احمد رأفت – هشتاد و یکمین جشنواره سینمائی ونیز شنبه ۱۷ شهریور با انتخاب بهترینها در بخشهای مختلف به پایان رسید. «شاهد» ساخته نادر ساعیور برنده جایزه بهترین فیلم در بخش «افقهای گسترشیافته» جشنواره شد. نادر ساعیور در مراسمی که در کاخ سینمای جزیره لیدو برگزار شد، جایزهاش را به «زنان شجاع ایران» و جعفر پناهی تقدیم کرد. در فیلم «شاهد» نام جعفر پناهی بهعنوان مشاور کارگردان و در برخی از دیگر فیلمهای این ساعیور به عنوان فیلمنامهنویس به چشم میخورد. «شاهد» در ایران و بدون رعایت قوانین سانسور جمهوری اسلامی، ازجمله رعایت حجاب اجباری بازیگران زن ساخته شده است.
«شاهد» با نقشآفرینی مریم بوبانی، هانا کامکار و غزل شجاعی داستان زنانی از نسلهای مختلف را روایت میکند که درگیر یک حادثه قتل میشوند. «شاهد» سومین فیلم بلند نادر ساعیور است که پیشتر با فیلمهای «نامو» و «بیپایان» در جشنوارههای مهم دیگری ازجمله برلین شرکت کرده بود. این فیلمها به خاطر مضامینی خاص و متفاوت هرگز اجازه نمایش در ایران نیافتند. شخصیتهای «شاهد» به گفته خود کارگردان، همه متاثر از دوران اعتراضهائی هستند که پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی آغاز شدند. ساعیور در یادداشتی در اشاره به این فیلم نوشته بود: «نکند من نان شجاعت شما را میخورم؟ شما جان دادید و من قرار است تشویق شوم؟! نه… این عادلانه نیست! طول و عرض این دنیا به این همه نامردی نمیارزد! کاش شجاعت شما را داشتم! کاش اینقدر ترسو نبودم. یک هفته جشنواره با همهی هیاهویش میآید و میرود. من میمانم با یک آینه که روبرویش نشستهام. من میمانم و این چشمان شاهدم، که بیپرده با من سخن میگویند. من میمانم و این تصویر مثلا هنرمند؛ که جرأتش فقط به ساختن یک فیلم رسید! کاش میتوانستم کار بهتری بکنم… کار بیشتر… موثرتر… لایق و در شأنِ نگاه معصومانهی مهسا!»
«هرکجا، هر زمان» ساخته میلاد تنگشیر، کارگردان ایرانی ساکن ایتالیا که در بخش «هفته منتقدین» حضور داشت نیز دست خالی به رم باز نمیگردد. این فیلم جایزه بهترین اثر مستقل بخش هفته منتقدین ونیز را به دست آورد. این فیلم داستان یک مهاجر غیرقانونی آفریقائی جوان در شهر صنعتی تورین در شمال ایتالیا را روایت میکند که با دزدیده شدن دوچرخهاش، امیدش از آغاز به کار به عنوان پیک نابود میشود و او را راهی سفری در جستجوی آینده در سراسر شهر میکند.
«اتاق بغلی» ساخته پدرو آلمودوار، کارگردان سرشناس اسپانیایی، جایزه شیر طلایی بهترین فیلم را دریافت کرد. «اتاق بغلی» نخستین فیلم پدرو آلمودوار به زبان انگلیسی است که در آن جولین مور و ایلدا سویینتون نقشهای اصلی را بازی کردهاند. داستان فیلم روایت تلاش برای قانونی ساختن اوتانازی یا مرگ خودخواسته، که برخی «مرگ شیرین» میخوانند، برای کسانی است که به بیماریهای علاجناپذیر مبتلا هستند. فیلم به گفتهی کارگردانش در پی آن نیست که پذیرش مرگ به عنوان یک پدیده اجتنابناپذیر را که نباید از آن ترسید القاء کند. پدرو آلمودوار از بینندگان دعوت میکند که نه فقط شاهد بحثهای فلسفی در مورد یاری به خودکشی باشند، بلکه طیف کاملی از احساسات شخصی و در هم تنیدهای را که پایان زندگی پدید میآورد تجربه کنند: ترس، اضطراب، پشیمانی، و اندوه.
در مراسم اختتامیه این جشنواره که شامگاه شنبه ۱۷ شهریور برگزار شد، نیکول کیدمن ستاره استرالیایی برنده جایزه بهترین بازیگر زن برای فیلم «دختربچه» و ونسان لیندون بازیگر فرانسوی فیلم «پسر ساکت» جایزه بهترین بازیگر مرد را دریافت کرد. نیکول کیدمن به دلیل مرگ مادرش در مراسم اختتامیه حضور نداشت. جایزه بهترین کارگردانی نیز به بردی کوربت فیلمساز آمریکایی برای فیلم «بروتالیست» تعلق گرفت، در حالی که فیلم برزیلی «من هنوز اینجا هستم» جایزه بهترین فیلمنامه را به دست آورد. دریافتکننده شیر طلائی هشتاد و یکمین جشنواره سینمائی ونیز برای عمری در خدمت سینما به کارگردان استرالیائی، پیتر ویر، تعلق گرفت.