شاهزاده رضا پهلوی در مصاحبه با امانوئل رضوی از هفتهنامه «پاری مچ» (Paris Match) تأکید کرده در حکومت اختلاف بر سر جانشینی علی خامنهای بالا گرفته است. وی خطاب به دولتهای غربی گفته است «باید متوجه باشند که این رژیم ماندنی نخواهد بود.»
این مصاحبه به زبان فرانسوی در ۱۷ ماه مه ۲۰۲۴ منتشر شد و سپس نسخه انگلیسی آن با ترجمه مایلی کیت جلالی در «آپادانا تلگراف» در دسترس قرار گرفت.
امانوئل رضوی: اعلیحضرت، وضعیت کنونی انقلاب «زن، زندگی، آزادی» را چگونه میبینید؟
شاهزاده رضا پهلوی: با اینکه سرکوبها در ایران همزمان با حمله حماس به اسرائیل افزایش یافت، اما زنان با نادیده گرفتن مقررات حجاب اجباری، هر روز در برابر جمهوری اسلامی نافرمانی میکنند. انگیزه مقاومت و مبارزه ایرانیان علیه حکومت برانگیخته شده؛ یا کشور توسط حکومت ویران خواهد شد یا مردم به پیروزی خواهند رسید.
– بر اساس اطلاعاتی که شما دارید، وضعیت اجتماعی، اقتصادی و بهداشت در ایران چطور است؟
-با وجود درآمدهای نفتی ایران که بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار بوده، کشور با تورم ۴۰ درصدی روبروست. بیش از نیمی از جمعیت زیر خط فقر زندگی میکنند. برای دریافت محصولات غذایی و بنزین صفهای طولانی تشکیل میشود، پرستاران، معلمان، رانندگان کامیون، کارگران روزمُزد، بازنشستگان و حتا بازاریهایی که طرفداران سنتی حکومت بودند مدام دست به اعتصاب میزنند یا تجمعات اعتراضی برگزار میکنند. بسیاری از ایرانیان به درمان و مراقبتهای پزشکی دسترسی ندارند. موارد خودکشی در میان پزشکان جوان، به ویژه زنان، افزایش پیدا کرده که ناشی از شرایط سخت کار و فشارهایی است که آنها را مستأصل کرده است اما منابع ایران توسط جمهوری اسلامی به جیب حوثیها، حماس، جهاد اسلامی سرازیر میشود. حمله به اسرائیل میلیاردها دلار هزینه داشت!
– توماج صالحی ۳۳ ساله، خواننده شناخته شده رپ ایران و خاورمیانه، اخیراً به اعدام محکوم شد. هر روز پنج نفر اعدام میشوند؛ اینهمه سرکوب برای چیست؟
– برای شکستن روحیهی جامعه! اعدام یا به عبارت بهتر، قتل احتمالی توماج صالحی بخشی از یک سیاست کلی است. ولی فقیه به دنبال هماهنگی نیست بلکه خواستار تسلیم است. توماج صدای طغیان است، اما حکم اعدام او شکننده بودن سیستم را نشان میدهد.
English version of Crown Prince @PahlaviReza’s exclusive interview with @erazavi3 published in the @ParisMatch magazine.
Republished with permission. Translated into English by @maelie_k8 https://t.co/fyOWccHfcW— The Apadana Telegraph (@ApadanaTel) May 23, 2024
– گفته میشود تعدادی از پرسنل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به تازگی به دلیل انتقاد از علی خامنهای بازداشت شدهاند، آیا این نشانه اختلاف درون رژیم است؟
-تحقیر اجتماعی و اخلاقی آنها را نیز مستأصل کرده. این افسران رنج میبرند از اینکه مجبورند در شرایط «نه جنگ نه صلح» که از سوی رهبری به سن و سال او تحمیل شده، خدمت کنند. اکنون اختلاف بر سر جانشینی اوست؛ خودش میخواهد پسرش زمام امور را به دست بگیرد. اطلاعاتی که از بحثهای داخلی به ما میرسد این را نشان میدهد. دیپلماسی بینالمللی باید متوجه باشد که این رژیم ماندنی نخواهد بود. آنها باید با افزایش تحریمهای هدفمند، با کارت «انفجار کنترلشده» بازی کنند. اگر آخوندها هنوز در قدرت باقی ماندهند، به این دلیل است که غرب به اندازه کافی سختگیر نیست.
-آیا مدارکی داریم که نشان دهد جمهوری اسلامی تروریستهای حماس را در عملیات «هفت اکتبر» تأمین مالی کرده و آموزش داده است؟
– حماس و جهاد اسلامی فلسطین بخشی یکپارچه از استراتژی «حلقه آتش» به دور اسرائیل هستند. جمهوری اسلامی خودش حمایت مالی و نظامی از حماس را تأیید کرده است. همکاری میان حزبالله، یکی از زیرمجموعههای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حماس یک واقعیت مسلّم است. این حکومت زیرساختهای خود را در دسترس آنها قرار داده. اخیراً شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی (شانا) نزدیک به علی خامنهای نیز نقش محمدرضا زاهدی فرمانده عملیات سپاه قدس در لبنان و سوریه جهت برنامهریزی برای قتل عام هفتم اکتبر را تأیید کرد.
– نمایش قدرت اخیر [حمله موشکی] علیه اسرائیل را چگونه تحلیل میکنید؟
– درست عین اقدام مأیوسانهی یک رژیم مستأصل در شرایط اضطرار! و یک شکست آشکار؛ زیرا اکثر پهپادها و موشکها ساقط شدند. این رژیم اگر ابزاری برای ضربه زدن به اسرائیل میداشت، حتما این کار را میکرد. اجازه دهید روشن کنیم که این جنگِ آخوندهاست: آنها مردم را در معرض اقدامات تلافیجویانه برای اهداف سیاسی خود قرار میدهند؛ مردمی که آشکارا از حکومت فاصله گرفتهاند.
– آیا رژیم ایران دانشجویانی را که دانشگاههای «ساینس پو» و «سوربن» فرانسه را بهم ریختند، تحریک کرده است؟
-اگر اینطور باشد اصلا تعجب نمیکنم. چهل و پنج سال است رژیمی که خود را ضد غربی و ضد استکباری معرفی میکند، در محافل روشنفکری خاص، به ویژه در محافل فرانسوی دوستانی پیدا کرده است. رژیم در تمام پایتختهای اروپایی بازوهایی را سازماندهی کرده: مراکز اسلامی، مساجد، مراکز فرهنگی و مراکز آموزش زبان. روزنامهنگاران، فعالان و شخصیتهای یهودی را هدف قرار میدهد، همچنین به نزدیکی تاریخی خود با سازمان اخوانالمسلمین تکیه میکند و برای نفرتپراکنی پشت قوانین دموکراتیک پنهان میشود.
بسیاری از این دانشجویان متوجه نمیشوند که از واپسگراترین نیروهایی دفاع میکنند که خاورمیانه تا کنون به خود دیده است: حوثیها در حال گرسنگی دادن به مردم یمن هستند، حماس بدترین قتل عام را مرتکب شده، حزبالله به آرامی لبنان را نابود میکند، جمهوری اسلامی با تجاوز و شکنجه مخالفان خود را میکشد. ما قبلاً این اتحاد بین چپ افراطی مارکسیست و اسلامگرایان را در ایران شاهد بودهایم. دانشجویان میشیگان که به فارسی شعار «مرگ بر آمریکا» سر دادند، باید بدانند که در سال ۱۹۷۹ زمانی که روشنفکران و دانشگاهیان فهمیدند خمینی کیست، دیگر دیر شده بود.
–آیا حمله به کشتیهای بینالمللی در خلیج فارس و دریای سرخ ممکن است به درگیری گسترده بیانجامد؟
– جمهوری اسلامی از حملات حوثیها بدون آنکه مسئولیتی بپذیرد و خطری برایش داشته باشد نفع میبرد، بنابراین دلیلی ندارد که بخواهد آن را متوقف کند. به اعتقاد من حذف آنها از لیست سازمانهای تروریستی آمریکا یک اشتباه بود.
-رژیم ایران چه زمانی میتواند به بمب هستهای دست یابد؟
-متخصصان از چند ماه تا دو سال صحبت میکنند. رژیم ایران در غنیسازی اورانیوم بسیار پیش رفته. اما نظامی شدن آن یک راز باقی مانده است. آنها از برنامه فضایی خود برای توسعه حاملهای بالستیک بین قارهای استفاده میکنند که میتواند مستقیماً اروپا را تهدید کند. اتحادیه اروپا باید این برنامه را تحریم کند […] رژیم ملایان با افراطیگری مذهبی، نیروی اتمی و بحران بیسابقهی مهاجرت یک تهدید برای اروپا به شمار میرود.
-متحدان جمهوری اسلامی در لبنان و سوریه چگونه تهدیدی برای اروپا هستند؟
-حتی بدون صحبت از تروریسم هم ما میتوانیم به روشنی ببینیم که آنها از طریق پیوند با افراطگرایان و همچنین از طریق ایدههایی که وارد میکنند، بر شرایط موازنه میگذارند. ما بدون متوقف کردن کسی که کبریت را در دست دارد نمیتوانیم آتش را خاموش کنیم.
-چگونه متوجه میشوید در ایران چه میگذرد؟
-از طریق شبکههای اجتماعی که ایرانیان با VPN به آنها دسترسی دارند. همچنین با فعالان، روزنامهنگاران و دیگر بازیگران جامعه مدنی در تماس هستم، بیشتر از این نمیتوانم بگویم.
-شما نسبت به خطر محور رژیمهای ایران، چین و روسیه علیه غرب هشدار دادهاید؛ چرا؟
-این فقط دیدگاه من نیست! از میان سه عضو این محور، رژیم ایران ضعیفترین است؛ رژیمی که کمترین مشروعیت را بین مردم دارد و روسیه و چین آن را به دستنشاندهی خود تبدیل کردهاند؛ مثل دورانی که قدرتهای استعماری منابع آن را غارت میکردند.
-حدود ۱۵ گروگان اروپایی هنوز در ایران بازداشت هستند. در میان آنها، چهار فرانسوی نیز زندانیاند. دیدگاه شما در اینباره چیست؟
-دولت آمریکا پولهای بلوکه شده ایران را برای آزادی گروگانهای خود آزاد کرد؛ آیا واقعاً راه حل این است؟ این مشروع است که یک رئیس دولت به افکار عمومی به اندازه گروگانها توجه کند. اما ما به یک سیاست مشترک نیاز داریم: اگر دموکراسیها تن به فشار و باجگیری ندهند و تسلیم نشوند، آنوقت از اینکه دوباره گرفتار چنین موقعیتی شوند اجتناب میشود.
-شما در ماه های اخیر از موضع آمریکا در قبال رژیم ایران انتقاد کردهاید؛ چرا؟
-مسئله بر سر نمره خوب یا بد دادن نیست بلکه بر سر یافتن آن سیاستی است که منجر به نتیجه شود. سیاست مماشات با رژیم شکست خورده و پیامدهای یک رویارویی نظامی هم قابل کنترل نیست. یک راه سوم باقی میماند: حمایت از تغییر رژیم از داخل کشور.
-اگر شما در قدرت باشید، آیا ایران با اسرائیل در صلح خواهد بود؟
-من رویای دیدن «پیمان کوروش» را دارم که روزی خطوط صلح بین ایران و همسایگانش از جمله اسرائیل را ترسیم کند. این همانچیزیست که ایرانیان برایش تلاش میکنند. من رویای یک دموکراسی را دارم که به حقوق بینالملل احترام بگذارد. اما به دنبال قدرت نیستم. هدف من حرکت به سوی یک انتقال صلحآمیز و پایدار است.
-از رئیس جمهور امانوئل ماکرون چه انتظاری دارید؟
-او در صحنه بینالمللی خیلی شجاعت و شفافیت نشان میدهد اما او هم مثل کل جامعه جهانی باید بفهمد که جمهوری اسلامی ضعیف است، ۹۰ درصد مردم ایران دیگر آن را نمیخواهند، زمان آن رسیده که رژیم را تحت فشار بگذارند. حمایت فنی و مالی از نیروهای سیاسی خارج کشور ضروریست. برای مثال، اگر یک ایرانی بیرون از کشور بخواهد به خانواده خود در ایران کمک کند، تحریمهای بینالمللی مانع این کار میشوند، اما موارد استثنایی باید مجاز باشد. با رعایت دقیق قانون، پولهای مسدودشده رژیم در حسابهای غرب میتواند برای حمایت از ایرانیان داخل هدایت شود.
– در چندین شهر ایران نام شما را شنیدیم که فرا خوانده میشد. این محبوبیت را چگونه توضیح می دهید؟
– اینترنت و شبکههای اجتماعی ایرانیان به ویژه جوانان را قادر به دسترسی به اطلاعات کرده است. حتی اگر زمان پدر و پدربزرگم بدون ایراد نبود اما شرایط زندگی بهتر و فضا آزادی بیشتر بود. دانشجویان دختر میتوانستند بدون حجاب با دوست پسر خود راه بروند. اما این فقط نوستالژی نیست. آنها همچنین درک کردهاند که ایرانی که من رویای آن را دارم به سوی جهان مدرن، آزادی بیان و آزادیهای فردی، اجتماعات و رسانهها و به سمت حقوق زنان و لغو مجازات اعدام و کنترل شدید خشونت مشروع دولتی معطوف است. آنها میدانند که من میخواهم تبعیض را از بین ببرم. وقتی ایرانیها میبینند که در همسایگی ما در امیرنشین دوبی چگونه پزشکی، تحقیقات و صنعت تکامل یافته، احساس میکنند در یک پرده آهنین جدید گرفتار شدهاند.
– آیا فکر میکنید که شما یک راهکار ارائه میدهید؟
– من همیشه وظیفهام را انجام دادهام. من باید خودم را فراتر از درگیریها نگهدارم و به کشورم کمک کنم تا به مرحله نهایی تغییر برسد. ایرانیها درک کردهاند که نقش من اینست که رهبر یک انتقال دموکراتیک باشم.
– پروژه سیاسی شما چیست؟
– از سه اصل تشکیل شده: دموکراسی و حقوق بشر، حاکمیت قانون و سکولاریسم، و در نهایت خدشهناپذیری تمامیت ارضی ایران که برای جلوگیری از انشقاقهایی که منجر به درگیریهای دیگر میشود، ضروریست. من همچنین به یک آشتی ملی اعتقاد دارم، مانند آنچه در آفریقای جنوبی در زمان نلسون ماندلا انجام شد. ما باید عفو کسانی را که دستشان به خون آلوده نیست تضمین کنیم. موضوع بر سر بازسازی ایران است نه انتقام. وقتی مجلس مؤسسان قانون اساسی را تدوین و برای همهپرسی از مردم ارائه کرد، آن زمان به رسالت خود عمل کردهام.
– آیا شما به امکان یک «اتحاد مقدس» بین طرفداران پادشاهی، کُردها، لیبرالها و جمهوریخواهان چپ اعتقاد دارید؟
– من به ائتلاف افراد خیرخواهی باور دارم که سه اصلی را که قبلاً توضیح دادم قبول داشته باشند.
– چهل و پنج سال پس از انقلاب اسلامی، مادر شما شهبانو فرح دیبا که در تبعید در پاریس زندگی میکند، همچنان در ایران مورد تحسین قرار میگیرد. او عملکرد امروز شما را چگونه میبیند؟
– او از رویکرد من پشتیبانی میکند و همیشه خواهان خدمت به کشورش است. تأثیر او در آزادی زنان ایران غیرقابل انکار است. بسیاری از هموطنان من، از جمله در میان هواداران خود رژیم، هنوز او را سرمشق میدانند.
– آیا همسرتان، پرنسس یاسمین، از شما حمایت میکند؟
– از زمان قتل مهسا امینی در سال ۲۰۲۲، تمام خانواده ما متعهد و درگیر بودهاند. بهخصوص همسرم که جوانان سرکوبشده را مثل فرزندان خودش میبیند.
– تهدیدات تروریستی رژیم ایران در آمریکا و فرانسه در بالاترین سطح قرار دارد. آیا احساس امنیت میکنید؟
– خطر بخشی از زندگی من است. تهدید هم واقعی است. من احتیاط های لازم را انجام میدهم، ولی خطر صفر وجود ندارد. من یاد گرفتم با وجود تهدیدها زندگی کنم درست مانند هموطنانم که با وجود سرکوبها باز هم موفق به ابراز وجود میشوند.