویا در کنار افزایش قیمت جوجه یک روزه را عامل اصلی افزایش قیمت گوشت و مرغ دانسته است.
افشین صدر دادرس مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور کاهش سرانه مصرف گوشت را تأیید کرده و گفته که در حال حاضر که عنوان میشود سرانه مصرف گوشت قرمز کاهش پیدا کرده و به حدود ۶ تا ۷ کیلو گرم به ازای هر نفر در سال رسیده است.
حسن تقیزاده نایب رئیس انجمن صنف برنجفروشان مازندران نیز با گلایه از عدم فروش برنجهای داخلی گفته است: «به نظر میرسد، شرایط اقتصادی مردم یکی از دلایل تشدیدکننده رکود در بازار برنج باشد. سرانه مصرف برنج خانوارها کاهش قابل توجهی کرده و شاید بتوان گفت که میزان مصرف نصف شده است.»
نایب رئیس انحمن صنف برنجفروشان مازندران افزوده که کاهش مصرف سبب رکودی بیسابقه در بازار برنج شده بطوریکه «برنج تولیدی سال زراعی ۱۴۰۲ در دست کشاورزان مانده و چنین رکودی در بازار برنج سابقه نداشته است.»
محمدرضا بنیطبا سخنگوی انجمن صنایع لبنی ایران نیز اعلام کرده که سرانه مصرف لبنیات در کشور در خوشبینانهترین حالت ۷۰ کیلوگرم است. این در حالیست که مصرف سرانه لبنیات در سال ۱۳۹۷ در محدوده صد کیلوگرم بود.
حسینعلی حاجیدلیگانی نماینده مجلس شورای اسلامی هم از موج جدید افزایش قیمتها در آینده نزدیک خبر داده و گفته که «وقتی یک موج افزایش قیمت برای بخشی از کالاها داشته باشیم سایر کالاها هم با افزایش قیمت مواجه میشوند. با این اتفاق یک موج گرانی در جامعه شکل خواهد گرفت.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به اثرات تورمی برنامههای دولت برای افزایش درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده، تأکید کرده که «در حال حاضر شاهد تورم بالایی در کشور هستیم و افزایش مالیات بر ارزش افزوده میتواند به این تورم دامن بزند و بر مشکلات بیش از پیش بیفزاید.»