سیل ویرانگر در شهر مشهد سبب کشته شدن دست‌کم ۱۰ شهروند و زخمی شدن ده‌ها تن شده و خسارات سنگینی نیز برجای گذاشته است. فعالان محیط زیست معتقدند تخریب کوهستان جنوبی مشهد برای ساخت و ساز علت جاری شدن چنین سیل وحشتناک و بی‌سابقه‌ای در سطح شهر شده است. نایب رئیس شورای عالی استان‌ها مدعی شده «اگر قصوری در سیل مشهد رخ داده باشد، حتما به مرجع قضایی معرفی می‌شود.»
جاری شدن سیل در روز چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ در شهر مشهد صحنه‌های آخرالزمانی به وجود آورده است. بر اساس آخرین آمار اعلام شده تا زمان تنظیم این گزارش دست‌کم ۱۰ شهروند روز گذشته در پی وقوع سیل در مشهد جان باخته و ده‌ها تن زخمی شده‌اند. آمارها همچنین از مفقود شدن ۱۲ نفر در سیل روز گذشته خبر می‌دهند که هنوز از سرنوشت آنها خبری در دست نیست. منابع محلی شمار قربانیان را بیش از این تعداد گزارش می‌کنند.
در یکی از حوادث رخ داده در پی سیل روز گذشته یک منزل مسکونی در منطقه «سیدی» به دلیل حجم سیلاب با ریزش آوار روبرو شد و یک مادر و چهار کودکش زیر آوار جان باختند. در حادثه دیگری دو سرنشین یک اتومبیل در میان سیل روان گرفتار شدند و در اتومبیل جان باختند.
آتشپاد دوم حمیدرضا کافی نیا مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی مشهد شب گذشته با اعلام اینکه همه ۵۶ ایستگاه آتش‌نشانی و ۵۰۰ نیروی عملیاتی آن از ظهر چهارشنبه مشغول امدادرسانی به شهروندان هستند، گفته بود: «بر اثر این بارش‌ها علاوه بر آبگرفتگی حوادث دیگری شامل گرفتار شدن و محبوس شدن در آسانسور و سقوط درخت نیز اتفاق افتاده است.»
جاری شدن حجم عظیمی از آب در خیابان‌های این شهر به صورت ناگهانی صدها اتومبیل را دچار خسارت کرده و چندین خیابان و کوچه در سطح شهر مسدود شده‌اند. حجم آب جاری در مشهد آنقدر زیاد بود که چند اتومبیل بر اثر فشار آب در خیابان‌ها شناور شدند.
بیش از هفت کشته و ۱۲ مفقود در سیل مشهد
طبق اعلام «هلال احمر» استان «خراسان رضوی» بیش از هفت نفر در سیل مشهد جان خود را از دست دادند و ۱۲ نفر مفقود شدند.
طبق گزارش رسانه‌های محلی، سیل آنقدر شدید بود که موجب آبگرفتگی در زیر گذرها از جمله در «میدان جهاد»، «بلوار نماز» و «عباسپور»… pic.twitter.com/BBHQVKrxVm— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 16, 2024
بر اساس گزارش‌ها در چند شهر دیگر استان «خراسان رضوی» از جمله تربت جام، درگز، نیشابور، فیروزه، خواف، فریمان و بینالود نیز سیل گسترده‌ای جاری شده اما حجم سیل جاری شده در مشهد بیش از دیگر شهرها بوده است.
بارش سیل‌آسا در مشهد از حدود ساعت دو و نیم بعد از ظهر روز چهارشنبه آغاز شد و در کمتر از یکساعت سبب جاری شدن سیلاب شد.
وحید باخدا مدیر روابط عمومی آتش‌نشانی مشهد نیز صبح امروز پنجشنبه ۲۷ اردیبهشت اعلام کرده همچنان آبگرفتگی در مشهد ادامه دارد و برخی معابر شهر مسدود است و تلاش برای بازگشایی آنها ادامه دارد. رضا عباسی افزوده که که بارندگی روز گذشته موجب آبگرفتگی در زیرگذر میدان «جهاد»، بلوار «نماز» و پل «شهید عباسپور» نیز شده است.
او همچنین افزوده که اتومبیل‌های زیادی گرفتار سیلاب هستند و تنها در آبگرفتگی پل «انقلاب» ۵۰ اتومبیل در آن گرفتار شدند و ۱۰۰ غواص و نجاتگر سازمان آتش‌نشانی عملیات نجات در این منطقه را پیش می‌برند.
هرچند از وضعیت شهر مشهد گزارش‌های رسمی زیادی منتشر نشده اما برخی اقدامات و دستورالعمل‌ها نشان از بحرانی بودن شرایط این شهر دارد.
جواد خدایی معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری «خراسان رضوی» صبح امروز اعلام کرد که «بر اساس دستور استاندار خراسان رضوی تا روز یکشنبه کلیه مرخصی‌های مدیران دستگاه‌های اجرایی لغو خواهد بود و تمامی مدیران باید در محل خدمت حتی روز جمعه حاضر باشند.»
همچنین سردار پاسدار احمد وحیدی وزیر کشور جمهوری اسلامی نیز صبح امروز به مشهد سفر کرد تا از مناطق سیل‌زده بازدید کند.
فعالان محیط زیست معتقدند کوه‌خواری‌های غیرقانونی در ارتفاعات جنوب مشهد دلیل اصلی جاری شدن سیلاب ویرانگر روز گذشته در این شهر بوده است. از اوایل دهه هشتاد خورشیدی گزارش‌هایی درباره تراشیدن کوه‌های جنوب مشهد و ساختمان‌سازی در این مناطق منتشر شده بود.
برای نمونه وبسایت «باشگاه خبرنگاران جوان» بهمن ۱۳۹۹ با انتشار تصاویری از گسترش کوه‌خواری در مناطق جنوبی مشهد و در طرقبه و شاندیز خبر داده بود.
حسن محمدزاده دادستان عمومی و انقلاب طرقبه و شاندیز گفته بود: «در بازدیدی که از منطقه خادر شاندیز داشتم دقیقا کوه را سوراخ کرده و آن را شکافته‌اند تا در وسط این کوه دامداری بسازند و به بهانه پرورش دام و تعریف کاربری دامداری برای آنجا به دنبال گرفتن سند باشند و بعد از اینکه سند گرفته شد و آب‌ها از آسیاب افتاد اقدام به تغییر کاربری و تبدیل دامپروری به ویلا کنند.»
فرشته تقی‌زاده فعال محیط زیست نیز اسفند ۱۳۹۷ از تخریب کوه‌های کمربند جنوبی شهر مشهد خبر داده و گفته بود «ایرادی که به پدیده کوه‌خواری در کمربند جنوی شهر مشهد وارد است، این است که مطالعات محیط زیستی این پروژه انجام نشده و تهدیدات، مضرات و فرصت‌ها به لحاظ تخصصی و کارشناسی‌شده بررسی نشده است. کمربند جنوبی دقیقاً بر روی ارتفاعات جنوبی شهر مشهد واقع شده و بر همگان روشن است که هر کجا که جاده هست، توسعه ساخت و ساز هم وجود دارد.»
این فعال محیط زیست افزوده بود که «اراضی دو طرف جاده در ارتفاعات جنوبی است که بین بزرگواران تقسیم شده، آن اراضی را سهم خود دانسته و نسبت به آن احساس تملک دارند بدون اینکه جایگاه قانونی داشته باشد. ما سازمان‌های مردم‌نهاد و مردم دغدغه‌مند فعالیت‌ها و اعتراضات را پیگیری می‌کنیم و اجازه نخواهیم داد؛ چرا که این اراضی بیت‌المال است، تمامی این اراضی متعلق به مردم مشهد است و منافع طبیعی و سرمایه ملی ایران محسوب می‌شوند و باید از آن حفاظت شود.»
در پی یادآوری فعالان محیط زیست از تخریب کوه‌های جنوبی شهر برای ساخت و ساز و ارتباط آن با سیل ویرانگر روز گذشته، موسی الرضا حاجی بگلو صبح امروز از قرار گرفتن موضوع رسیدگی به خسارت سیل مشهد به عنوان دستور کار شورای اسلامی شهر مشهد خبر داد و گفت: «شورای شهر مشهد در رابطه با سیل مشهد مقدس تحقیق می‌کند و اگر قصوری از سوی مدیریت شهری رخ داده باشد قطعا به مراجع قضایی معرفی می‌شود.»
