از ماه گذشته آمار ابتلا به بیماری سرخک در ایران رو به افزایش بوده است. مقامات وزارت بهداشت میگویند اصلیترین علت شیوع این بیماری در کشور ورود مهاجران و مسافرانی از کشورهای همسایه است.
محمدمهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت درباره افزایش بیماری سرخک در کشور گفته که «موارد ابتلا به سرخک طی دو سال اخیر افزایش یافته است اما این تعداد بسیار کمتر از آن چیزی است که در دنیا در حال رخ دادن است به عنوان مثال در یکی از کشورهای همسایه بزرگترین همهگیری سرخک را شاهد هستیم.»
محمدمهدی گویا افزوده که اکثریت موارد شناسایی شده ابتلا به سرخک در میان مهاجرین و مسافرانی بوده است که به کشور ما آمدهاند یا اغلب افرادی بودهاند که با این بیماران ارتباط داشتهاند.
در افغانستان تنها در دو ماه ابتدایی سال ۲۰۲۴ بیش از ۷ هزار مورد مشکوک به سرخک ثبت شده و ۲۹ نفر جان خود را از دست دادهاند. آمار دقیقی از میزان ابتلا در سال گذشته میلادی نیست اما سازمان جهانی شیوع بیماری در افغانستان را در ۲۰۲۲ میلادی بیش از ۱۶ هزار مورد اعلام کرده بود. روند صعودی ابتلا در پاکستان هم گزارش میشود.
در غرب ایران و کشور عراق هم آمار ابتلا به سرخک تنها در دو ماه ابتدایی سال جدید میلادی به ۵۵۰۰ نفر رسیده است. در حالی که این رقم برای کل بیماران عراقی در سال گذشته میلادی ۹۳۷۰ مورد بوده است.
بطور کلی موارد ابتلا به این بیماری در بسیاری از کشورها جهان در حال افزایش است. در سال گذشته میلادی بیش از ۳۰۰ هزار مورد ابتلا به سرخک در جهان شناسایی شده که نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش ۷۹ درصدی داشته است.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز اعلام کرده که آمار ابتلا به سرخک در اروپا طی سال گذشته میلادی ۴۵ برابر شده است.
در ایران اما ابتلا به این بیماری تا چند ماه پیش به ندرت وجود داشت اما در هفتههای گذشته آمار ابتلا بالا رفته است.
در اوایل اسفندماه سال گذشته، وزارت بهداشت طی نامهای نسبت به بروز طغیان سرخک در کشور هشدار داد. در این نامه آمده بود که «بروز تعداد ۶۲۴ مورد سرخک تاییده شده در سال ۲۰۲۲ میلادی و ادامه یافتن چرخش ویروس در سال ۲۰۲۴ (تاکنون ۵۰ مورد) عموما متأثر از همهگیری وسیع سرخک در کشورهای افغانستان و پاکستان بوده است. در طی ماههای اخیر کشور عراق نیز با همهگیری وسیع بی سابقع طی ۱۰ سال اخیر مواجه شده است.»
وزارت بهداشت تأکید کرده بود که «لازم است تمامی دانشگاههای مرزی توجه ویژه به واکسیناسیون به موقع کودکان به عنوان اولین استراتژی و تقویت نظام مراقبت بیماریهای بثوری تبدار دومین استراتژی مهم در حفظ وضعیت حذف سرخک در کشور را داشته باشند.»
حسین فرشیدی معاون وزیر بهداشت دو روز پیش و در پنجم فروردینماه با اشاره به شیوع بالای سرخک در کشورهای همسایه از افزایش موارد این بیماری در کشور علیرغم واکسیناسیون بالا خبر داد.
حسین فرشیدی تأکید کرده که جابهجایی جمعیت از پاکستان و افغانستان به اروپا و ایران که در مسیر آن است موجب افزایش ابتلا به سرخک شده است.
به گفته معاون وزیر بهداشت، در استانهای جنوب شرقی شامل سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان به دلیل اینکه بیشتر در معرض سرخک هستند واکسیناسیون در حال انجام است.
حسین فرشیدی همچنین گفته که «فرودگاههای بینالمللی تیمهایی مستقر هستند که به رصد مسافرانی از کشورها دارای آلودگی و منشأ بیماری میپردازند. اگر فردی مشکوک به یک بیماری باشد در همانجا از فرد نمونهبرداری شده و در صورت نیاز به مراکز تشخیصی و درمانی منتقل میشود.»
دکتر محمد میرخانی عضو هیئت مدیره نظام پزشکی در گفتگو با روزنامه اینترنتی «فراز» با بیان اینکه در دو کشور افغانستان و پاکستان واکسیناسیون گسترده وجود ندارد گفته «در این کشورها واکسیناسیون مانند ایران انجام نمیشود؛ در کشوری مانند افغانستان وضعیت فرهنگی به گونهای است که مردم تمایلی به انجام واکسیناسون ندارند. یعنی مردم فکر میکنند که انجام واکسیناسیون سلامت آنها را به خطر میاندازد. همچنین در این کشور ساختاری وجود ندارد که واکسیناسیون را به درستی پیگیری کنند. به دلیل اینکه در افغانستان امنیت وجود ندارد و مدل اداره آن به صورت ولایتی و ایالتی است، اراده و تمایلی برای انجام واکسیناسیون وجود ندارد.»
او همچنین معتقد است که در عمل رصد وضعیت بهداشت مهاجران غیرممکن است: «شاید در خصوص رصد مهاجران قانونی، اقداماتی در کشور ما صورت بگیرد، اما به دلیل اینکه ورود مهاجران از تک مجرا نیست و بسیاری از مهاجران غیر قانونی وارد کشور میشوند، رصد مهاجران عملا غیر ممکن است.»
عضو هیئت مدیره نظام پزشکی افزوده که «هشدار در خصوص طغیان سرخک توسط پایگاه بهداشتی وزارتخانه دادهشده است. هر فردی که به مرکز بهداشت و بیمارستان مراجعه کرده و دارای علائم بیماری سرخک بوده توسط این مراکز گزارش شده است. یعنی تعداد مبتلایانی که گزارش شده قطعا کمتر از تعداد بیمارانی است که درگیر این بیماری هستند.»
دکتر محمد میرخانی افزوده که «سرخک یک نوع بیماری است که سیستم تنفسی و بینایی کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد و نیاز به درمان دارد. ظرفیت بسیاری از بخشهای اطفال در بیمارستانها تکمیل است و چنین طغیانی بار مضاعف به سیستم درمان وارد میکند.»