کمیته مستقل حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد پس از یک سال تحقیق در رابطه با سرکوب وحشیانه معترضین جنبش «زن، زندگی، آزادی»، نتیجه تحقیقات خود را در اجلاس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد ارائه داد. در این گزارش که بر مبنای ده‌ها شهادت و صدها مدرک تهیه شده، بسیاری از مقامات بالا و میانی جمهوری اسلامی به «جنایت علیه بشریت» متهم شده‌اند.
کمیته مستقل حقیقت‌یاب که سه حقوقدان زن آن را تشکیل می‌دهند، فهرستی نیز از افراد و نهادهای متهم به «جنایت علیه بشریت» تنظیم کرده است؛ اگرچه این نام‌ها به دلایلی منتشر نشده‌اند ولی در اختیار کشورها قرار خواهد گرفت.
«جنایت علیه بشریت» اتهامی است که در اصل هفتم اساسنامه رم که بر مبنای آن دادگاه کیفری بین‌المللی لاهه در ۱۷ ژوئیه ۱۹۹۸ شکل گرفت، به آن اشاره شده است. از ۱۶۰ کشوری که در نشست رم حضور داشتند، ۱۴۸ کشور به این اساسنامه و تشکیل دادگاه کیفری بین‌المللی رای دادند. جمهوری اسلامی به این اساسنامه رای نداد و اعلام کرد دادگاه بین‌المللی کیفری را که مقرّ آن در لاهه و کشور هلند قرار دارد به رسمیت نمی‌شناسد.
«جنایت علیه بشریت» چیست و چه جرائمی را در بر می‌گیرد؟ این پرسش را احمد رأفت با امید شمس حقوقدان و فعال حقوق بشر که در زمینه تهیه شواهد و مدارک با کمیته مستقل حقیقت‌یاب همکاری داشته، مطرح کرده است.
