همزمان با عملیات اسرائیل علیه گروه تروریستی حماس در غزه، مجمع عمومی سازمان ملل روز جمعه دهم ماه مه (۲۱ اردیبهشتماه) از تقاضای فلسطین برای عضویت کامل در این نهاد حمایت کرد و از شورای امنیت خواست «این موضوع را با نظر مساعد بررسی کند.»
پیشنویس قطعنامه مجمع عمومی برای عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد روز جمعه با ۱۴۳ رأی موافق، ۹ رأی مخالف و ۲۵ رأی ممتنع به تصویب رسید.
هرچند این قطعنامه بیان میکند، «دولت فلسطین، به عنوان یک دولت ناظر، حق رأی در مجمع عمومی یا نامزدی برای ارگانهای سازمان ملل را ندارد» اما تصویب ارتقای تشکیلات خودگردان فلسطینی به جایگاه «همتراز با یک کشور» با مخالفت شدید سفیر اسرائیل در سازمان ملل، نماینده آمریکا و چند کشور دیگر روبرو شد.
گیلعاد اردان سفیر اسرائیل در سازمان ملل با محکوم کردن تصویب پیشنویس این قطعنامه گفت، این قطعنامه عملاً به فلسطینیها وضعیت و حقوق دولتی اعطا میکند که در تضاد با اصول منشور سازمان ملل است.
اردان با بیان اینکه تصویب آن توسط مجمع عمومی هیچ تغییری در میدان نخواهد داشت، گفت: «در صورت تصویب، انتظار دارم ایالات متحده بطور کامل کمک مالی به سازمان ملل و نهادهای آن را مطابق با قوانین آمریکا متوقف کند.»
اردان در یک اقدام اعتراضی با استفاده از دستگاه کاغذخردکن یک نسخه از منشور سازمان ملل را پاره کرد.
"So today, I will hold up a mirror for you." Gilad Erdan, the Israeli ambassador, shredded a U.N. charter to protest a vote to grant Palestine full membership. https://t.co/BGbvovE6Vy pic.twitter.com/VnG0Qjcnlp
— USA TODAY (@USATODAY) May 10, 2024
یسرائیل کاتز وزیر خارجه اسرائیل نیز در واکنش به تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای ارتقای جایگاه فلسطینیان در این سازمان گفت: «تئاتری سیاسی به نام سازمان ملل تصمیمی ساختگی گرفت که به تروریستهای حماس پاداش میدهد و به مذاکرات برای آزادی گروگانها لطمه میزند.»
کاتز این تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل را «مضحک» خواند و گفت: «برای همگان روشن است که انحراف ذاتی نهاد سازمان ملل، این مجموعه را تحت رهبری آنتونیو گوترش، به یک نهاد نامربوط تبدیل کرده است.»
وی همچنین تأکید کرد فلسطینیها «اصلاً استانداردهای یک کشور را ندارند».
تهدید نماینده آمریکا به استفاده از حق وتو
رابرت وود نماینده آمریکا در سازمان ملل به قطعنامه رأی منفی داد. وی هشدار داد اگر مسئله عضویت فلسطین به شورای امنیت ارجاع شود، ایالات متحده از حق وتو استفاده خواهد کرد.
وی توضیح داد، «ما از تشکیل کشور فلسطینی حمایت میکنیم و در این مورد صریح بودهایم، اما این امر تنها از طریق مذاکرات مستقیم بین طرفین حاصل میشود… ما همچنان به مخالفت با هرگونه اقدامی که راه حل دو دولتی را تضعیف میکند، ادامه میدهیم. ما معتقدیم راه حل دو دولتی بهترین راه برای دستیابی به صلح در منطقه و در عین حال حفظ امنیت اسرائیل و فلسطینیان است.»
دیگر کشورهایی که علیه قطعنامه رأی دادند، آرژانتین، چک، مجارستان، اسرائیل، میکرونزی، نائورو، پالائو و پاپوا گینهنو بودند.
تأکید بریتانیا بر راهکار «دو کشوری»
نماینده بریتانیا در سازمان ملل به پیشنویش این قطعنامه رأی ممتنع داد. باربارا وودوارد در اینباره گفت، «انگلیس همچنان متعهد به راهکار دو کشوری است که امنیت و ثبات را هم برای مردم اسرائیل و هم برای مردم فلسطین تضمین می کند.»
وی توضیح داد، «همانطور که ماه گذشته در شورای امنیت گفتیم، ما به این قطعنامه رأی ممتنع میدهیم زیرا معتقدیم اولین گام برای دستیابی به این هدف، حل بحران فوری غزه است. سریعترین راه برای پایان دادن به درگیری، تضمین توافقی است که گروگانها را آزاد کند و اجازه میدهد تا درگیریها در غزه متوقف شود. پس باید با هم کار کنیم تا این به یک آتشبس پایدار و دائمی تبدیل شود.»
سفیر انگلیس ادامه داد: «تعیین چشمانداز برای تشکیل کشور فلسطین باید یکی از شرایط حیاتی برای توقف در نبرد و حرکت به آتشبس پایدار باشد. به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی، از جمله در سازمان ملل متحد، باید بخشی از این روند باشد.»
بریتانیا، آلمان، هلند، اوکراین و ایتالیا نیز جزو کشورهایی بودند که به این قطعنامه رأی ممتنع دادند و فرانسه، اسپانیا، پرتغال، بلژیک و چندین کشور اروپایی دیگر از جمله کشورهای موافق این قطعنامه بودند.
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از رأیگیری در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود که اسپانیا، ایرلند و دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا قصد دارند در روز ۲۱ ماه مه (اول خرداد) کشور فلسطینیها را به رسمیت بشناسند.
تروریستهای حماس و مقامات جمهوری اسلامی نیز از تصویب قطعنامه به رسمیت شناختن کشور فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل به شدت استقبال کردند.
هرچند تصویب این قطعنامه به معنای عضویت کامل فلسطین به عنوان یکی از اعضای سازمان ملل نیست، اما تحلیلگران معتقدند میتواند راه را برای پذیرش فلسطین به عنوان یک کشور عضو با تمامی حقوق هموار کند.