معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور از شکایت این سازمان از پیمانکار خصوصی طرح گردشگری آب‌بندان الیمالات برای قطع چهار هزار اصله درخت جنگل‌های هیرکانی شکایت کرده است.
قطع گسترده درختان جنگل‌های هیرکانی در اطراف «سد الیمالات» شهرستان نور استان مازندران به منظور ایجاد پارکینگ در روزهای گذشته خبرساز شده است. هرچند قطع درختان در بهمنماه سال پیش آغاز شده اما با انتشار گزارش‌هایی در روزهای اخیر مقامات استانی و کشوری ناچار به واکنش در این زمینه شده‌اند.
بر اساس گزارش‌های منتشرشده در آخرین روزهای بهمنماه ۱۴۰۲ دو دستگاه لودر و بولدوزر متعلق به پیمانکار یک «طرح گردشگری» با همراهی و چراغ سبز مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران و رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نور، و بدون داشتن مجوزهای قانونی اقدام به تخریب و مسطح‌سازی مسیر سیم‌کشی و تیر برق‌های فشار قوی کرده و جنگل را در مساحتی به طول ۵۰۰ متر و عرض ۴۰ متر شخم و شیار زدند.
در این اقدام حیرت‌آور که از آن به عنوان «پاک‌تراشی» نام برده شده دست‌کم چهار هزار اصله درخت و نهال هیرکانی از بیخ و بن از بین رفته و بخشی از اراضی ملی تخریب شده است.
همچنین گزارش شده که شرکتی که اقدام به تخریب گسترده جنگل‌های هیرکانی کرده «هلدینگ گردشگری جوانمرد» بوده که یکی از سهامداران عمده آن ماجد علم‌الهدی، کوچک‌ترین فرزند امام جمعه مشهد و برادر همسر ابراهیم رئیسی، است. مقامات رسمی هنوز نسبت به این موضوع واکنشی نشان نداده و آن را تأیید یا تکذیب نکرده‌اند.
محمد محمدی فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی نور به خبرگزاری «مهر» گفته پیش‌بینی‌ها بر این است که میزان تخریب و قطع درختان بیش از چهار هزار اصله باشد.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی شهرستان نور با بیان اینکه «قراردادی برای ایجاد پارکینگ در این منطقه وجود ندارد» گفته با اینهمه وقتی ماجرا به مسئولان منابع طبیعی شهرستان و استان گزارش داده شد، آنها گفته‌اند «موضوع هماهنگ شده است»!
محمد محمدی با تأکید بر اینکه «علاوه بر قطع درختان شاهد تخریب اراضی ملی نیز هستیم» گفته «در مجموع میزان قطع به بیش از چهار هزار اصله در سطح یک هکتار می‌رسد و بیشتر گونه‌ها از نوع جنگلی شامل ممرز، توسکا و غیره است.»
نقی شعبانیان معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور نیز روز دوشنبه ششم فروردین در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» گفته «در منطقه مورد نظر، آب‌بندان قدیمی الیمالات قرار گرفته است که یک سد تاریخی محسوب می‌شود و طبق قانون، مدیریت آن در اختیار شرکت آب منطقه‌ای مازندران قرار دارد، اما این شرکت از سال گذشته، آب‌بندان و حریم آن را در قالب طرح گردشگری به مدت ۲۵ سال به بخش خصوصی اجاره داده است و با وجود این که این آب‌بندان در دل اراضی جنگلی قرار گرفته، ولی هم‌اکنون بهره‌بردار آن یک پیمانکار خصوصی است.»
نقی شعبانیان افزوده که «مسیر ورودی به محدوده طرح گردشگری آب‌بندان الیمالات از داخل عرصه‌های جنگلی تحت مدیریت سازمان منابع طبیعی عبور می‌کند و در مواقعی که تعداد گردشگران بالا می‌رود، آنها به‌ناچار خودروهای خود را در دل جنگل پارک می‌کنند که منجر به تخریب عرصه‌های طبیعی می‌شود. در چنین شرایطی، اداره‌کل منابع طبیعی شرق مازندران از پیمانکار بخش خصوصی درخواست کرد که برای جلوگیری از تخریب جنگل، حتما در محدوده طرح گردشگری فنس‌کشی کند تا خودروها داخل جنگل پخش نشوند و به عرصه‌های جنگلی آسیب نزنند.»
معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تأکید بر این که اداره کل منابع طبیعی شرق مازندران، مخالف صاف کردن زمین و ایجاد پارکینگ در داخل عرصه‌های جنگلی بود، گفته که پیمانکار بخش خصوصی وقتی مخالفت اداره‌کل منابع طبیعی را دید، دست به دامن شرکت توزیع برق مازندران شد، زیرا در محدوده مورد نظر سیمهای برق فشار قوی عبور می‌کند و طبق قانون، شرکت برق مجوز دارد نهال‌هایی که قطر آنها کمتر از ۷.۵ سانتی‌متر است و در زیر این سیم‌ها قرار دارند را برداشت کند تا این نهال‌ها تبدیل به درخت نشوند و به سیمهای عبوری آسیب نزنند. البته اگر قطر یک درخت از ۷.۵ سانتی‌متر بالاتر باشد، شرکت توزیع برق برای قطع آن باید از منابع طبیعی مجوز بگیرد، اما نهال‌های کوچکتر را می‌تواند بدون مجوز منابع طبیعی هم برداشت کند.
نقی شعبانیان افزوده که پیمانکار خصوصی طرح گردشگری آب‌بندان الیمالات برای ایجاد پارکینگ در محدوده‌ای که زیر سیمهای برق فشار قوی واقع شده و تعدادی نهال و ۳۰ اصله درخت در آن وجود داشته، احتمالا از شرکت توزیع برق مازندران مجوز گرفته است، ولی برای این منظور، در بهمنماه ۱۴۰۲ لودر و بولدوزر وارد جنگل کرد و بخشی از زمین‌های تحت اجاره خود را صاف کرد.
خبرگزاری «ایرنا» با ارائه جزییاتی درباره طرحی که یکی از نتایج مخرب آن تخریب بیش از چهار هزار اصله درخت جنگل‌های هیرکانی بوده نوشته در ۲۲ فروردین ۱۴۰۰، عملیات اجرایی ساخت فاز نخست مجتمع گردشگری سد الیمالات شهرستان نور در آیینی با حضور جمعی از مسئولان استانی وقت و با اعتبار حدود ۵۴۰ میلیارد ریال اعتبار آغاز شده بود.
ساخت مراکز اقامتی، پذیرایی، پیست دوچرخه سواری کوهستان، زیب لاین، درشکه سواری، حیات وحش، بیشه حیوانات، تیمارگاه پرندگان از مشخصات این طرح است. در ۱۹ آبان ۱۴۰۲ نیز فاز دوم عملیات اجرایی ساخت فاز دوم مجتمع گردشگری سد الیمالات شهرستان نور با حضور مسوولان کشوری و استاندار و جمعی از مسوولان شهرستانی با اعتبار حدود ۵۴۰ میلیارد ریال آغاز شد.
خبرگزاری «ایرنا» افزوده که «زمانی سرتاسر جنگل های شمال ایران مملو از گونه های درختان جنگلی بوده و تا پایین دست جنگل های جلگه ای را می شد دید اما از پنج دهه اخیر این اکوسیستم زنده در هجوم تهدید، تصرف، تخریب و تغییرکاربری مواجه شده و روز به روز بر دغدغه‌های آن نیز افزوده می‌شود. هم اکنون از مساحت ۲ میلیون هکتاری جنگل‌های شمال کمتر از ۱۰۰ هزار هکتار به جنگل‌های جلگه‌ای اختصاص دارد که به شدت در معرض تصرف و تخریب و تغییرکاربری است که با ادامه این روند، قصه جنگل‌های شمال را باید در کتاب‌ها جستجو کرد و خواند.»
قطع این درختان علاوه بر تخریب محیط زیست و صدمه به جانداران منطقه، خطر وقوع سیل را نیز افزایش می‌دهد. مردم ساکن در این مناطق تأکید دارند تخریب رسانه‌ای شده اخیر اولین مورد نیست و آخرین مورد هم نخواهد بود و سالهاست به بهانه‌های مختلف جنگل‌های هیرکانی تخریب می‌شوند.
جنگل‌های هیرکانی ایران با قدمت ۴۰ میلیون سال، از جمله با ارزش‌ترین جنگل‌های دنیا است. هیرکانی تیرماه ۱۳۹۸ به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
