دومین کارزار اعتراض به وضعیت اینترنت به راه افتاد

وبسایت کارزار به تازگی دومین نامه اعتراض به وضعیت اینترنت در ایران را برای جمع‌آوری امضاء منتشر کرده است.

در بیانیه این کارزار با عنوان «اعتراض به وضعیت فاجعه‌بار اینترنت در ایران» ضمن توضیح وضعیت اینترنت در کشور با ارائه راهکارهای انجمن تجارت الکترونیک در دومین گزارش «وضعیت کیفیت اینترنت» از نهادهای سیاست‌گذار و تصمیم‌گیر خواسته شده تا با انجام مجموعه فعالیت‌هایی به کیفیت و سرعت پایین اینترنت در ایران، پایان دهند. در نهایت هم این کارزار برای ثبت امضاء در اختیار کاربران قرار گرفته است.

امضاکنندگان بیانیه این کارزار، تمام نهادهای سیاست‌گذاری، قانونگذاری و اجرایی را مسئول فیلترینگ، اختلال‌ها و سرعت پایین اینترنت در ایران معرفی و اعلام می‌کنند که از راهکارهای عملی مطرح شده در دومین گزارش انجمن تجارت الکترونیک، به عنوان گام‌های اجرایی اولیه برای به رسمیت شناختن حق دسترسی آزاد به اینترنت حمایت می‌کنند. این راهکارها به سه بخش رفع محدودیت‌ها، رفع اختلال‌ها و بهبود سرعت تقسیم شده است.

نام ایران در فهرست رژیم‌هایی که بیشترین محدودیت‌ اینترنتی را اعمال کرده‌اند، دیده می‌شود. اخیرا مجموعه Surfshark گزارشی درباره کشور‌هایی که از سال ۲۰۱۵ شروع به ایجاد محدودیت در شبکه‌های اجتماعی کرده‌اند، منتشر کرده است. طبق این گزارش از میان ۱۹۳ کشور مورد بررسی، در قاره آسیا، چین، کره شمالی، ایران و ترکمنستان بیشترین محدودیت‌ها را بر شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرده‌اند. قطر و امارات نیز مدتی تماس‌های صوتی از طریق آی.پی را محدود کردند.

همچنین برخی کشور‌های آمریکا جنوبی نیز در کنار روسیه، جز سختگیرترین کشور‌ها برای دسترسی شهروندان به شبکه‌های اجتماعی‌ هستند.

نام ایران در حالی در فهرست رژیم‌های محدودکننده‌ی اینترنت دیده می‌شود که مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی در روز  چهارشنبه دوم اسفندماه نیز از جمله با اهداف امنیتی  به دنبال گسترش این محدودیت‌ها با عنوان حمایت از پلتفرم‌های داخلی است.

بخش‌های دولتی و حتی برخی رسانه‌ها پس از فیلترینگ‌ تلگرام، رفت و برگشت  به این پیام‌رسان داشته‌اند. اما حالا طبق مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی، افراد حقوقی تنها می‌توانند در پلتفرم‌های داخلی فعالیت کنند و همین مسئله شهروندانی را که با اداره‌ها، شرکت‌ها، دانشگاه‌ها و خدمات دولتی در ارتباط هستند، مجبور به عضویت در این شبکه‌ها می‌کند. به عنوان مثال کاربران ممکن است برای دریافت برخی خدمات دانشگاهی یا دولتی، ناچار به نصب یکی از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان ایرانی شوند.

تداوم این روند، حضور ناگزیر افراد را در پلتفرم‌های داخلی افزایش می‌دهد و مسئولان نیز می‌توانند با آن اعداد، دستاوردسازی کنند. کما اینکه چنین اتفاقی همین حالا نیز افتاده و مسئولان دولتی بارها به افزایش آمار کاربران پلتفرم‌های داخلی اشاره کرده‌اند بدون اینکه از دو عامل فیلترینگ و نصب اجباری پلتفرم‌های ایرانی نامی ببرند.

بر اساس مصوبه جدید شورای عالی فضای مجازی، اشخاص می‌توانند پوسته غیررسمی این اپ‌ها را ارائه و مجوز دریافت کنند. برخی متخصصان فناوری اطلاعات و امنیت شبکه، این اقدام را از یکسو برای امنیت کاربران خطرناک می‌دانند و از سوی دیگر، معتقدند بی‌اعتمادی بخشی از جامعه را به پلتفرم‌های داخلی افزایش می‌دهد.

این مصوبه همچنین تبلیغات اشخاص حقوقی را در پلتفرم‌های خارجی ممنوع اعلام کرده است. بر اساس بند یک این مصوبه، وزارت ارشاد ملزم شده با همکاری وزارتخانه‌های اقتصاد و ارتباطات ظرف مدت حداکثر یک‌ ماه، طرحی را برای ترغیب تولیدکنندگان محتوا و کسب و کارهای فعال در پلتفرهای خارجی به‌ منظور فعالیت و کوچ آنها به اپ‌های داخلی آماده کند.

در طرح اخیر آمده است که این بستر باید به‌گونه‌ای طراحی شود که ظرف مدت حداکثر شش ماه، حداقل ۵۰ درصد از تولیدکنندگان محتوا و کانال‌های پرمخاطب داخل ایران، بستر فعالیت خود را از سکوهای خارجی به داخلی منتقل کنند.

این در حالیست که چنین اتفاقی تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسد و بعید است که جامعه با آن همراهی کند. حتی زمانی که کاربران می‌توانستند آزادانه میان اپلیکیشن‌های داخلی و خارجی  انتخاب کنند، حضور خود را در شبکه‌های خارجی متوقف نکردند؛ حالا هم به نظر نمی‌رسد با پشتوانه این مصوبه و اجبار و دستور، از سکوهای داخلی استقبال کنند.

در ارتباط با مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی درباره استفاده از فیلترشکن‌ها، حامد بیدی کنشگر حوزه فناوری اطلاعات و مدیرعامل وبسایت کارزار روز ۲ اسفند به شبکه شرق گفت: «شورای‌ عالی فضای مجازی در مقام قانونگذار نیست؛ بلکه باید صرفا سیاست‌های کلی را بر اساس فلسفه وجود‌ی‌اش تدوین کند؛ اما نه‌تنها شاهد قانونگذاری از سوی آن هستیم بلکه می‌بینیم که این شورا در جزئیات اجرائی هم ورود می‌کند.»

به گفته وی، «رویکرد فعلی در حکمرانی اینترنت در ایران همچنان بر پایه مسدود‌سازی و فیلترینگ برخی شبکه‌ها و سایت‌ها می‎‌چرخد و نباید انتظار اتفاق خاصی در این عرصه داشته باشیم.»

عزت‌الله ضرغامی: وقتی خودمان مهمان خارجی دعوت می‌کنیم باید اینترنت بدون فیلتر هم برایش فراهم کنیم!

عزت‌الله ضرغامی وزیر «میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی» روز پنجشنبه سوم اسفند ماه با اشاره به دعوت چند تن از اینفلوئنسرهای خارجی توسط سازمان میراث فرهنگی برای شرکت در جشنواره… pic.twitter.com/aTHDl6lcDO

— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) February 22, 2024

همچنین اخیرا با ابلاغ یک مصوبه از سوی شورای عالی فضای مجازی استفاده از فیلترشکن «غیرقانونی» تلقی می‌شود. این مصوبه پیشتر به تایید رهبر جمهوری اسلامی رسیده است.

با اینهمه در حالی که از یکسو طی هفته‌های اخیر فعالیت فیلترشکن‌هایی که شهروندان با تن دادن به هزینه‌‌های مالی و امنیتی زیاد تهیه می‌کنند تا بتوانند به اینترنت آزاد دسترسی پیدا کنند بسیار سخت و محدود شده و از سوی دیگر مصوبه «شورای عالی فضای مجازی» بطور رسمی استفاده از «فیلترشکن» برای شهروندان را  غیرقانونی اعلام کرده است، عزت‌الله ضرغامی وزیر «میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی» روز پنجشنبه سوم اسفند ماه با اشاره به دعوت چند تن از اینفلوئنسرهای خارجی ازسوی سازمان میراث فرهنگی برای شرکت در جشنواره‌های صنعت ‌گردشگری و صنایع دستی گفت: «ما به اینفلوئنسرها، رسانه‌های خارجی و مقامات جهانی سیم‌کارت بدون فیلتر دادیم چون وقتی اینفلوئنسر دعوت می‌کنیم، باید سیم‌کارت بدون فیلتر داشته باشد!»

ممنوعیت استفاده از وی.پی.ان در ایران؛ احتمال ارائه کمک مناسب به مردم از سوی آمریکا 

اینهمه در حالیست که تقریباً اغلب «وی‌پی‌ان»هایی که قبلاً برای بازکردن پیام‌رسان‌هایی مثل واتساپ، تلگرام و اینستاگرام استفاده می‌شد از کار افتاده است.

آنهم در حالی که نه فقط مردم بلکه کارشناسان می‌گویند اغلب وی‌پی‌ان‌های موجود در بازار توسط باندهای وابسته به حکومت به فروش می‌رسند و برای سودآوری بیشتر پس از مدتی قطع می‌شوند تا سود بیشتری به جیب بزنند.

سخنگوی وزارت‌ خارجه آمریکا در واکنش به قطع شدن وی‌‌پی‌‌ان‌ در ایران و اقدامات جمهوری اسلامی برای محدودتر کردن دسترسی کاربران به اینترنت آزاد بطور تلویحی وعده داده که آمریکا اقداماتی برای افزایش دسترسی مردم ایران به اینترنت انجام خواهد داد.

به گفته ماتیو میلر، «حمایت از آزادی اینترنت در ایران همچنان کانون اصلی تلاش‌های ما برای حمایت از حقوق‌بشر در این کشور است.»