روزنامه «هم‌میهن» با انتشار گزارشی ضمن اشاره به افزایش نگران‌کننده معلولان گمشده در ۲ سال اخیر هشدار داد که از ۱۵ مورد معلول گمشده که به کمپین حقوق معلولان گزارش شده، فقط یک‌نفر پیدا شده است.
روزنامه «هم‌میهن» در گزارشی که روز شنبه ۲۲ اردیبهشت منتشر کرد به نقل از بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان نوشت: «هرچند در سال‌های گذشته همیشه گم‌شدن افراد دارای معلولیت به این کمپین گزارش می‌شده اما افزایش گم‌شدن‌ها خیلی نگران‌کننده است.»
به گفته او در دوسال اخیر ۱۵ مورد گم‌شدن افراد معلول، فقط به کمپین حقوق معلولان و بطور مستقیم به او گزارش شده است: «در سال‌های قبل هم مراجعه درباره گم‌شدن معلولان داشتیم اما در دو سال اخیر، مراجعان خیلی بیشتر شده‌اند و آنچه ما در جریانش قرار می‌گیریم به شدت افزایش یافته و روز به روز در حال بیشتر شدن است. این موضوع برای ما نگران‌کننده است. بیش از ۱۵ مورد در دو سال اخیر بطور مستقیم به من گزارش شده است. یکی از این موارد همان دختر اوتیستیک بود که اخیراً خبرساز شد که مادرش او را کشته بود. از این افراد یک نفر را از طریق کمپین پیدا کردیم. او را در یک مرکز دیده بودند و پیدا شد، اما بقیه هنوز پیدا نشده‌اند. قبل از معراج هم چند نفر داشتیم که در اینستاگرام اعلام کردیم که هنوز پیدا نشده‌اند.»
اینهمه درحالیست که سازمان بهزیستی تا به حال آمار دقیق معلولان گمشده را اعلام نکرده است اما این را اعلام کرده که حدود ۵۰درصد معلولان مراکز نگهداری «مجهولالهویه» هستند.
با این حال، فعالان حقوق معلولان می‌گویند کم‌کاری سازمان بهزیستی به عنوان مسئول امور معلولان، موجب شده تعداد معلولانی که گم می‌شوند و پیدا نمی‌شوند، روز به روز بیشتر شود.
به گفته آنها وجود نداشتن سامانه‌ای متمرکز درباره گمشدگان این مشکلات را بیشتر کرده است.
در همین ارتباط کامران عاروان مدیرعامل جامعه معلولان کشور می‌گوید باید دنبال راه‌هایی جدید برای حل این مشکل بود: «بحث شناسنامه‌دار شدن این افراد مطرح است.»
وی با بیان‌اینکه دولت هم باید کمک کند زیرا خانواده‌ها گرفتاری خودشان را دارند گفته است: «شاید لازم باشد دولت پرستار کمکی و… را برای این افراد پیگیری کند تا آنها دو، سه روز را با مراقبت‌های دیگران سر کنند و آواره خیابان‌ها نشوند. این افراد نشانی‌ها را بلد نیستند و گم می‌شوند. بعضی‌ها هیچوقت پیدا نمی‌شوند و اتفاقات ناگواری گاهی برایشان می‌افتد مثل فروش اعضای بدن‌شان یا اتفاقات دیگر. فناوری‌های جدید که با آنها باشد، می‌شود پیدایشان کرد. پلیس و مردم باید آموزش ببینند که اگر با این موارد مواجه شدند، مرجعی باشد که بتوانند با آنها تماس بگیرند.»
بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان نیز معتقد است بهزیستی برای پیدا کردن معلولان گمشده مسئولیتی نمی‌پذیرد و اقدام خاصی انجام نمی‌دهد: «پلیس و آگاهی باید اینها را پیدا کند مثل بقیه. بهزیستی هم می‌تواند نقش مهمی داشته باشد مثلاً در سایت‌اش بخشی را داشته باشد برای معلولان گمشده یا در بیش از دوهزار مرکزی که دارد یک سامانه ایجاد کند.»
نرگس آزادی فعال حوزه افراد اوتیستیک هم می‌گوید گم‌شدن افراد دارای معلولیت و افراد مبتلا به اوتیسم به تکرار در حال اتفاق افتادن است: «شاید بهترین کار این بود که چیپ برای این افراد طراحی می‌شد، اما پیگیری نشد. از زمان این پیشنهاد، هشت‌سال گذشته و این پیشنهاد مسکوت ماند. زمانی هم پیشنهاد ردیاب مطرح شده بود و حتی مطرح بود که وارد کشور شود که همه معلولان بتوانند استفاده کنند اما آن هم پیگیری نشد.»
در سال گذشته نیز فاطمه عباسی معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به افزایش تعداد افراد مجهولالهویه گفته بود: «این افراد اغلب از دهک‌های پایین جامعه هستند و باید وزارت بهداشت در این خصوص پای کار بیاید و چون حمایتی از این افراد نمی‌شود و امکان بستری این افراد در بیمارستان‌های روانی وجود ندارد این افراد توسط خانواده رها می‌شوند.»
وی توضیح داده بود که تعدادی از این افراد که در خیابان رها می‌شوند سالمندانی هستند که دارای معلولیت نیستند، اما به عنوان سالمند نیازمند رها می‌شوند و قوه قضائیه این افراد را به ما ارجاع می‌دهد و همکاران ما در این خصوص نیز با چالش‌هایی مواجه می‌شوند.»
یوسف رضایی معاون توانبخشی بهزیستی استان تهران هم خردادماه پارسال گفته بود که از میان بیش از ۱۱ هزار توانخواه معلولی که در مراکز مراقبتی نگهداری می‌شوند نزدیک پنج‌هزار نفر مربوط به سالمندان و معلولین مجهولالهویه است.
در همین ارتباط چندی پیش مدیرعامل یک مؤسسه خیریه گفته بود بعضی خانواده‌های نیازمند معلولان را جلوی مؤسسه رها می‌کنند!
به گفته علی حاجیان مدیرعامل مؤسسه خیریه «یاوران معلولین نارمک» «در مرکز ما نیمی از افرادی که نگهداری می‌شوند مجهولالهویه هستند و مدارس دولتی برای ثبت نام آنها همکاری نمی‌کنند.»
وی همچنین تأکید کرده بود«یارانه‌ای هم که سهم سازمان بهزیستی است گاهی به‌موقع پرداخت نمی‌شود.»
ازسوی دیگر مسئله ترحم و تمسخر معلولان در صداوسیمای جمهوری اسلامی یکی دیگر از صدها مشکل معلولان در کشور است که بارها به اشکال مختلف تکرار شده است.
کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت خطاب به صداوسیمای حکومت: از تحقیر و توهین معلولان دست بردارید!
سال گذشته بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان با انتشار ویدیویی از افشای فاجعه‌ای دیگر در مراکز تحت پوشش و نظارت سازمان بهزیستی پرده برداشت.
در پی افشای موارد تعرض، تجاوز، ضرب و جرح و اخذ شهریه‌های نامتعارف در «مرکز نگهداری بیماران اعصاب و روان مردان مهرآفرین کرج»، بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان با انتشار ویدیویی از رسانه‌ها درخواست کرد برای پاسخگو کردن سازمان بهزیستی به این موضوع بپردازند.
در زمستان سال گذشته افراد دارای معلولیت، در اعتراض به جابجایی و واگذاری سامانه حمل و نقل جانبازان و معلولین به بخش خصوصی و اعتراض به‌عدم تعیینِ بودجه مشخص برای اجرای قانون معلولان چند تجمع اعتراضی برگزار کرده بودند.
در همین ارتباط روزنامه «هم‌میهن» در دی‌ماه ضمن گفتگو با چند فرد دارای معلولیت مسائل و مشکلات آنها را برای ادامه تحصیل منعکس کرد. گزارشی که نشان می‌داد نه تنها در آموزش عالی ایران امکانات مناسب برای حضور معلولان در کلاس درس و حتی ورود آنها به ساختمان دانشگاه‌ها وجود ندارد بلکه عدم آگاهی در میان کادر دانشگاه سبب تحقیر آنها نیز می‌شود.
اینهمه در حالیست که معلولان می‌گویند:«نه عیدی را دادند و نه مابه‌التفاوتِ مستمری» را.
در فروردین جاری «کمپین معلولان» در حساب ایکس خود نوشت: «بیش از ده سال بود که کمیته امداد و بهزیستی به مددجویان خود مبلغی به عنوان عیدی و به میزان یک ماه مستمری پرداخت می‌کردند.
سال گذشته دولت این عیدی را نصف و نیمه پرداخت کرد و امسال هم این عیدی کلا پرداخت نشد!»
در همین ارتباط بهروز مروتی فعال حقوق معلولان ۲۰ فروردین به خبرگزاری ایلنا گفته بود: «گذشته از عیدی که قطع شده و دولت هیچ توضیحی هم در رابطه با آن نداده مسئله پرداختِ مابه‌التفاوت افزایش ۴۰ درصدی مستمری مددجویان نهادهای حمایتی هم هنوز حل نشده است.»
با اینهمه معاون توسعه مدیریت و منابع سازمان بهزیستی کشور از پیش‌بینی ردیف جداگانه بودجه برای قانون معلولان و رشد ۳۰ درصدی مستمری مددجویان این سازمان در ۵ ۵ اردیبهشت خبر داده و ادعا کرد: «در سال ۱۴۰۳ جهت اجرای بخشی از قانون حمایت از حقوق معلولان و به استناد ماده ۳۰ همان قانون ردیف جداگانه بودجه‌ای پیش‌بینی شده است و برای آن ۱۳۲ هزار میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته شده است.»
وی در ادامه ادعا کرده است: «در سال ۱۴۰۳ و برای اولین بار افزایش مستمری مددجویان که معادل ۳۰ درصد بوده است در فروردین ماه سال جاری اعمال شد و از طریق سازمان هدفمندسازی به صورت مستقیم به حساب مددجویان واریز شد.»
