عضو اسبق کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با اعلام اینکه رفتارهای بعدی چین در قبال ایران گستاخانهتر خواهد بود موضع چین در قبال جزایر سهگانه را از مواضع آمریکا و برخی کشورهای غربی بدتر دانست.
حشمتالله فلاحت پیشه روز شنبه ۱۹ خرداد در گفتگو با وبسایت «رویداد ۲۴» تاکید کرد: «این اشتباه ایران بوده است که از اصل سیاست خارجی مصرح در قانون اساسی خود عدول کرده و رابطهای یکسویه با چین و روسیه شکل داده است.»
وی پیشبینی کرد ایران در آینده از این رابطه یکسویه بیشتر متضرر خواهد شد: «معتقدم اگر سیاست خارجی کشور کماکان وابستگی خود به چین و روسیه را ادامه دهد، کشور در آینده تاوانهای سنگینتری را پرداخت خواهد کرد.»
فلاحتپیشه توضیح داد: «نکته تلخ ماجرا این است که از طرف ایرانی چیزی جز سکوت ندیدیم و مسئولان ایرانی در حال فروش نفت با قیمت پایین به چین و خریدهای کلان غیرشفاف از چین هستند. به عنوان مثال یکی از بزرگترین دروغها به ملت ایران، محرمانهسازی قرارداد خرید اتوبوسهای چینی است. به هیچ عنوان این خریدها مشمول تحریمها نیست، ولی شرکتها و گروههایی که از این موضوع سود میبرند و در واقع به لابی چین امتیاز میدهند، سعی میکنند مناسبات با چین را محرمانه کنند. اینها در تحمیل سیاست تحقیر در قبال مواضع اخیر چین صاحب نقش هستند.»
به گفته این کارشناس سیاست خارجی جمهوری اسلامی، وزیر نفت سعی کرد ضایعه بزرگ تخفیفهای هزارمیلیارد تومانی روزانه نفت به چین را کوچک نشان دهد، در صورتی که این امر قابل تکذیبی نیست؛ و یا سعی میکنند بجای اینکه منافع ملی را نمایندگی کنند، منافع روسها را دنبال کنند.
فلاحتپیشه با تاکید بر اینکه هیچ کشوری در دنیای امروز، سیاست خارجی خود را به یک قدرت وابسته نمیکند توضیح داد: «حداقل مسئولان کشور از خود کشورهای عربی درس بگیرند. کشورهای عربی که سالها در قلمرو استراتژیک آمریکا و کشورهای غربی قرار داشتند، الان به سمت تنوع مناسباتی حرکت میکنند. آنها مناسبات اقتصادی خود را با چین و روسیه به گونهای افزایش دادند که هر بیانیه سیاسی که لازم بدانند را از مقامات این دو کشور میگیرند. به عبارتی، هم وابستگی یکطرفه خود به قلمروی استراتژیک غرب را کاهش دادهاند و هم اینکه حداکثر استفاده را از بازیگری قدرتهای شرقی میکنند و متاسفانه ایران تنها کشوری است که بازیچه قدرتهای چپ و راست دنیا شده است.»
یک تحلیلگر مسائل بینالملل نیز در مورد موضع دولت کمونیست جمهوری خلق چین در برابر حاکمیت ایران بر جزایر سهگانه گفت: «مهمترین پیام موضع چین برای ایران این است که تهران به سطحی از استقلال راهبردی و بازدارندگی مستقل نیاز دارد، چرا که در بزنگاههای دفاعی و امنیتی نباید به حمایت هیچ بازیگر خارجی وابسته باشد. در همین حال باید در نظر داشت، انتظار از چین برای تغییر موضع در برابر اعتراض ایران واقعگرایانه نیست.»
عفیفه عابدی روز شنبه ۱۹ خرداد با بیان اینکه امارات متحده درباره ادعای ارضی علیه جزایر سهگانه ایرانی مدارک تاریخی و حقوقی برای ارائه به مجامع بینالمللی ندارد در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» افزود: «به همین دلیل نیز از هر فرصتی در روابط دوجانبه، چندجانبه و بینالمللی به دنبال سندسازی درباره جزایر سهگانه ایرانی است.»
به گفته وی، درواقع همه تلاشهای امارات متحده به دلیل نقص در سند و مدرک درباره ادعای خلاف واقع خود درباره جزایر سهگانه ایرانی است. اما همه اسناد تاریخی و بینالمللی و حاکمیت نظامی و دفاعی ایران موید حق حاکمیت ایران بر این جزایر سهگانه است. با این حال تلاشهای امارات متحده را نباید دستکم گرفت و از ابتکارهای سیاسی، حقوقی، در روابط دو یا چندجانبه و نهادهای بینالمللی برای بی اثر ساختن تلاشهای امارات متحده استفاده کرد. در همین حال توسعه محلی و ابتکارهای دفاعی و امنیتی ایران در خطوط مرزی نیز باید تقویت و به روزرسانی شود.
عابدی درباره اینکه چین می خواهد به کمک امارات برای پیشبرد این موضوع از طریق گفتگوهای مسالمتآمیز کمک کند، گفت: «موضع چین حمایت از راه حل گفتگو و مذاکره بین ایران و امارات متحده برای حل اختلاف درباره جزایر سه گانه ایرانی است. در حالی که موضع ایران حاکمیت تاریخی و غیرقابل مذاکره ایران بر جزایر سهگانه است. به نظر من چین نمیتواند از این موضع فراتر برود و یا حتی ابتکار سیاسی یا اقتصادی در زمینه حل اختلافات سرزمینی در خلیج فارس داشته باشد. چرا که موضعی فراتر از حمایت لفظی از گفتگو میتواند مناقشهبرانگیزتر شود. این برخلاف مواضع اصولی چین و رویکرد منطقهای پکن و پرهیز چین از هزینهسازی منطقهای و بینالمللی است.»
وی در ادامه تاکید کرد: «امتناع چین از تبدیل شدن به شریک راهبردی برای ایران، به معنای فاقد ارزش بودن روابط تهران و پکن نیست. همانگونه که معتقدیم ایران با وجود خصومت تاریخی آمریکا و رویکردهای خصمانه اروپاییها باید میز مذاکره با طرفهای غربی را حفظ کند و از روشهای گوناگون از مذاکرات منتفع شود، به همین ترتیب باید بپذیریم نباید روابط ایران و چین به دلیل موضع قابل پیشبینی درباره جزایر سهگانه ایرانی، کاملا تخریب شود.»
عابدی با بیان اینکه ایران متحد استراتژیک ندارد تاکید کرد: «ایران در برخی مسائل کلان منطقهای و بینالمللی با بازیگرانی چون چین و روسیه منافع راهبردی مشترک دارد. اظهار نظرهای سیاسی و دیپلماتیک برخی مقامات ایرانی درباره روابط راهبردی با چین و روسیه دقیق نیست و البته اهداف سیاسی و دیپلماتیک خاصی را دنبال میکند که الزاما خلاف منافع ملی نیستند. برخی از این اظهارات به دنبال تقویت سیاست چندجانبهگرایانه ایران هستند. من همواره تاکید کردهام ایران در ترکیب و تفکیک و همافزایی مواضع اعلامی و اعمالی به طور مستمر باید هوشمندانه عمل کند.»
روزنامه «جمهوری اسلامی» نیز با انتشار مطلبی از کوتاه آمدن حکومت در برابر مواضع ضدایرانی چین در مورد جزایر سهگانه انتقاد کرد و نوشته است: «طی یکسال اخیر، رئیس جمهور چین سه بار پای برگهای را امضا کرده که حاوی تعرض به تمامیت ارضی ایران بوده است.»
این روزنامه در بررسی ماجرای اصرار رئیس جمهور چین بر امضا کردن چنین برگه اهانتآمیزی نسبت به تمامیت ارضی ایران، دو نکته را مورد توجه قرار داد و نوشت: «نکته اول اینست که دولت چین در جستجوی توسعه روابط اقتصادی با کشورهای عربی است و برای رسیدن آسان به این هدف، هر اقدامی را جایز میداند. در حال حاضر دولت چین سالانه دارای تبادل تجاری ۴۰۰ میلیارد دلاری با اعراب است که ۸۰ میلیارد دلار آن به امارات اختصاص دارد. حفاظت از این رابطه تجاری پرسود و تقویت آن، در دستور کار دولتمردان چینی قرار دارد و آنها برای تأمین این هدف حاضرند منافع کشورهائی مانند ایران را که در حال حاضر قدرت رقابت با کشورهای عربی در تعاملات تجاری با چین را ندارد قربانی کنند.»
روزنامه «جمهوری اسلامی» تعرض به تمامیت ارضی ایران در خصوص جزایر سهگانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را از خواستههای شیوخ امارات و شیوخ سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس دانست و تاکید کرد: «رئیس جمهور چین به خاطر تأمین منافع کشورش آمادگی دارد به این خواسته شیوخ عرب خلیج فارس تن بدهد و ایران را در این راه قربانی کند.»
نویسنده این مطلب، پاسخ صریح و اهانتآمیز وزارت خارجه چین را که اعلام کرد این موضع ثابت چین در قبال جزایر سهگانه است، ترجمان روشن همین سیاست دولت و رئیس جمهور چین برای نشان دادن وفاداری خود به روابط رو به گسترش با شیخنشینهای خلیج فارس دانست.
این روزنامه در ادامه به ضعف سیاست خارجی دولت سیزدهم اشاره و تاکید کرد: «علیرغم شعارهای پرزرق و برق تکیه بر عزتمندی، در سه سال گذشته در قبال چین و روسیه دچار انفعال شدید بوده و این ضعف و انفعال همچنان ادامه دارد. علاوه بر چین، روسیه هم ادعای واهی شیخ امارات درباره جزایر سهگانه ایرانی را تأیید کرد و غیرقابل اعتماد بودن لاف دوستی دولتمردان کرملین نیز به اثبات رسید. وزارت خارجه کشورمان هم اقدامات ضعیفی در قبال این تخلفات روسیه و چین انجام داد که اوج این اقدامات احضار سفرای این کشورها و تذکر به آنها بود ولی این دو کشور، کوچکترین حرکتی در جهت جبران انجام ندادند و در نهایت گستاخی، سیاست تعرض به تمامیت ارضی کشورمان در موضوع جزایر سهگانه را ادامه دادند.»
حمایت بشار اسد از حق حاکمیت امارات بر جزایر سهگانه ایرانی در نشست اتحادیه عرب!
اینهمه در حالیست که عضو شورای اسلامی شهر تهران در ارتباط با ادعای چین بر مالکیت امارات بر جزایر سهگانه در گفتگو با وبسایت رکنا ادعا کرد که این موضوع، ارتباطی به همکاری شهرداری تهران با این کشور ندارد و این حرفها فقط مصرف تجاری دارد!
محمد آقامیری در این گفتگو ادعا کرده بود: «حرفهایی که کشورهایی مثل چین و روسیه میزنند، برایشان فقط مصرف تجاری و اقتصادی دارد تا رابطهشان را با آن کشورهای عربی حفظ کنند. قبلا هم مواردی بوده که در سازمان ملل نیز رویکردهایی داشتند تا بتوانند رابطه خودشان را با کشورهای دیگر حفظ کنند.»
در کنار چین و روسیه، سوریه نیز از حق حاکمیت امارات بر جزایر سهگانه ایرانی در نشست اتحادیه عرب حمایت کرده است. یکی از بندهای بیانیه پایانی کنفرانس اتحادیه عرب تأیید «حق حاکمیت امارات بر جزایر سهگانه ایرانی» در خلیج فارس بود.
سیدحسین موسویان سفیر سابق جمهوری اسلامی در آلمان در زمان «ترور میکونوس» و عضو پیشین تیم مذاکرهکننده هستهای رژیم که به عنوان پژوهشگر در دانشگاه پرینستون آمریکا به سود رژیم فعال است، روز ۲۹ اردییبهشت در متنی با عنوان «خبری عبرتآموز» در «ایکس» نوشت: «بشار اسد همراه با سایر کشورهای عربی، بیانیه حمایت از تعلق جزائر سه گانه ایرانی به امارات را امضا کرد!»
در واکنش به این بیانیه سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی صرفاً «بند مربوط به جزایر سهگانه ایرانی» در بیانیه نشست سران اتحادیه عرب را محکوم کرد اما هیچ اشارهای به حمایت بشار اسد از حق حاکمیت امارات بر جزایر سهگانه ایرانی نکرد.