با گذشت چند روز از جاری شدن سیل در استان سیستان و بلوچستان همچنان شهروندان زیادی در انتظار کمک نهادهای مسئول هستند. در این میان زلزله‌ای ۵/۶ ریشتری بخش‌هایی از این استان را به لرزه درآورد.
بر اساس گزارش مرکز لرزه‌نگاری کشور بامداد امروز سه‌شنبه ۱۵ اسفند ۱۴۰۲ ساعت ۷ و ۵۰ دقیقه و ۱۴ ثانیه، زلزله‌ای به بزرگی ۵/۶ در مقیاس ریشتر منطقه فنوج در استان سیستان و بلوچستان را به لرزه درآورد.
این زمینلرزه در ۴۴ کیلومتری فنوج، ۶۷ کیلومتری گلمورتی، و ۶۷ کیلومتری بنت در استان سیستان و بلوچستان رخ داده است. رسانه‌های داخلی تا ظهر سه‌شنبه گزارشی از خسارت‌های این زمینلرزه منتشر نکرده‌اند.
زلزله ۵/۶ ریشتری در استان سیستان و بلوچستان در حالی رخ داده که شهروندان این استان از یک هفته پیش درگیر سیلی ویرانگر هستند. از سوی دیگر سازمان هواشناسی از بروز موج جدیدی از بارش‌ها در این استان طی روزهای آینده خبر داده است.
وقوع زمینلرزه در سیستان و بلوچستان سیلزده
به گزارش مرکز لرزه‌نگاری ایران روز سه‌شنبه ۱۵ اسفندماه زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۵.۶ ریشتر درساعت ۷:۵۰ دقیقه صبح شهرستان فنوج در استان سیستان و بلوچستان را لرزاند.
کانون این زمینلرزه در ۴۴ کیلومتری شهرستان فنوج و عمق آن در ۸۰ کیلومتری… pic.twitter.com/5FDU5rkoUg— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 5, 2024
از یکشنبه گذشته در پی بارش شدید باران سیلاب در مناطق جنوبی استان سیستان و بلوچستان جاری شد و در روز سه‌شنبه به اوج رسید. اکنون با گذشت یک هفته فعالان و مقامات محلی از وضعیت اسفناک شهروندان سیلزده گزارش داده و می‌گویند امدادرسانی به سیل‌زدگان به کُندی صورت می‌گیرد.
محمدمهدی سجادی مدیرعامل جمعیت «هلال احمر» سیستان و بلوچستان اعلام کرده بیش از ۱۰ هزار نفر در حوادث ناشی از سیل و طغیان رودخانه‌ها آسیب دیدند. همچنین ۱۵۰۰ خانه تخریب شده و ۳۰۰ خانه نیز بطور کلی از بین رفته و نابود شده است.
گزارش‌ها از جاری شدن سیل در ۱۶ شهرستان و یکهزار و ۹۴۷ روستا خبر می‌دهند؛ همچنین ۱۷۸ روستا در جنوب سیستان و بلوچستان در محاصره سیل هستند و مسیرهای تردد به این روستاها عمدتا بسته است.
مجید محبی مدیرکل بحران استانداری سیستان و بلوچستان اعلام کرده از وضعیت خسارت سیلاب در روستاهایی که همچنان در محاصره سیل هستند اطلاعی در دست نیست.
مجید محبی همچنین افزوده که «بر اساس برآورد اولیه تا کنون سیلاب در این استان ۲۲ هزار میلیارد ریال خسارت به زیرساخت‌های این استان وارد کرده است. عمده خسارت‌های وارده‌ی این مدت به زیرساخت‌هایی نظیر راه، کشاورزی و منازل مسکونی مربوط می‌شود که تیم‌های ارزیاب ستاد بحران سیستان و بلوچستان با حضور در مناطق درگیر سیلاب در حال بررسی برآورد دقیق این خسارت‌ها هستند.»
مدیرکل بحران استانداری سیستان و بلوچستان همچنین تأکید کرده که با توجه به تداوم بارندگی و هوای سرد در سیستان و بلوچستان شهروندان از سفر‌های غیرضروری، فعالیت کوهنوردی، اسکان و تردد در حاشیه مسیل‌ها و رودخانه‌های فصلی خودداری کنند.
خسارت سیل به استان سیستان و بلوچستان روایت‌های دیگری هم دارد. از جمله محمد رضا سیدحسینی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سیستان و بلوچستان گفته که بیشترین خسارت به ۱۸هزار و ۹۹۳ هکتار از اراضی زراعی آبی، هزار و ۹۳۳ هکتار اراضی باغی، ۲۲۱ واحد گلخانه، ۳۰۰ واحد دامداری روستایی و عشایری، ۴۵ راس دام سبک و سنگین، ۱۵ کلنی زنبور عسل، ۲۷۱ حلقه چاه کشاورزی، ۵۰ دستگاه ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی، ۱۱۵ رشته قنات، ۱۰۴ کیلومتر جاده بین مزارع و جاده عشایری، ۶۳ کیلومتر انتقال آب با لوله و کانال، ۸۴ بندسار و سازه آبخیزداری و ۵۹ باب استخر ذخیره آب در این بارندگی سیل‌آسا وارد شده است.
۱۶ شهر و ۱۹۴۷ روستا در سیستان و بلوچستان گرفتار سیل؛ هشدار درباره شیوع بیماری‌های عفونی
محمد توحیدلو فعال در زمینه توسعه اجتماعی سیستان و بلوچستان در گفتگو با وبسایت «فراز» از عدم دسترسی مردم روستای تلنگ به آب آشامیدنی خبر داده و گفته «بخش تلنگ قصر قند کاملا در محاصره سیل قرار گرفته است. به عبارتی چنان در این قسمت آب جاری شده است که خانه‌ها به یکدیگر دسترسی ندارند. آب آشامیدنی این منطقه از چاه و قنات تامین می‌شود، اما این چاه‌ها همه با گل مسدود شده‌اند و الان هیچ چاهی برای تامین آب مردم وجود ندارد. اگر همین چاه‌ها حتی ترمیم شوند بازهم مشکل لوله‌کشی‌های آب وجود دارد که تخریب شده‌اند.»
محمد توحیدلو با ارائه اطلاعاتی تکان‌دهنده گفته «ما الان داریم در خصوص یک بخشی صحبت می‌کنیم که آب آشامیدنی ندارد. سقف اکثر خانه‌هایی که کاهگلی هستند در حال تخریب است و داخل خانه‌ها آب جاری شده است. از دوشنبه تا الان مردم در این منطقه برای خوابیدن جایی ندارند. مردم به نان دسترسی ندارند، زیرا دستگاه نانوایی‌ها با برق کار می‌کند و تمام دکل‌های و تیر‌های برق افتاده است. ما داریم در خصوص منطقه‌ای صحبت می‌کنیم که مردم به برق دسترسی ندارند و شارژ موبایل‌های مردم تمام شده و اینترنت کار نمی‌کند؛ لذا هیچ دسترسی اطلاعاتی به منطقه تلنگ وجود ندارد. مردم این بخش آذوقه ندارند، زیرا تمام مواد غذایی سوپرمارکت‌های محلی تمام شده است. کشاورزی مردم صد درصد از بین رفته است و مردم به غذا دسترسی ندارند. دام‌های مردم را آب برده است این در صورتی است که غذای مردم این منطقه از دام تامین می‌شود.»
این فعال اجتماعی همچنین از عدم دسترسی مردم به وسایل گرم‌کننده با وجود سرما خبر داده و گفته «در جنوب استان سیستان و بلوچستان هیچ جا لوله‌کشی گاز وجود ندارد و الان دیگر کپسول گاز برای استفاده مردم وجود ندارد. مردم در سرما و آب در حال زندگی کردن هستند و همچنان با آبگرفتگی معابر و خانه‌ها مواجه هستند.»
دهیار یکی از روستاهای منطقه دشتیاری شهرستان چابهار نیز با انتقاد از مسئولان استانی و کشوری، کمک‌ها را پراکنده و ناکافی خواند و به وبسایت «انصاف‌نیوز» گفته که «با گذشت چند روز از وقوع سیل، رسانه ملی تازه از امروز شروع به اطلاع‌رسانی بیشتر درباره آن کرده است. یعنی از انتخابات فارغ شدند و بعد به سیل بلوچستان پرداختند.»
او با تأکید بر اینکه این شیوه برخورد مردم را سرخورده و دلسرد می‌کند گفته تخریب‌ها در استان خیلی گسترده بوده است: «در سفرنامه‌های ۱۰۰ سال پیش جهانگردان داخلی و خارجی به این منطقه، همشان گفته‌اند که بارش‌ها در این منطقه سیل‌آساست و به دلیل نوع خاک، باران به سرعت به روان‌آب تبدیل می‌شود اما در حالی که بیشتر از ۱۰۰ سال است مسئله را می‌شناسیم، هیچ فکری برای علاج آن نکرده‌ایم و هربار که باران می‌آید، مردم روستاهای جنوب بلوچستان باید منتظر فاجعه باشند.»
این دهیار افزوده که «چند موسسه خیریه با درک معضلات استان سیستان و بلوچستان روی احداث آب‌بند و اجرای طرح‌های آبخیزداری متمرکز شده‌اند اما گستردگی منطقه و پراکندگی روستاها این تلاش‌ها را عقیم یا کم‌اثر کرده است. بنابراین برای حل معضل سیل باید بودجه‌های قابل توجهی درنظر گرفته شود تا پروژه‌های لایروبی نهرها، احداث آب‌بندها و طرح‌های دیگر آبخیزداری یکپارچه و همزمان اجرا شود.»
در این میان یک خبرنگار محلی به روزنامه «خراسان» گفته که «اگر هواشناسی یک هفته زودتر این شرایط را پیش‌بینی می‌کرد، برخی سدهای منطقه را دو سه روز زودتر می توانستند باز کنند که سطح سیلاب تا این اندازه به مناطق آسیب نزند. متاسفانه این ناهمخوانی هواشناسی باعث شد، سدها همزمان با سیلاب باز شود و طبیعتا دردی را آنطور که باید نتوانست درمان کند.»
این خبرنگار افزوده که «در برخی مناطق سیلزده، هوا به شدت سرد است و بخشی از مردم که خانه‌هایشان قابل سکونت نیست به وسایل ساده‌ای همچون پتو نیاز دارند. مردم شاید بتوانند بی‌غذایی یا کم‌غذایی را تحمل کنند اما واقعا سرما را نمی‌توانند کاری کنند.» او تاکید می کند، «بارش‌های روزهای پیش رو هم احتمالا شرایط را با توجه به وجود آب در مسیل ها و اراضی، بغرنج‌تر خواهد کرد.»
اینهمه در حالیست که نهادهای مسئول با شهروندانی که جهت رساندن کمک‌های مردمی تلاش می‌کنند همکاری نکرده و از جمله ماشین‌های آنها به دلیل نداشتن بنزین از حرکت به سوی مناطق نیازمند بازمانده است.
شاهزاده رضا پهلوی:
از هموطنان درخواست می‌کنم به هر طریق ممکن به مردم سیلزده در سیستان و بلوچستان کمک کنند؛ ما ملت ایران جز یکدیگر یار و یاوری نداریمدر ارتباط با سیل ویرانگری که زندگی سراسر محرومیت را نیز در استان سیستان و بلوچستان با فلاکت بیشتر روبرو کرده، شاهزاده رضا پهلوی… pic.twitter.com/zcjB1LyVWk
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 5, 2024
در همین ارتباط شاهزاده رضا پهلوی از همه ایرانیان درخواست کرد تا با توجه به وضعیت به هر شکلی که می‌توانند به هموطنان خود در مناطق سیل‌زده‌ی استان سیستان و بلوچستان کمک کنند.
وی در پیامی که دوشنبه ۱۴ اسفند ۱۴۰۲ منتشر شد نوشت: «طی روزهای گذشته در پی بارش‌های مداوم و سیل‌آسا، و سرریز شدن دست‌کم ۴ سد، و به دنبال آن نبود مدیریت بحران، مردم چندین شهرستان در جنوب استان سیستان و بلوچستان قربانی سیل شده‌اند، و فاجعه‌ای انسانی به ویژه در شهرستان دشتیاری رخ داده است. در اثر این سیل، صدها روستا، که اغلب از مناطق محروم‌تر و فقیرتر #سیستان_و_بلوچستان هستند و از امکانات خیلی ضعیفی برخوردارند، زیر آب رفته‌اند؛ جاده‌ها، پل‌ها و زیرساخت های برق و آب آشامیدنی سالم از بین رفته و محصولات کشاورزی و دام‌های مردم سیلزده و خانه‌های گلی‌شان نابود شده است.
با وجود الگوی تکراری سیل در #ایران، واکنش رژیم جمهوری اسلامی به این بحران در سیستان و بلوچستان، همچون بحران‌های مشابه دیگر، ترکیبی از بی‌اعتنایی، و ناکارآمدی و بی‌کفایتی ذاتی این رژیم بوده؛ بطوری که حتی از دادن سوخت به خودروهای شخصی که کمک‌های مردمی را به مناطق سیلزده می‌بردند خودداری کرده است. در چنین شرایطی، از تک‌تک هموطنان درخواست می‌کنم که به هر طریق ممکن به مردم سیلزده در #دشتیاری و دیگر نقاط سیستان و بلوچستان کمک کنند؛ که ما ملت ایران جز یکدیگر یار و یاوری نداریم.»
