وزارت خارجه آمریکا روز جمعه ۱۲ ژوئیه (۲۲ تیرماه) اعلام کرد شرکت تحقیقاتی «حکیمان شرق» به دلیل همدستی در تحقیقات و توسعه تسلیحات شیمیایی جمهوری اسلامی تحریم شده است.
ماتیو میلر سخنگوی وزارت خارج آمریکا در بیانیه‌ای گفت این تحریم در پی فرمان اجرایی شماره ١٣٣٨٢ درباره گسترش‌دهندگان تسلیحات کشتار جمعی و حامیان آنها وضع شده است.
به گفته این مقام دیپلماتیک، وضع این تحریم به دلیل مشارکت و همچنین همدستی شرکت «حکیمان شرق» در فعالیت‌ها یا معاملاتی است که بطور عینی به تکثیر تسلیحات کشتار جمعی توسط جمهوری اسلامی کمک می‌کند.
این تحریم‌ها به دنبال درخواست‌های دائمی آمریکا از جمهوری اسلامی برای عدم پایبندی رژیم به «کنوانسیون بین‌المللی منع تسلیحات شیمیایی» (CWC) وضع شده است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین افزود، بر اساس ارزیابی ایالات متحده، جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۸ به دلیل خودداری از اعلام کامل فعالیت‌ها و تاسیسات شیمیایی خود، از کنوانسیون مربوطه تبعیت نکرده است.
ماتیو میلر در ادامه افزود که جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۴ این کنوانسیون را به دلیل توسعه عوامل دارویی به عنوان بخشی از برنامه تسلیحات شیمیایی خود نقض کرده است.
در این بیانیه همچنین آمده، ایالات متحده به مقابله با هرگونه تلاش جمهوری اسلامی برای توسعه تسلیحات شیمیایی از جمله آنهایی که ممکن است به منظور کمک به فعالیت‌های بی‌ثبات‌کنننده حکومت ایران از سوی گروه‌های نیابتی و شرکای جمهوری اسلامی مورد استفاده قرار گیرند، ادامه خواهد داد.
طبق اعلام دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (OFAC) این شرکت در «خمینی شهر» (همایون‌شهر) اصفهان فعال است. شرکت تحقیقاتی «حکیمان شرق» به فهرست «نهادهای مورد نگرانی ویژه» وزارت خزانه‌داری افزوده شده است.
مشخص نیست تحقیقات این شرکت یا مواد شیمیایی تولیدشده مرتبط با آن تحقیقات چه بوده و کجا مورد استفاده قرار گرفته اما عمده تحریم‌های آمریکا و متحدانش علیه افراد و نهادهای حکومت جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته به دلیل برنامه هسته‌ای، نقض حقوق بشر و سرکوب معترضان، برنامه موشکی و پهپادی و همکاری نظامی با روسیه در جنگ علیه اوکراین وضع شده است و کمتر سابقه داشته تحریم نهاد، شرکت یا افراد مرتبط با تولید تسلیحات شیمیایی بوده باشد.
مرکز تحقیقاتی «آلما» امرداد سال ۱۴۰۲ اعلام کرد، رژیم ایران در ۱۰ سایت وابسته به مرکز «مطالعات و تحقیقات علمی سوریه» مشغول تولید سلاح‌های پیشرفته است. در این گزارش هشدار داده شد استفاده‌ی حزب‌الله از سلاح‌های شیمیایی در رویارویی بعدی با اسرائیل منتفی نیست.
گزارش وزارت خارجه آمریکا در مورد نقض «کنوانسیون منع استفاده از تسلیحات شیمیایی» توسط جمهوری اسلامی ایران
🔹بر اساس گزارش وزارت خارجه آمریکا جمهوری اسلامی ایران در بین سال‌های ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۷ و در جریان جنگ لیبی و چاد، سلاح شیمیایی به لیبی ارسال کرده.https://t.co/MjIuOaOB4z pic.twitter.com/SZ9HQhesmJ
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) January 11, 2021
در وبسایت شرکت «حکیمان شرق» آمده که تولیدکننده مواد شیمیایی و دارویی از جمله داروی درمان ریفلاکس معده، داروی پیشگیری از میگرن، پیشگیری از دردهای پریود زنان، قطره ضد سرماخوردگی و سایر مواد از این قبیل است.
بر اساس کنوانسیون منع استفاده از تسلیحات شیمیایی که ۱۹۰ کشور عضو آن هستند، تولید و ذخیره و کاربرد هرگونه سلاح شیمیایی ممنوع است. جمهوری اسلامی ایران در همان سال ۱۹۹۳ که این کنوانسیون تهیه شد آن را امضا کرد.
علی باقری کنی سرپرست موقت وزارت خارجه جمهوری اسلامی ۱۱ تیرماه گفته بود «جمهوری اسلامی ایران نه تنها هرگز به سمت سلاح‌های غیرانسانی نرفته، بلکه همواره از مدافعان امحای سلاح‌های کشتار جمعی بوده و هست و از مؤثرترین و فعال‌ترین کشورها برای ایجاد جهان عاری از سلاح شیمیایی به حساب می‌آید.»
