«رستاخیز شهریاران ایران» از میرزاده عشقی اولین اپرای ایرانی به حساب می‌آید، اگرچه بر مبنای معیارهای جهانی باید آنرا یک «موزیکال» و یا «اپرت» به حساب آورد. میرزاده عشقی این اثر را در ۲۲ سالگی پس از بازدید از ویرانه‌های کاخ مدائن، در عراق امروزی، در جریان سفرش به ترکیه در سال‌هائی که در شهر استانبول اقامت داشت خلق کرد.
«رستاخیز شهریاران ایران» برای اولین بار توسط خود میرزاده عشقی زاده‌ی همدان که نام اصلی‌اش «سیدمحمدرضا کردستانی» است، در اصفهان روی صحنه برده شد ولی با استقبال مواجه نشد. در یکی از اجراهای بعدی «رستاخیز شهریاران ایران» در تهران، نقش شیرین را روی صحنه ملوک ضرابی بر عهده داشت. گویا این نقش را در همان سال‌ها قمرالملوک وزیری هم در اجرای دیگری ایفا کرده است.
در دانشگاه سواس لندن سولماز نراقی و حسین حدیثی «رستاخیر شهریاران ایران» را روی صحنه بردند. در جریان این برنامه مهدی رازی و پژمان اکبرزاده، دو پژوهشگر موسیقی، از میرزاده عشقی و اپرا در ایران سخن گفتند.
