گزارش تحلیلی هفته؛ در انتظار پاسخ اسرائیل!

- حمله نظامی علیه اسرائیل علاوه بر اینکه با استقبال حزب‌اللهی‌ها، آخرالزمانی‌ها و رهبری رژیم روبرو شد در بین اصلاح‌طلبان نیز مدافعانی مثل محمد خاتمی، حسن خمینی، حسن روحانی، علی لاریجانی، محمدرضا عارف و ماشالله شمس‌الواعظین یافت.
- شاهزاده رضا پهلوی در مصاحبه با رسانه‌های بین‌المللی از جمله «بی‌بی‌سی نیوز» گفت: «مردم ایران پیام روشنی به دنیا می‌دهند: آنچه این رژیم می‌کند ما نیستیم. این رژیم است! ما جنگ نمی‌خواهیم؛ ما صلح می‌خواهیم! ما آزادی می‌خواهیم؛ این رژیم مانعی بین ما و جهان آزاد است.»
- در شرایطی که سایه جنگ بر سر ایران سنگین‌تر از همیشه است و در پایتخت‌ها منتظرند تا ببینند تصمیم نهایی اسرائیل چه خواهد بود و مردم ایران زیر شدیدترین فشارهای امنیتی و اقتصادی قرار دارند، پرسش اصلی می‌تواند این باشد: آیا فشارها و نارضایتی‌های عمومی به انفجار می‌انجامد یا با ادامه‌ی سیاست‌های حکومت وضعیت وخیم‌تر خواهد شد؟

جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ برابر با ۱۹ آپریل ۲۰۲۴


یک هفته پس از حمله موشکی و پهپادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اسرائیل، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این کشور و کابینه جنگ دست‌کم در سه جلسه رسمی پشت درهای بسته گزینه‌های ممکن برای پاسخ به رژیم ایران را بررسی کردند.

متحدان اسرائیل از جمله آمریکا، بریتانیا و قدرت‌هایی که رهبرانشان تا پیش از این حمله، مقامات اسرائیل را برای توقف جنگ غزه زیر شدیدترین فشارها قرار داده بودند، اعلام کردند کنار دولت و مردم اسرائیل هستند.

نمایندگان دائم ۴۸ کشور جهان در سازمان ملل، با انتشار بیانیه‌ای مشترک حمله نظامی جمهوری اسلامی به اسرائیل را محکوم کردند.

با اضطراری شدن وضعیت ایران، سفارتخانه‌های چندین کشور فعالیت‌های خود را در تهران متوقف کرده و سفیران و دیپلمات‌های خود را فراخواندند.

جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا و شمار دیگری از مقامات ارشد از میان دولت‌هایی که دوست اسرائیل هستند ابراز امیدواری کردند که پاسخ اسرائیل «محدود» باشد تا به بحران‌های خاورمیانه دامن نزند.

در چنین شرایطی وزرای خارجه آلمان و بریتانیا در سفر به اسرائیل با مقامات عالی این کشور دیدار و دیدگاه‌های دولت‌های خود را با آنها به اشتراک گذاشتند و تلاش کردند تا آنها را مجاب کنند پاسخ به  جمهوری اسلامی محدود و کنترل شده باشد. دیوید کامرون وزیر خارجه بریتانیا چهارشنبه ۲۹ فروردین‌ ۱۴۰۳ پس از دیدار با همتای اسرائیلی خود گفت، «واضح است که اسرائیل تصمیم گرفته به حمله حکومت ایران پاسخ بدهد.» وی در دیدار با نتانیاهو نیز به نمایندگی از بریتانیا از وی خواست تا پاسخ این کشور به جمهوری اسلامی «هوشمندانه» باشد. با اینهمه نتانیاهو بعد از دیدار با کامرون اعلام کرد، «اسرائیل خود تصمیم می‌گیرد که چطور و چه زمانی پاسخ دهد.»

سپاه پاسداران شنبه‌شب ۲۵ فروردین تا سحرگاه یکشنبه ۳۰۰ تا ۳۵۰ پهپاد و موشک به سوی خاک اسرائیل پرتاب کرد که به گفته مقامات اسرائیل ۹۹ درصد از آنها رهگیری و منهدم شد و چند فروند از آنها نیز در نقاط دورافتاده در بیابان سقوط کرد. اما مقامات جمهوری اسلامی از عملیاتی که نامش را «وعده صادق» گذاشتند بسیار راضی‌اند. فرماندهان ارشد نظامی در تهران اعلام کردند به تمام اهدافی که می‌خواستند رسیدند. حسین سلامی فرمانده سپاه پاسداران حتا فراتر رفت و گفت، «حمله ما بیش از حد انتظار موفق بود!»

پیام به اسرائیل از طریق مصر و سوئیس

محمد باقری رئیس کل ستاد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی گفت، «ما این عملیات را منتج به نتیجه کامل می‌بینیم و قصدی بر ادامه عملیات وجود ندارد‌ اما اگر رژیم صهیونیستی پاسخ بدهد، عملیات بعدی ما بسیار بزرگتر خواهد بود.» دیپلمات‌های جمهوری اسلامی تلاش کردند از چند کانال از جمله مصر و سوئیس همین پیام را به تل‌ آویو منتقل کنند تا شاید اسرائیل از پاسخ منصرف شود. ولی به نظر می‌رسد مقامات این کشور عزم خود را برای «پاسخ قاطعانه» به رژیم ایران جزم کرده‌اند آنهم در حالی که مدام از طریق کانال‌های رسمی خود خطاب به مردم ایران اعلام می‌کنند که کنار آنها ایستاده‌اند و جنگ آنها نه با مردم بلکه با جمهوری اسلامی و علی خامنه‌ای و کسانیست که به آنها حمله کرده‌اند.

اصلاح‌طلبان مدافع حمله سپاه

حمله نظامی علیه اسرائیل علاوه بر اینکه با استقبال حزب‌اللهی‌ها،  آخرالزمانی‌ها و رهبری رژیم روبرو شد در بین فعالان سیاسی و روزنامه‌نگاران اصلاح‌طلب نیز مدافعانی مثل محمد خاتمی، حسن خمینی، حسن روحانی، علی لاریجانی، محمدرضا عارف و ماشالله شمس‌الواعظین  یافت. آنها به خامنه‌ای تبریک گفتند و اقدام سپاه را به عنوان یک حرکت شجاعانه ستودند. شماری دیگر اما مثل عباس عبدی، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه و صادق زیباکلام این حمله را اقدامی دانستند که به ضرر جمهوری اسلامی تمام خواهد شد و نفع آن را نتانیاهو و روسیه می‌برند.

این آتش به سادگی خاموش نمی‌شود

زیباکلام که بعد از حمله «هفت اکتبر» حماس به اسرائیل، به جمهوری اسلامی هشدار داده بود «اسرائیل یک دور گوش [رژیم] ایران را درست و حسابی خواهد پیچاند» اینبار بعد از حمله موشکی سپاه عنوان کرد، «آمریکا می‌داند اگر اسرائیل، [جمهوری اسلامی] ایران را بزند، ماجرا تمام نمی‌شود و [رژیم] ایران پاسخ می‌دهد و درگیری بالا می‌گیرد و حتماً پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه هم هدف ایران قرار می‌گیرد و این آتش شعله‌ور شده و به این سادگی‌ها خاموش نمی‌شود که چنین شرایطی به نفع روسیه است.»

طرح از احمد بارکی‌زاده kayhan.london©

از سوی دیگر، سازمان اطلاعات سپاه (ساس) یکشنبه ۲۶ فروردین‌ماه در اطلاعیه‌ای هشدار داد، هرگونه حمایت از اسرائیل در فضای مجازی جرم تلقی می‌شود و با مجرمین برخورد قاطع صورت می‌گیرد؛ در پی این هشدار شماری از فعالان رسانه‌ای به مراجع قضایی احضار شدند.

جدَی شدن پاسخ اسرائیل به جمهوری اسلامی و پیامدهای روانی و اقتصادی آن یک نگرانی مضاعف برای مردم ایران نیز شده است. به ویژه آنکه پس از حمله به اسرائیل برخوردهای خشن با مردم به ویژه با زنان و دختران از سوی عوامل حکومت افزایش پیدا کرده است.

حمله‌ای برای مصرف داخلی

در همین ارتباط شاهزاده رضا پهلوی در مصاحبه با رسانه‌های بین‌المللی از جمله «فاکس نیوز» با اشاره به شدت گرفتن برخورد مأموران با زنان و دختران در ایران به دلیل حجاب، گفت «رژیم ایران از ترس دست به سرکوب وحشیانه زنان در داخل ایران زده و برای مصرف داخلی به اسرائیل حمله کرده است و میلیاردها دلار سرمایه را که باید برای آسایش مردم هزینه شود، صرف تسلیحاتی کرده که اثری نداشتند.»

وی همچنین در گفتگو با «بی‌بی‌سی نیوز» شرایط فعلی را «نتیجه مستمر یک سیاست چند دهه‌ای، طولانی و معیوب دنیای غرب یعنی انتظار تغییر رفتار از سوی این رژیم» و مماشات با آن دانست که رژیم را گستاخ کرده است. او بار دیگر بر ضرورت فشار حداکثری علیه رژیم و حمایت حداکثری از مردم ایران تأکید کرد و گفت: «من معتقدم مهمترین نکته‌ای که جهان باید بداند این است که مردم ایران خواهان تغییر هستند؛ مردم ایران از وضعیت کنونی به تنگ آمده‌اند. مردم ایران پیام روشنی به دنیا می‌دهند: آنچه این رژیم می‌کند ما نیستیم. این رژیم است! ما جنگ نمی‌خواهیم؛ ما صلح می‌خواهیم! ما آزادی می‌خواهیم؛ این رژیم مانعی بین ما و جهان آزاد است.»

در انتظار اینکه اسرائیل چه خواهد کرد

سه دهه بعد از جنگ هشت ساله با عراق مردم ایران موشک‌ها و پهپادهایی را دیدند که برفراز شهرها از آسمان ایران به سمت اسرائیل پرتاب می‌شد. آنها خیلی بیشتر از حاکمان فعلی کشور از پیامدهای جنگ‌طلبی آگاهند. در این فضای بهم ریخته و اضطراری مردم از هم می‌پرسند که اسرائیل چه خواهد کرد؟ آیا جمهوری اسلامی جنگ دیگری را به ایران تحمیل می‌کند؟ تکلیف مردم چه خواهد بود؟ آیا قرار است حکومت با جنگ‌طلبی‌های خود سفره‌های آنها را خالی‌تر و آینده‌شان را تباه‌تر کند؟

اغلب تحلیلگران معتقدند اسرائیل گزینه‌های زیادی برای تلافی حملات سپاه پاسداران در اختیار دارد که اتفاقاً بخش زیادی از آنها را طی سال‌های اخیر بارها استفاده کرده است. شماری از آنها معتقدند با اینکه تل‌ آویو گزینه‌های مختلفی برای تلافی در اختیار دارد اما روی طیف خاصی از آنها برای اقدام حساب می‌کند.

در شرایطی که عمده ضربات جمهوری اسلامی به اسرائیل غیرمستقیم از طریق گروه‌های نیابتی انجام شده که سرآمد همه آنها دخالت در عملیات «هفت اکتبر» حماس علیه اسرائیل است، اما اسرائیل بارها از طریق خرابکاری در تأسیسات اتمی و نظامی جمهوری اسلامی، حملات سایبری به زیرساخت‌های اساسی، استفاده از ریزپرنده‌های انفجاری، ترور فرماندهان و مقامات ارشد نظامی و امنیتی و حملات پیاپی هوایی به پایگاه‌های سپاه پاسداران و شرکای آن در منطقه به صورت مستقیم با جمهوری اسلامی درگیر بوده و ضربات مهمی نیز به آن وارد آورده است.

به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی نگران عوامل و مهره‌های اسرائیل است که در ساختار امنیتی نظام نفوذ قابل ملاحظه‌ای دارند. فریدون عباسی دوانی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ۲۷ فروردین به «خبرآنلاین» در مورد پاسخ‌های احتمالی اسرائیل گفت، «اسرائیل در داخل کشور نفوذی دارد، یا اقدام به ایجاد انفجار می‌کند یا دست به ترور می‌زند… ما باید در داخل مراقبت امنیتی‌مان را بیشتر کنیم که از نفوذی‌ها ضربه نخوریم.»

همزمان با این‌ اقدامات نظامی و امنیتی، دولت‌های غربی به عنوان بهترین شرکای اسرائیل، فهرست گسترده‌ای از تحریم‌های اقتصادی را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرده‌اند.

تنش‌ها میان رژیم ایران و اسرائیل به مرحله‌ای رسیده که به نظر می‌رسد گزینه‌های قبلی که هر کدام از طرفین در اختیار داشتند، بازدارندگی خود را از دست داده است. به همین دلیل نیز در اقدامی بی‌سابقه جمهوری اسلامی تصمیم به حمله نظامی مستقیم علیه اسرائیل گرفت. هرچند که در عملیات محتاطانه‌ی پهپادی و موشکی سپاه پاسداران از «اصل غافلگیری» به عنوان یکی از اصول اولیه جنگ‌هاست اجتناب شد اما برگ بازی قابل ملاحظه‌ای در اختیار اسرائیل گذاشت.

تحلیلگران چه می‌گویند؟

دولت اسرائیل از تریبون‌های خود در شبکه‌های اجتماعی حساب مردم ایران را از رژیم جدا کرده و به آنها می‌گوید «ما با هم پیروزیم» و یا خامنه‌ای را «قاتل بچه‌کش» می‌نامد که هیچ ربطی به مردم آزادیخواه ایران ندارد. شماری ناظران با توجه به این مواضع، خوشبینانه استدلال می‌کنند اقدام اسرائیل در محدوده‌ای خواهد بود که به تقویت مبارزه مردم علیه حکومت منتهی می‌شود. برخی دیگر می‌گویند اسرائیل بعد از حمله نافرجام سپاه، پشتیبانی بین‌المللی را که در پی آن بود از جمله در میان افکار عمومی کشورهای مختلف و حتا در جهان عرب و علیه جمهوری اسلامی به دست آورده و در نهایت دست به تکرار همان اقدامات پیشین اما با تبلیغات بیشتر خواهد زد. آنهایی هم که به بدبینانه به قضایا نگاه می‌کنند می‌گویند اسرائیل از بقای جمهوری اسلامی نفع می‌برد و بعید است اقدامی کند که به زیان آن و به سود مردم ایران باشد.

در شرایطی که سایه جنگ بر سر ایران سنگین‌تر از همیشه است، در پایتخت‌ها منتظرند تا ببینند تصمیم نهایی اسرائیل چه خواهد بود. آنهم در حالی که مردم ایران از همه نظر و به ویژه زیر شدیدترین فشارهای امنیتی و اقتصادی قرار دارند. در چنین شرایطی پرسش نهایی می‌تواند این باشد: آیا فشارها و نارضایتی‌های عمومی به انفجار می‌انجامد یا با ادامه‌ی سیاست‌های حکومت وضعیت وخیم‌تر خواهد شد؟

[کیهان لندن شماره ۴۵۸]

 

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۱۴ / معدل امتیاز: ۴٫۹

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=346988