سخنگوی صنعت آب اعلام کرده است که «هماکنون ۶ استان کشور با تنش آبی روبرو هستند که به ترتیب شامل تهران، بوشهر، قزوین، فارس، سمنان و چهارمحال و بختیاری میشود.»
به گزارش خبرگزاری ایلنا فیروز قاسمزاده روز یکشنبه ۲۰ خرداد با بیان اینکه کشور در سه سال آبی متوالی اخیر با کاهش جدی بارندگی روبرو شده، افزود: «آورد بخش عمدهای از رودخانهها تا چند ماه اخیر، صفر یا نزدیک به صفر بوده و همین مسئله موجب شد تا وضعیت مخازن آب تعداد قابل توجهی از سدهای کشور در شرایط نامناسب قرار گیرد.»
وی در ادامه تاکید کرد: «اثرات منفی سه سال آبی کمبارش فقط در صورتی جبران میشود که طی چندین سال میزان بارشهای کشور افزایش قابل توجهی یابد.»
سخنگوی صنعت آب کشور با بیان اینکه خشکسالی هیدرولوژیک همچنان در کشور برقرار است، اضافه کرد: «این شرایط زمانی بهبود مییابد که چشمهها پرآب و دبی پایه رودخانهها تامین شود.»
وضعیت بحران آب با کمبود و قطع برق در برخی مناطق کشور مشکلات جدی برای کشاورزان ایجاد کرده است، در همین ارتباط، یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفته است که تماسهای زیادی از کشاورزان داریم که حداقل درآمد آنها با قطع آب از بین میرود.
خبرگزاری ایلنا روز یکشنبه ۲۰ خرداد به نقل از احد آزادیخواه نماینده ملایر در مجلس شورای اسلامی نوشت: «تماسهای زیادی از کشاورزان داریم که حداقل درآمد آنها زمینهای کشاورزی است که آنهم با قطع آب کشاورزی از بین میرود و امیدواریم این مسئله با مدیریت مجلس و وزارت نیرو با یک راهکار منطقی به نفع کشاورزان حل شود.»
در همین ارتباط یکی دیگر از نمایندگان مجلس توزیع انرژی در سطح ملی را عادلانه توصیف نکرده و هشدار داده است که در بعضی مناطق در طول ۳ روز تنها ۱ ساعت آب دارند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، عباس بیگدلی نماینده تاکستان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه توزیع انرژی در سطح ملی عادلانه نیست، گفت: «در بعضی مناطق، مردم تنها در طول ۳ روز تنها ۱ ساعت آب دارند و این امر موجب نگرانی مردم شده و به اعتماد آنها نسبت به نظام آسیب وارد می کند.»
تعطیل شدن برق چاههای کشاورزی در روزهای تعطیل نیز نظم و ترتیب آبیاری را بر هم زده است. موضوعی که نماینده شهریار در مجلس شورای اسلامی بر آن تاکید کرده و گفته است رها ساختن آب از سد کرج میبایست به فوریت انجام شود.
به گفته حسین حقوردی، در سالهای گذشته در روزهای تعطیل برق چاهها قطع نمیشد اما امسال در روزهای تعطیل، برق چاهها قطع میشود، این نظم و ترتیب و آبیاری را بر هم میزند.
بحران کمآبی اغلب مناطق کشور بهخصوص شهرهای بزرگ کشور را نشانه گرفته است. به گفته یک متخصص آب و تاسیسات آبی، کشور در میانه ترسالی و خشکسالی است و تهران همچنان با بحران آب روبروست.
محسن موسوی در ۱۶ اردیبهشت امسال به روزنامه «هممیهن» گفته بود: «با توجه به بارشهای روز گذشته و روزهای آینده، تقریباً در نیمی از کشور، میزان متوسط آب از حد نرمال فراتر رفته و میتوانیم بگوییم در این مناطق در آستانه ورود به سال ترسالی هستیم. اما بارشها در بخشهای دیگر به ویژه فلات مرکزی همچنان به حد نرمال نرسیده است.»
وی با اشاره به وضعیت خوب بارشهای بهاری که کمبود آب در ماههای قبل و از آغاز سال آبی را تا حدودی جبران و به متوسط ۵۰ ساله بارشهای کشور نزدیک کرده توضیح داده بود: «به دلیل بالا بودن مصرف آب در کشور، حتی اگر سال ترسالی هم رخ دهد همچنان نمیتواند جبرانکننده نیازها باشد.»
این متخصص آب با بیان اینکه در حال حاضر پنج سد تامینکننده آب آشامیدنی استانهای تهران، البرز و قزوین، به ویژه ذخیره آب در سدهای کرج، لتیان و لار در شرایط نامساعدی قرار دارند هشدار داده بود: «تهران از جمله شهرهایی است که با متوسط بارش ۵۰ ساله فاصله زیادی دارد و ما نتوانستیم به میزان بارشهای نرمال برسیم. اگر هم به این میزان برسیم آمار مصرف در تهران بسیار بالا و نگرانکننده است و در روزهای گذشته ۴۰ مترمکعب بر ثانیه بوده که عددی بسیار بالاست.»
از سوی دیگر آمار تکاندهنده از زمینلرزهها در کرمان و اصفهان بیانگر بالا بودن نرخ فرونشست زمین در ایران است که بیش از ۵ برابر میانگین جهانی است.
در نشست «آب، آمایش سرزمین و توسعه پایدار» که ۱۶ اردیبهشت برگزار شد، فرشاد مومنی استاد دانشگاه «علامه طباطبایی» هشدار داده بود: «با شدت گرفتن بحران آب، گسلهای غیرعادی پیدا میشود که این گسلها ضمن افزایش آسیبپذیری، ما را در برابر تکانههای زلزلهای، دهها مفسده دیگر برای ما پدیدار میکند.»
مومنی تاکید کرده بود: «مرکز لرزهنگاری کشور در گزارشی عنوان کرده که سال ۱۴۰۰، حدود ۸ هزار و ۶۳۰ لرزه در کشور تجربه کردیم. در کرمان ۱۶۷ لرزه با شدت بالای ۴ ریشتر و در اصفهان حداقل ماهی یک مورد لرزش بالای ۵ ریشتر رخ داده است. اینها ناپایداری و نااطمینانی را به شکل سیستمی خود بازتولید می کنند.»
این اقتصاددان به گزارش یکی از مسئولان سازمان منابع طبیعی کشور در تیرماه سال گذشته اشاره کرد که گفته بود سالانه یک میلیون هکتار بیابان به سرزمین ما اضافه میشود و نرخ فرونشست زمین در ایران بیش از ۵ برابر میانگین جهانی شده است.
بحران فرونشست را میتوان از پیامدهای مهم کمآبی و خشکسالی دانست که به گفته مسئولان در ۳۵۹ دشت کشور رخ داده است.
محمد جوانبخت مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، روز ۵ اردیبهشت اعلام کرد: «حدود ۳۵۹ دشت کشور دچار فرونشست شده و ۲۸ درصد چاههای کشاورزی معادل ۱۱۷ هزار حلقه چاه در دشتهای با نرخ فرونشست بیش از ۱۰ سانتیمتر حفر شده است.»
وی توضیح داده بود: «ایران با داشتن نزدیک به یک میلیون چاه، حدود ۳ دهه اُفت مستمر منابع زیرزمینی را تجربه کرده است؛ نزدیک به ۵۰ درصد منابع آب مصرفی از آبهای زیرزمینی و بقیه از آبهای سطحی تأمین میشود.»
چندی پیش رئیس مرکز ملی اقلیم هواشناسی اعلام کرده بود که حوزه مرکزی ایران ۲۵ سهم آب کشور را دریافت میکند، این در حالیست که بیش از نیمی از جمعیت ایران در این مناطق ساکن هستند.
قطع آب در چند شهر ایران؛ مشکلات زیرساختی تأمین آب ادامه دارد
ادامه فعالیت صنایع آببر در مناطق مرکزی ایران میتواند موجب بحران شود. به عنوان نمونه فرونشست زمین در اصفهان در حال گسترش به درون این شهر است. ازسوی دیگر با ادامه قطع آب در چند شهر ایران مشکلات زیرساختی تأمین آب نیز ادامه دارد.
در روزهای گذشته آب در چند شهر ایران از جمله اصفهان، تبریز، شهریار و خاش برای ساعتهای طولانی قطع شده است.
بر اساس آخرین آمار از وضعیت سدهای مهم کشور، در حال حاضر میزان پر بودن سدهای کشور ۶۸ درصد و ۷ سد بطور کامل و صد درصد پر هستند.
مشکل تأمین آب اما حتی با پر شدن سدها نیز نیازمند ساز و کارهای زیربنایی است که با غفلت مسئولان جمهوری اسلامی روبرو شده است.