هر سال با آغاز سفرهای نوروزی، استان‌های توریستی با ورود گردشگران نوروزی تغییر چهره می‌دهند و به محلی برای انباشت زباله و تهدیدی برای حیات وحش تبدیل می‌شوند.اخیرا ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی از جزیره هرمز منتشر شده که نشان می‌دهد پهنه این مقصد گردشگری کشور پر از زباله و ضایعات شده است.
ابوالقاسم نعمتی قاضی ویژه جزیره هرمز در همین ارتباط اعلام کرده است: «متاسفانه انباشت زباله سلامت مردم و گردشگران این جزیره را به خطر انداخته است که شهرداری هرمز باید ظرف مدت یک هفته اقدام به پاکسازی جزیره و جمع‌آوری زباله‌ها و نخاله‌های انباشته شده در سطح شهر کند.»
نعمتی تاکید کرده است: «شهرداری به عنوان متولی [مسئول] جمع‌آوری زباله و ساماندهی نخاله‌های ساختمانی در مقابله با بیماری سالک وظیفه مهمی بر عهده دارد و هرگونه کوتاهی در اینباره از ضعف نظارت گرفته تا کمبود منابع مالی باتوجه به اهمیت موضوع برای دستگاه قضایی که مرجع اصلی حفظ حقوق عامه است قابل قبول نخواهد بود.»
به گفته نعمتی «امروز در هرمز برخی خدمات مانند نصب سطل زباله و نظافت شهری کارهای بر زمین مانده دارد و در بحث پسماند مشکل داریم.»
بنا بر گزارش رسانه‌ها، روزانه ۱۰ تن زباله در جزیره هرمز تولید می‌شود که فقط ۵ درصد آن به صورت اصولی دفن می‌شوند. سال گذشته نیز ویدیوی دیگری از انباشت زباله در جزیره هرمز منتشر شد.
در همین ارتباط فاطمه دشتی مدیر روابط عمومی استارتاپ زیست محیطی «جامُش» در روزنامه «صبح ساحل» (بندرعباس) نوشته است: «سال‌هاست مشکل پسماند، طبیعت بکر و زیبای هرمز را با بحران روبرو کرده است و از عوامل اصلی آن می‌توان به رفتار برخی از گردشگران، سیستم معیوب جمع‌آوری زباله و عدم وجود سایت پسماند اشاره کرد.»
به گفته این کارشناس، حجم زیاد ورود گردشگر به جزیره هرمز و نبود زیرساخت مناسب در خصوص مدیریت پسماند، جان طبیعت زیبای این جزیره را به خطر انداخته و باعث آلودگی آب، خاک و هوا شده و مناطق بکر و جاذبه‌های گردشگری هرمز پر از انواع پسماند از قبیل بطری و شیشه‌های نوشیدنی، کیسه‌های رهاشده، پوست تخمه، ته‌سیگار و… شده است.
در شمال کشور در استان مازندران و گیلان نیز هر سال با آغاز سال نو و نیز تابستان وضعیت به همین منوال است. فقط در جنگل‌های رامسر روزانه ۱۲۰ تن زباله به صورت غیربهداشتی دفن می‌شود.
بر اساس برخی آمارها تولید زباله در جنگل‌ها در نوروز به میزان ۳ برابر در طول سال می‌رسد. از جمله تولید زباله در محمودآباد یکی از قطب‌های گردشگری مازندران بیشتر شده است.
این زباله‌ها در فاصله کمتر از ٢٠ متری ساحل در میان ساختمان‌های مسکونی، اداری و ویلاهای تفریحی جمع‌آوری می‌شوند. بوی زباله تا شعاع یک کیلومتری از منطقه کاملا حس می‌شود و شیرابه حاصل از دپوی غیراصولی زباله وارد دریای خزر می‌شود.
حجم زباله‌های برجای مانده از گردشگران در آستارا نیز به مرز هشدار رسیده است.
روزانه بطور میانگین ۱۲۰ تن زباله در شهرستان آستارا تولید و در جوار سواحل خزر و حاشیه روستای داداش آباد آستارا دفن می‌شود، این حجم قابل توجه تولید زباله و معضلات بهداشتی و زیست محیطی محل دفن آن در بندر آستارا و در حاشیه دریای خزر بسیار نگران‌کننده شده است.
آستارا به عنوان یکی از ۲۰ شهر گردشگرپذیر ایران با معضل زباله تولیدی توسط گردشگران روبروست بطوری که میزان تولید زباله در آستارا در ایام پر مسافر به دو برابر افزایش می‌یابد.
حجم زباله‌های برجای مانده از گردشگران در آستارا به مرز هشدار رسید
به گفته شهردار گلمکان خراسان رضوی نیز ۸۰ درصد زباله تولیدی این شهر گردشگری توسط مسافران و گردشگران تولید می‌شود.
در خردادماه علی اکبر خوشبخت‌نیا به خبرگزاری ایلنا گفته بود: «۲۰ درصد از زباله تولیدی این شهر گردشگری سهم ساکنان بوده که کمتر از میانگین کشوری است.»
وی ادامه داده بود: «براین اساس به دلیل شرایط آب و هوایی بیشترین زباله تولیدی گلمکان در شش ماه نخست توسط مسافران ثبت شده است».
شهردار گلمکان تاکید کرده بود:«سالانه یک هزار و ۳۰۰ تن انواع زباله در این شهر گردشگری تولید می‌شود که تفکیک آن در مبدأ در دست بررسی است.»
وی افزوده بود: «دستمال کاغذی، پاکت و فتیله سیگار، لیوان، سفره‌های یکبار مصرف، ظروف پلاستیکی، نوشابه و آب معدنی، بقایای لوازم بهداشتی، پاکت چیپس و پفک تنها بخشی از زباله‌های برجامانده مسافران است».
خوشبخت‌نیا تاکید کرده بود: «متاسفانه بخشی از زباله‌های رها شده ناشی از ضعف فرهنگی خانواده‌ها و مسئولیت‌پذیر نبودن افراد در برابر جامعه و محیط زیست شهری است.»
وی تاکید کرده بود: «قبول داریم تولید زباله مولفه جدایی‌ناپذیر از صنعت گردشگری است اما این موضوع نیاز به فرهنگسازی دارد.» اینهمه در حالیست که نهادهای مسئول از جمله شهرداری‌ها می‌بایست به اندازه کافی امکانات جمع‌آوری زباله‌های شهری و محل برای انداختن زباله‌های شهروندان و گردشگران به وجود آورده باشند. همچنین موضوع دفن زباله‌ها یک مسئولیت سنگین مربوط به وزارتخانه‌ها و نهادهای مانند محیط زیست است که باید از شیوه‌های مدرن دفن و بازیافت زباله استفاده کنند.
وضعیت سه استان شمالی کشور از لحاظ حجم تولید زباله اصلا خوب نیست. بر اساس آمارهای اعلام شده حجم زباله‌های تولید شده در سه استان حاشیه دریای کاسپین (گیلان، مازندران و گلستان) روزانه ۶ هزار تن است که سهم استان مازندران، بیش از ۳ هزار تن است که در فصل سفر و با افزایش آمار مسافران در این استان میزان آن تا بیش از دو برابر هم می‌رسد که برای محیط زیست و سلامت ساکنان و گردشگران بسیار خطرناک است.
به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان مازندران، در ایام نوروز آمار زباله و پسماند مازندران به حدود ۱۵ برابر روزهای عادی در برخی شهرها می‌رسد که کاملا از حجم پسماند تولید شده و نوع آن مشخص است که مربوط به روزهای نوروز است.
جعفر حسنی کنشگر محیط زیست در این استان می‌گوید که در مازندران روزانه تا حدود ۳۵۰۰ تن زباله تولید می‌شود؛ اما در نخستین ماه سال و تقارن سال نو با ماه رمضان و همچنین با ورود حدود ۲۰ میلیون نفر گردشگر نوروزی به این استان، میزان تولید زباله حداقل تا هفت برابر افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه ۳۰ درصد زباله‌های مازندران زباله‌های خشک و بقیه زباله‌های تر هستند، معتقد است: «در خوشبینانه‌ترین حالت، مازندران فقط توانایی مدیریت ۱۳۰۰ تن از زباله سه هزار و ۵۰۰ تنی در روز را دارد که با تشدید آن، در این شرایط فقط باعث بحرانی‌تر شدن وضعیت زباله در مازندران می‌شود.»
حمزه عشوری مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان نیز با بیان اینکه نوروز هر سال حدود چهار میلیون نفر به این استان شمالی مسافرت می‌کنند، در فروردین‌ماه به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «در گیلان با بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جمعیت ، روزانه بین ۲ هزار و ۳۰۰ تا ۲ هزار و ۵۰۰ تن زباله تولید می‌شود که با ورود گردشگران در ایام نوروز، بیش از یک میلیون تن زباله به مجموع زباله‌های تولیدی افزوده می‌شود که ۷۰ درصد آن، زباله‌تر و ۳۰ درصد هم زباله خشک است.»
بحران انباشت زباله در جنگل‌های سراوان رشت، ۴۰ سال است که ادامه دارد و تا حال هیچ راه حلی برای آن ارائه نشده است.
این زباله‌ها موجب ایجاد انواع آلودگی‌های زیست محیطی از جمله آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی و تخریب جنگل شده و زندگی را برای اهالی منطقه دشوار کرده است.
منطقه جنگلی سراوان در ۱۷ کیلومتری شهر رشت سال‌هاست تبدیل به محل تخلیه زباله شده و طی این مدت یک میلیون تن زباله به ارتفاع ۹۲ متر در این منطقه دفن شده است.
یک سال قبل در پی اعتراضات مردم منطقه، اسدالله عباسی استاندار گیلان قول داد موضوع را پیگیری و این مشکل را با کمک ارگان‌های مختلف حل کند اما هنوز هیچ خبری از اقدامات شهرداری نیست.
