با گذشت یک سال از انتشار اخباری درباره گم‌شدن ۴۸ تخته فرش نفیس کاخ سعدآباد، همچنان از سرنوشت این فرش‌ها اطلاعی در دست نیست. قوه قضاییه به تازگی اعلام کرده که این فرش‌ها در نهاد ریاست جمهوری و دفاتر نمایندگی جمهوری اسلامی در خارج است اما دولت اعلام کرده «هنوز از سرنوشت ۴۸ تخته فرش مفقودی خبری در دسترس نیست.»
اصغر جهانگیر سخنگوی قوه قضاییه روز سه‌شنبه ۲۲ خرداد اعلام کرد شماری از ۴۸ قطعه فرش مفقود کاخ سعدآباد در نهاد ریاست جمهوری اسلامی و بقیه فرش‌ها نیز در دفاتر نمایندگی جمهوری اسلامی در خارج از کشور است. او سرقت این فرش‌ها را تکذیب کرده و گفته آنها «جابجا» شده‌اند.
سخنگوی قوه قضائیه گفته از ۴۸ تخته فرش نفیس سعد آباد، ۱۶ تخته فرش در نهاد ریاست جمهوری پیدا شده و ۲۵ تخته دیگر از کشور خارج شده و در دفاتر نمایندگی ایران در خارج کشور استفاده می‌شود.
محمدهادی عبادی معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی امور حقوقی دستگاه‌های اجرایی معاونت حقوقی رئیس جمهوری اسلامی روز چهارشنبه ۲۳ خرداد در واکنش به گفته‌های سخنگوی قوه قضائیه گفته «اظهارات اخیر سخنگوی قوه قضائیه با اطلاعات ما از پرونده متفاوت است.»
این مقام دولتی گفته «بر اساس اطلاعاتی که ما از پرونده داریم و پیگیری‌هایی که از قضات پرونده به صورت مداوم داشته‌ایم هنوز از سرنوشت ۴۸ تخته فرش مفقودی خبری در دسترس نیست.»
محمدهادی عبادی افزوده رسیدگی به پرونده مفقودی این فرش‌ها در «مرجع قضایی صالحه» در حال پیگیری است و «اسناد و مدارک مناسبی دال بر قطعیت مفقودی فرش‌ها و علم و عمد از سوی متهمان و مرتکبان آن به‌دست آمده است.»
او با بیان اینکه پرونده از حساسیت خاصی برخوردار است و هر گونه اظهار نظری ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرد و پرونده را از روال عادی خارج کند، تأکید کرد: «هدف غایی دولت از پیگیری پرونده، استرداد فرش‌های نفیس و جلوگیری از تضییع بیت‌المال است و در این مسیر معاونت حقوقی تمام تلاش خود را به‌کار گرفته و با مرجع قضایی همکاری خواهد کرد.»
به گفته محمدهادی عبادی «تا کنون هیچ اثری از فرش‌ها به دست نیامده است و اگر نشانه‌ای از فرش‌های مفقود شده به دست آید بلافاصله فرش‌ها به کاخ سعدآباد منتقل می‌شود.»
روزنامه «آرمان ملی» دی‌ماه سال گذشته در گزارشی خبر داده بود که پرونده مفقود شدن ۴۸ تخته فرش کاخ سعدآباد، ۱۰ مظنون دارد که به گفته مسئولان، مظنون اصلی این پرونده شرایط خاصی دارد و اکنون یک سال است که پرونده اش به دادگاه ویژه روحانیت ارسال شده است.
«فرش‌ها را با یک دستگاه وانت مزدا بردند» این نقل قول یک شاهد عینی درباره ناپدید شدن ۴۸ تخته فرش ارزشمند ملی از ساختمان حافظیه کاخ «سعدآباد» است.
خبرگزاری «فارس» سال گذشته و آخر ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ در گزارشی درباره فرش‌های گم شده نوشت: «با روی کار آمدن دولت سیزدهم گزارشی با عنوان «خروج غیر قانونی اموالی نظیر ۴۸ تخته فرش دستباف نفیس و گران‌قیمت از ساختمان حافظیه سعدآباد» ارجاع شد. پس از آن تیم ویژه‌ای با همکاری سازمان‌های نظارتی تشکیل و به بررسی همه جانبه موضوع مفقود شدن فرش‌های نفیس در دولت قبل پرداخته شد.»
این گزارش افزوده بود کارشناسان این حوزه با بررسی تنها ده تخته از فرش‌های خارج شده و بر اساس قدمت تاریخی آن، نوع طراحی، مکتب هنری و خصوصیات فیزیکی ارزش نسبی آنها را مبلغی معادل ۱۲۷ میلیارد تومان اعلام کردند. این ده تخت فرش ارزش‌گذاری شده جزو نفیس‌ترین فرش‌های نهاد بوده و متعلق به سبک‌های مشهدی (عمواوغلی)، اصفهان و تودشک می‌باشد که یکی از آنها از نظر قدمت به دوره قاجار می‌رسد.
بنا بر این گزارش فرش‌ها طی بازه سال‌های ۱۳۹۲ الی ۱۳۹۵ یعنی در زمان تصدی دولت حسن روحانی از ساختمان سعدآباد خارج شده است.
یکی از شاهدانی که همان دوران در ساختمان حافظیه مسئولیت داشته در این مورد گفته بود که در «سال ۱۳۹۵ فرش‌ها را با یک دستگاه وانت مزدا بردند منزل…»
خبرگزاری «فارس» در ادامه با اعلام اینکه خروج فرش‌های نفیس توسط یک کارمند نهاد ریاست جمهوری و در یک مقطع زمانی به امری تقریبا محال شبیه است نوشته بود: «اقدامات انجام شده توسط بیش از یک نفر در مواقع متعدد صورت پذیرفته است و در مراحل مختلف تصاحب، حمل و نگهداری از اموال مفقودی نیز محتمل است اشخاص متعددی دخیل در موضوع باشند.»
از مزایده و واگذاری آثار تاریخی تا ناپدید شدن ۴۸ تخته فرش دستباف کاخ سعدآباد
پس از اعلام خبر مفقودی فرش‌های نفیس کاخ سعدآباد علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت سیزدهم گفته بود که «این موضوع قدیمی بوده است. این دولت، چون فساد‌ها را پیگیری می‌کند، یکی یکی هر کدام از فساد‌هایی را که روی زمین مانده و پیگیری نشده دنبال می‌کند، خودش متهم می‌شود. از رسانه‌ها خواهش می‌کنم روشن باشند که چه کسی شاکی و چه کسی متهم است؟ دولت شاکی است و تخلفاتی را که چه در گذشته و چه در دوره حاضر رخ دهد باید پیگیری کرد.»
محمد دهقان معاون حقوقی رئیس جمهوری نیز پیشتر تعداد متهمان پرونده مفقود شدن فرش‌های مجموعه سعدآباد را ۹ نفر عنوان کرد و گفت: «یکی از اعضای ارشد دولت قبل و فرزند وی از متهمان اصلی مفقود شدن فرش‌های سعدآباد هستند.»
او افزوده بود که «ما تمایلی به اظهار نظر درمورد پرونده‌های حقوقی قضایی قبل از صدور رای نداریم اما باتوجه به این که موضوع افشا شده، طبیعتا مردم منتظر شنیدن اخبار دقیق درباره این اتفاق هستند.»
کاخ سعدآباد در دوره قاجاریه در منطقه «دربند» تهران در شمال پایتخت ساخته شد و سکونتگاه تابستانی شاهان این سلسله بود.
در دوران پهلوی نیز یکی از سکونتگاه‌های خانواده سلطنتی شد. پس از انقلاب ۵۷ مجموعه‌ی ۱۸ کاخ «سعدآباد» بخشی در اختیار نهاد ریاست جمهوری اسلامی قرار گرفت که امکان بازدید عمومی ندارد و بخش‌هایی نیز به شکل موزه در آمد.
ساختمان حافظیه سعدآباد که در اختیار نهاد ریاست جمهوری اسلامی گذاشته شده به عنوان محل ملاقات مقامات دولتی با رؤسای جمهور و مهمانان خارجی استفاده می‌شود.
نه تنها کاخ سعدآباد بلکه بسیاری از آثار و بناهای تاریخی کشور در سال‌های اخیر همواره به دلیل سوء مدیریت و مرمت‌های غیراصولی در معرض تخریب و نابودی قرار گرفته‌اند.
