نهادهای رأس حکومت در جمهوری اسلامی حتی در تصمیم‌گیری برای تعطیلی روز دوم هفته هم ناتوان هستند. رئیس اتاق بازرگانی تهران گفته پیگیری‌ها نشان می‌دهد احتمالا شورای نگهبان به استناد مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام، با تعطیلی شنبه موافقت نکند و تعطیلی روز پنجشنبه را هم منتفی خواهد کرد.
بیش از دو سال است موضوع تعطیلی روز دوم هفته مورد بحث مجلس شورای اسلامی است. با وجود تلاش فعالان اقتصادی برای تعطیل اعلام کردن روزهای شنبه به عنوان دومین روز هفته، و با وجود رأی اکثریت نمایندگان به این لایحه، مجمع تشخیص مصلحت نظام با آن مخالفت کرده است.
علت این مخالفت به دیدگاه ایدئولوژیک مقامات باز می‌گردد که تعطیلی روز شنبه را به دلیل همزمانی با تعطیلات شبات یهودی‌ها «توطئه اسرائیل» ارزیابی می‌کنند!
محمود نجفی عرب رئیس اتاق بازرگانی تهران امروز سه‌شنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۳ با بیان اینکه در مجمع تشخیص بحث تعطیلی شنبه به دلایلی بطور کلی منتفی شد، گفته است که «در نهایت پیگیری‌ها نشان می‌دهد احتمالا شورای نگهبان هم به استناد مصوبه مجمع تشخیص تعطیلی روز شنبه و پنجشنبه را منتفی خواهد کرد.»
محمود نجفی عرب که در جلسه هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران سخن می‌گفت تأکید کرده که موضع اتاق بازرگانی مخالفت با تعطیلی روز پنجشنبه بود چون در صورت تحقق می‌توانست با کاهش دادن روزهای کاری مشترک با اغلب کشورها به سه روز در هفته، آسیب های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
او گفته هشتم خردادماه به عنوان نماینده بخش خصوصی در هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصحلت نظام حضور یافته و در نهایت در این جلسه فارغ از نظر شورای نگهبان، بررسی لایحه دولت و مصوبه مجلس از دور خارج شد.
رئیس اتاق بازرگانی توضیح داده که «در مجمع تشخیص بحث تعطیلی شنبه به دلایلی که جای گفتن ندارد، به طور کلی منتفی بود. در نهایت پیگیری‌ها نشان می‌دهد احتمالا شورای نگهبان هم به استناد مصوبه مجمع تشخیص تعطیلی روز شنبه و پنجشنبه را منتفی خواهد کرد.»
او تأکید کرده که تعطیلی روز پنجشنبه سالانه بین ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار آسیب اقتصادی به همراه دارد.
تعطیلی شنبه‌ها روی هوا؛ شکاف میان حکومت و فعالان اقتصادی بخش خصوصی
در حالی که مدت‌ها طرح تعطیلی شنبه‌ها در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی بود نمایندگان مجلس در جلسه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ طی رسیدگی به جزئیات لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری معروف به «افزایش تعطیلی آخر هفته» با تصویب تبصره ۳ لایحه درباره تعطیلی رسمی روزهای شنبه موافقت کردند.
در تبصره ۳ لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری آمده که «تمامی دستگاه‌های اجرایی اعم از ستادی و استانی به استثنای واحدهای نظامی، انتظامی و امنیتی و بخش عملیاتی واحدهای خدمت‌رسانی از قبیل بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی درمانی، مراکز بهزیستی، بانک‌ها و اماکن ورزشی موظفند ساعات کار خود را در پنج روز هفته از روز یکشنبه تا پنجشنبه تنظیم نمایند. فهرست کامل بخش عملیاتی واحدهای خدمات رسانی موضوع این تبصره ظرف مدت سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون توسط سازمان اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.»
تعطیلی روزهای شنبه در ماه‌های گذشته با حاشیه‌های زیادی همراه شده بود و بخشی از نیروهای جمهوری اسلامی با تعطیلی روزهای شنبه به دلیل همزمانی با «شبات» یهودیان به شدت مخالفت می‌کردند.
هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان روز شنبه ۱۲ خردادماه درباره لایحه تعطیلی روزهای شنبه گفته بود «مصوبه تعطیلی شنبه‌ها در نوبت بررسی است و به محض اتمام، اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
ساعاتی بعد اما خبر دیگری در رسانه‌های داخلی ایران منتشر شد که «هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام با تعطیلی شنبه‌ها مخالفت کرد.»
احمد کیمیایی عضو اتاق بازرگانی تهران در واکنش به مخالفت مجمع تشخیص مصلحت نظام با تعطیلی روزهای شنبه گفته بود «از روز اولی که بحث کاهش ساعت کار و تعطیلی مطرح شد، بخش خصوصی طی جلسات متعدد، روز شنبه را مطرح کرد. نامه‌هایی برای توجیه مسئولین هم نوشته شد. مجلس نیز متقاعد شد که تعطیلی شنبه به نفع فعالیت اقتصادی است. متأسفانه بعد از آن حمله‌هایی به افراد شد و قبل از اینکه شورای نگهبان آن را رد کند، در اقدامی نادر مجمع تشخیص آن را رد کرد. تعطیلی شنبه‌ها به نظر می‌رسد که دیگر منتفی باشد.»
این عضو اتاق بازرگانی افزوده بود: «کشور‌های اروپایی شنبه و یکشنبه تعطیل بوده‌اند. کشور‌های حاشیه خلیج فارس تعطیلی‌شان شنبه و جمعه است. گمان کنم کشوری نیست که تعطیلی آن روز پنجشنبه باشد. فقط جیبوتی پنجشنبه‌ها را در بازه‌ای تعطیل کرد. تعطیلی در کشور‌های مسلمان جمعه و شنبه ملاک تعطیلی است. تعطیل شدن پنجشنبه‌ها در ایران باعث می‌شود در جهان تنها شویم. پیشنهاد ما این است که کل طرح مسکوت بماند تا با گفتگو‌های جدید، تعطیلی شنبه مطرح شود.
وبسایت «اکو ایران» نیز با استناد به گزارش اتاق بازرگانی اصفهان نوشت فعال بودن کسب و کارها و ادارات در روز پنجشنبه و انتقال تعطیلی دومین روزِ آخرهفته به شنبه‌ها سود ۸ میلیارد دلاری به دنبال دارد.
بر اساس این گزارش داده‌های گمرک ایران نشان می‌دهد که عمده شرکای ایران در حوزه صادرات چین، عراق، ترکیه، امارات متحده عربی و هند هستند. مجموع خریدی که آنها در سال ۱۴۰۱ از ایران داشتند، بالغ بر ۳۰ میلیارد و ۱۵۱ میلیون دلار گزارش شد. مجموع فروش کالا و خدمات آنها به ایران هم بالغ بر ۵۳ میلیارد و ۴۸۸ میلیون دلار برآورد شد. در کل حجم تجارت با این پنج کشور بالغ بر ۸۳ میلیارد و ۶۳۹ میلیون دلار بوده که ۷۴ درصد از حجم تجارت کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
طبق پژوهش اتاق بازرگانی اصفهان هیچکدام از این شرکا پنجشنبه‌ها تعطیل نیستند. زیان تجارت ایران از تعطیلی پنجشنبه به عنوان تعطیلی آخر هفته ۸،۲۸۹،۰۳۱،۸۰۰ دلار است که معادل ۱۰ درصد از حجم تجارت فعلی کشور با این ۵ شریک عمده تجاری است. با محاسبه این زیان برای سایر شرکای تجاری میزان زیان به صادرات کشور با تعطیلی پنجشنبه‌ها بیشتر خواهد بود.
مجمع تشخیص مصلحت نظام در حالی تلاش کرد پرونده تعطیلی شنبه‌ها را بطور کلی ببندد که به تازگی شمار زیادی از فعالان اقتصادی کشور به ویژه اعضای اتاق‌های بازرگانی، اصناف و تعاون و همچنین تشکل‌های اقتصادی بخش خصوصی از شورای نگهبان درخواست کرده بودند که مصوبه مجلس در مورد انتخاب شنبه به عنوان دومین روز تعطیل آخر هفته را تأیید کند.
بر اساس اعلام اتاق بازرگانی تهران، تا کنون بیش از ۵۰ تشکل فراگیر از تصمیم مجلس در مورد تصویب لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری و انتخاب روز شنبه به عنوان روز دوم تعطیلات پایان هفته حمایت کرده بودند.
اینهمه در حالیست که تصمیمات نادرست مقامات حکومتی مدت‌هاست نارضایتی بخش خصوصی فعال در اقتصاد را افزایش داده است. بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های یک‌شبه و ناگهانی، توزیع رانت بین «خودی»ها و همچنین نگاه ایدئولوژیک به مناسبت بین‌المللی و تجارت خارجی، در عمل بخش خصوصی در ایران را فلج کرده است.
