انتشار ویدئوی ضرب و جرح یک نوجوان افغانستانی توسط مأموران انتظامی جمهوری اسلامی بار دیگر موضوع مهاجران افغانستانی در ایران را برجسته کرده است. مهاجرانی که بسیاری از آنها به صورت غیرقانونی وارد خاک ایران شده‌اند و بی‌کفایتی جمهوری اسلامی سبب شده این مهاجران در عمل به حال خود رها شوند و حتی در بازارهایی مانند بازار کار و مسکن نیز اختلال ایجاد کنند.
مهدی نام نوجوان ۱۵ ساله افغانستانی است که ویدئوی ضرب و جرح او توسط مأموران انتظامی جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. بر اساس گزارش‌ها مأموران انتظامی در حال «جمع‌آوری اتباع غیرقانونی» قصا بازداشت این نوجوان را داشته‌اند و با مقاومت این نوجوان، برای بازداشت او به خشونت متوسل می‌شوند.
در بخشی از این ویدئو صدای مهدی که می‌گوید «عمو ولم کن مرا، عمو!» در حالی که یک پلیس با دو زانو روی گردن او نشسته است!
زنی آنسو با جیغ و فریاد و تکرار اینکه «او گوش ندارد» تلاش می‌کند به مأموران بفهماند مهدی مشکل شنوایی دارد.
هرچند در شبکه‌های اجتماعی نوشته شده که گردن مهدی بر اثر فشار زانوهای مأمور نیروی انتظامی شکسته اما ویدئوی دیگری که از سوی برادر مهدی منتشر شده و گزارش‌های تکمیلی، شکستگی گردن را رد اما تأیید می‌کنند که گردن این نوجوان آسیب دیده و در شوک این ضرب و جرح قرار دارد.
برادر مهدی موسوی توضیح داده که او ناشنوا و کم‌توان ذهنی است؛ با اینهمه مأموران برادرش را سوار ماشین گشت کردند و مدرکی نخواستند. فقط گفتند سوار شو! او به دلیل سنگین بودن گوش‌هایش متوجه نشده و ماموران فکر کرده‌اند با آنها لج کرده است.
برادر مهدی گفته که یکی از سمعک‌هایش که با دشواری تهیه شده زیر پا له شده است: « تب دارد و در شوک است… در حال خودش نیست. دکتر سرم به او وصل کرده و مقداری دارو داده تا حالش بهتر شود.»
احمدرضا رادان فرمانده کل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نیز بدون واکنش به آنچه بر سر مهدی آمده چهارشنبه ۱۷ امرداد اعلام کرد «مهاجران غیرمجاز» باید تا پایان سال خاک ایران را ترک کرده و به کشور خود بازگردند.
موضوع مهاجران افغانستانی در ایران می‌رود که به یک بحران پیچیده تبدیل شود؛ شهروندان ایرانی که مخالف روند تحمیل مهاجران به بافت اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعه‌ای هستند که زیر بار فشار مشکلات معیشتی و اقتصادی کمر خم کرده به «نژادپرستی» یا «مهاجرستیزی» متهم می‌شوند.
در آنسو برخی شهروندان نیز معتقدند این مهاجران باید به کشورهای دیگری که پناهجوپذیرند منتقل شده یا به کشور خودشان بازگردانده شوند. ایندست از شهروندان به اینکه ایران یک کشور پناهجوپذیر نیست اشاره کرده و معتقدند افغانستانی‌ها در عمل حقوق ناچیز و باقیمانده برای خود ایرانیان را نیز ضایع می‌کنند و حتی بدون اینکه عنصر مفیدی برای ساختار اقتصادی و اجتماعی باشند و یا مالیات بپردازند از همه حقوق یک شهروند ایران از جمله یارانه‌‌های پنهان و امکانات زیرساختی مانند بهداشت و آموزش برخوردار می‌شوند.
در همین رابطه وبسایت «اقتصاد۲۴» در گزارشی نوشته در شرایطی که کارگر ایرانی مالیات و انواع هزینه‌ها و عوارض برای وی محاسبه می‌شود در مقابل کارگر افغانستانی و اتباع دیگر کشور‌ها حتی در صورت ثبت و با کارت آمایش نیز از پرداخت مالیات معاف شده‌اند و از سوی دیگر بخش بزرگ‌تر این مهاجران غیرقانونی در عین حال که با دریافت ارقام پایین‌تر شرایط را برای کارگر ایرانی سخت کرده‌اند هیچ نوع مالیات و عوارضی در کشور پرداخت نمی‌کنند.
مهاجران افغانستانی در ایران؛ از اختلال در بازار کار تا هشدار درباره پیامدهای امنیتی
در این گزارش محاسبه شده که یارانه پنهان اتباع خارجی در ایران روی مرز ۲۵۰ هزار میلیارد تومان است. در این گزارش آمده بود که هر ساله حدود ۹۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار از منابع نفتی و انرژی، به همراه مواد غذایی در کشور ایران تخصیص می‌یابد.
بر این اساس رقم یارانه به تمامی افراد جمعیت ۸۵ میلیون نفری ایران و همچنین ۵ تا ۸ میلیون نفر از مهاجرین، تعلق می‌گیرد. در واقع هر بار با خرید هر کالایی که دارای یارانه حتی اگر به صورت محدود باشد، اتباع حاضر در کشور نیز از این یارانه سود می برند.
بنا بر گزارش «اقتصاد۲۴» به ازای هر یک میلیون نفر از جمعیت داخلی و اتباع خارجی در ایران، حدود یک میلیارد دلار یارانه در سال تعلق می‌گیرد. در هر سال حداقل پنج میلیارد دلار از یارانه‌ها به اتباع خارجی پرداخت می‌شود و ارزش ریالی این یارانه‌ها با توجه به نرخ ارز، بیش از ۲۵۰ هزار میلیارد تومان است!
واکنش فرافکنانه سخنگوی قوه قضاییه به «تملک اراضی کشور» توسط مهاجران افغانستانی
از سوی دیگر گزارش‌ها نشان می‌دهد مهاجران افغانستانی در برخی مناطق به صورت سازمانیافته ساکن شده و در نتیجه بافت جمعیتی را دستحوش تغییراتی نگران‌کننده کرده‌اند. در برخی کلاس‌های درس شمار دانش‌آموزان افغانستانی بیش از دانش‌آموزان ایرانی است و از سوی دیگر تن دادن مهاجران به مشاغل کارگری غیررسمی و بدون قرارداد سبب تمایل کارفرمایان به استخدام آنها به جای کارگر ایرانی شده است.
گزارش‌های دیگری از برخی ناامنی‌های اجتماعی در محله‌هایی حکایت دارد که شمار مهاجران افغانستانی در آنها بیش از حد زیاد است و حتا مطابق اظهارات مقامات شمار زندانیان افغانستانی که به اتهام جرائم مختلف دستگیر شده‌اند بسیار افزایش یافته است.
در این میان اما متهم اصلی بروز چنین وضعیت اسفناکی «جمهوری اسلامی» است که وقتی هم دست به کار ساماندهی مهاجران می‌شود ماجرای تلخ ضرب و جرح مهدی نوجوان را رقم می‌زند!
روند پرشتاب تحصیل دانش‌آموزان «اتباع» با امکانات رایگان آموزش و پرورش
کارشناسان معتقدند نه تنها ورود مهاجران غیرقانونی که آمار دقیقی هم از آنها در دست نیست مسئله‌ساز شده بلکه ورود بی‌رویه و برنامه‌ریزی نشده‌ی مهاجران قانونی هم مشکل‌آفرین بوده است. جمهوری اسلامی هیچ سیاست شفاف و روشنی در زمینه مهاجرپذیری ندارد.
در همین رابطه قمر تکاوران پژوهشگر اجتماعی و فعال حقوق مهاجران به روزنامه «پیام ما» گفته که «ما در کشور ساز و کار مشخص پذیرش پناهجویی یا اقامت نداریم. کسی ۴۰ سال است در کشور ما زندگی می‌کند الان بر اساس یک اتفاق از یک شهر به یک شهر جابه‌جا شده و غیرقانونی تلقی می‌شود. بسیاری از کسانی که در این کشور به دنیا آمده‌اند هم مدرک ندارند. یا کسی که ویزا داشته به هر دلیلی ویزایش تمدید نشده است.»
این پژوهشگر اجتماعی افزوده «بنابراین تفکیک درستی نمی‌توانیم قائل شویم» و «قبل از هر چیز باید دربارهٔ این مفاهیم در کشور صحبت کنیم و بتوانیم این مرز را روشن کنیم. او در عین حال اقدام وزارت کشور برای طراحی سیاستی یکپارچه و دقیق دربارهٔ حضور مهاجران مستلزم انجام طرحی دقیق و بزرگ می داند که فعلا اجرای آن دور از ذهن است.»
اتباع افغان و شبه‌نظامیان «فاطمیون» سیاهی لشکر حکومت در راهپیمایی «۲۲بهمن»
احمد انارکی‌محمدی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معتقد است «افغانستانی‌ها باید مهمان جیب خودشان باشند نه ایرانیان» و گفته که حضور گسترده افغان‌ها در ایران باعث شده آنها به سادگی از منابع انرژی و یارانه‌ای کشور بهره‌مند شوند بدون اینکه کوچکترین مالیاتی را به دولت ایران همچون مردمان کشورمان پرداخت کنند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی هشدار داده که «واقعاً اگر به مانند گذشته خیلی برای این موضوع فکری اساسی نشود و همچنان در‌های کشور برای مهاجرت ساده مردمان کشور افغانستان به ایران باز باشد، چالش‌ها به ابرچالش تبدیل خواهند شد.»
احمد انارکی محمدی افزوده بود که «امروز در کشور، افغانستانی‌های زیادی هستند که اصلاً هویت آنها برای ما معلوم نیست. این موضوع، یک چالش امنیتی است. از طرفی، مرتب در کشور گفته می‌شود مشکل آب، برق، نان و… داریم و جالب است کسی نمی‌آید بطور جدی بگوید که حدود ۱۰ میلیون افغانستانی در ایران است و یارانه این سرمایه‌های بزرگ در حال از بین رفتن است.»
