معاون وزیر بهداشت جمهوری اسلامی سن مناسب برای بارداری را بین ۱۵ تا ۴۹ سال اعلام کرده است. جمهوری اسلامی سال‌هاست با تلاش برای افزایش جمعیت، کودک‌همسری و فرزندآوری دختران نوجوان را مورد حمایت و تبلیغ قرار داده است.
علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت با اعلام سن مناسب بارداری بین ۱۵ تا ۴۹ سال و تأکید بر توجه به قشر تحصیلکرده متاهل، خواستار سرمایه‌گذاری در برنامه‌های جوانی جمعیت و ارائه تسهیلات برای فرزندآوری شد.
علیرضا رئیسی «سن ازدواج در افراد تحصیلکرده افزایش قابل ملاحظه‌ای یافته و تعداد فرزندان در افراد متاهل تحصیلکرده هم کاهش داشته است. بنابراین باید با سرمایه‌گذاری روی این افراد برای سایر افراد جامعه در بحث جوان‌سازی جمعیت، الگوسازی کنیم.»
معاون وزیر بهداشت افزوده که «باید با سرمایه‌گذاری روی افراد تحصیلکرده، الگوسازی کنیم تا سایر افراد جامعه نیز به فرزندآوری ترغیب شوند» و «تسهیلات و مشوق‌های ارائه شده به افراد متاهل تحصیلکرده می‌تواند تأثیر قابل‌ملاحظه‌ای در آینده جمعیت کشور داشته باشد.»
او همچنین گفته «باید با سرمایه‌گذاری روی افراد تحصیلکرده، الگوسازی کنیم تا سایر افراد جامعه نیز به فرزندآوری ترغیب شوند.»
علیرضا رئیسی ادامه داد: «تسهیلات و مشوق‌های ارائه شده به افراد متاهل تحصیلکرده می‌تواند تأثیر قابل ملاحظه‌ای در آینده جمعیت کشور داشته باشد.»
به نظر می‌رسد افزایش جمعیت و فرزندآوری در دستور کار دولت مسعود پزشکیان نیز قرار گرفته است. صابر جباریه مسئول دبیرخانه قرارگاه جوانی جمعیت وزارت بهداشت هم روز گذشته اعلام کرد که محدودیت بارداری در سن زیر ۱۸ سال لغو شده است و چنین محدودیتی را به «گزاره‌های غلط و نادرست در زمینه ازدواج، باروری و بارداری» نسبت داد.
مسئول دبیرخانه قرارگاه جوانی جمعیت وزارت بهداشت افزوده «گزاره‌های غلط و نادرستی در زمینه ازدواج، باروری و بارداری در شبکه بهداشت کشور از جمله رفع محدودیت بارداری در سن زیر ۱۸ و بالای ۳۵ سال و حرمت سقط جنین قبل از دمیده شدن روح، تبیین و اصلاح شده است.»
علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی پس از آغاز به کار دولت چهاردهم به وزیر بهداشت دستور داد با انجام اقداماتی مانند «نظارت بر شبکه بهداشت»، موانع افزایش جمعیت را برطرف کند.
فرزندآوری و افزایش جمعیت از برنامه‌های ایدئولوژیک جمهوری اسلامی است و علی خامنه‌ای اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۳ سیاست افزایش جمعیت و فرزندآوری را به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ کرد.
همچنین قانون جوانی جمعیت با توصیه‌ها و تاکیدات خامنه‌ای روز ۲۴ مهر ۱۴۰۰ در مجلس یازدهم تصویب شد و آبان همان سال ابراهیم رئیسی، رئیس وقت دولت آن را برای اجرا ابلاغ کرد. در بندهای مختلف این قانون، هر اقدام مغایر با فرزندآوری، لغو و مشمول مجازات شد.
از جمله توزیع و فروش آزاد تمام اقلام پیشگیری از بارداری ممنوع شد، توزیع رایگان و یارانه‌ای اقلام پیشگیری از بارداری در خانه‌های بهداشت روستایی و مراکز درمان دانشگاهی متوقف شد، هر گونه توصیه به استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری، جرم و مشمول مجازات شد و عقیم‌سازی مردان و زنان ممنوع شد.
از سوی دیگر غربالگری مادران باردار در تمام مراکز بهداشت ممنوع شد، تمام پزشکان و ماماها و بهورزها از توصیه و تشویق به غربالگری دوره بارداری منع شدند، انجام غربالگری مادر باردار به تمایل والدین یا تشخیص پزشک زنان آن هم به شرط ارائه اسناد متقن مبنی بر ضرورت غربالگری مشروط و محدود شد و بیمه و حمایت دولت از غربالگری مادران باردار حذف شد.
در این میان رواج کودک‌همسری و تبلیغ فرزندآوری دختران نوجوان به عنوان بخشی از این برنامه در دستور کار بخش‌های مختلف اجرایی کشور قرار گرفته است. مقامات جمهوری اسلامی معتقدند از آنجا که از نظر شرع اسلام سن تکلیف و بلوغ برای دختران ۹ و برای پسران ۱۵ سال است و در نتیجه ازدواج و فرزندآوری برای کودکانی که به این سن رسیده‌اند بلامانع است.
حذف آمارهای فرزندآوری مادران ۱۰ تا ۱۴ سال؛ فاجعه کودک‌همسری همچنان مورد حمایت فعال جمهوری اسلامی
همچنین در پی اعتراض کارشناسان نسبت به افزایش فرزندآوری نوجوانان، در اقدامی عجیب انتشار آمار کودک‌همسری و مادران زیر ۱۸ سال از سامانه ثبت احوال کشور حذف شد.
شهریور امسال عباس عبدی روزنامه‌نگار حکومتی در ایران اعلام کرده آمار نوزادان زاده شده از مادران ۱۰ تا ۱۴ ساله از وبسایت سازمان ثبت احوال حذف شده است. او نوشته در حالی که آمار همه زاد و ولدها به همراه سن مادران به صورت هفتگی در وبسایت ثبت‌احوال منتشر می‌شد اما ثبت‌احوال با حذف آمار گفته «به ما گفتند دستور آمده این آمار منتشر نشود.»
عباس عبدی از افراد حکومتی اصلاح‌طلب و از رهبران گروگانگیری در سفارت آمریکا در سال ۱۳۵۸ در یادداشتی در روزنامه «اعتماد» نوشته «ثبت احوال پیشتر آمار موالید بر اساس سن مادر را به صورت هفتگی منتشر می‌کرد. آمار نوزادان‌زاده شده از مادران ۱۰ تا ۱۴ ساله را ما چاپ کردیم. سایت سازمان این آمارها را به کلی حدف کرد. ناشناس تماس گرفتم با سایت‌شان. گفتند، چون فلان روزنامه آمار را چاپ کرده و بحث کودک‌همسری رواج یافته دستور آمده دیگر آمار نگذاریم. گفتم آیا دستور نیامده جلوی این فاجعه بارداری دختران زیر ۱۴ سال گرفته شود؟ گفتند نه. فقط دستور آمده آمارش منتشر نشود! شما را به خدا ما الان آمار وقایع حیاتی نیوزیلند و گابن و سریلانکا و ژاپن و فنلاند را می‌توانیم از اینترنت ببینیم. فقط از داشتن آمار ایران محرومیم.»
این روزنامه‌نگار همچنین مدعی شده که انتشار آمار ازدواج و فرزندآوری کودکان در دولت ابراهیم رئیسی به شدت محدود شده بود. گفتنی است دولت سه ساله و اصولگرای ابراهیم رئیسی پس از سپرده شدن به تاریخ هنوز رقیب جریان اصلاح‌طلب به شمار می‌رود.
عباس عبدی نوشته «واقعیت این است که با منع دسترسی به آماری که حق جامعه است هیچ تغییری در واقعیت رخ نمی‌دهد. مثل این است که آمار وجود کرونا از مردم پنهان شود. خب اینکه به زیان وزارت بهداشت است و کرونا بیشتر منتقل می‌شود. آمار ثبت احوال نیز همین گونه است. عدم انتشار آن‌ها به زیان سیاستگذاران است.»
با اینهمه بر اساس آمارهای سازمان ثبت احوال، در سال ۱۴۰۰ حدود هزار و ۴۷۴ نوزاد از مادران ده تا چهارده سال متولد شدند.
همچنین بنا بر این آمار، تعداد دخترانی که در سنین پایین‌تر از پانزده سال ازدواج کردند طی پنج سال منتهی به ۱۴۰۰ به بیش از ۱۳۱ هزار نفر بوده است.
آمارهای مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد طی نه ماه منتهی به پاییز ۱۴۰۱، بیش از ۲۷ هزار دختر زیر ۱۵ سال در ایران ازدواج کرده‌اند.
روزنامه «شرق» اردیبهشت امسال در گزارشی با اشاره به آمار رو به افزایش کودک‌همسری نوشت فعالان حوزه کودک، یکی از اصلی‌ترین آسیب‌های مقوله ازدواج کودک، افزایش خشونت خانگی است.
داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد در برنامه ششم توسعه یعنی سال‌های ۹۶ تا ۱۴۰۰، ۳۲هزار‌و ۵۲۴ دختر کمتر از ۱۵ سال ازدواج کرده‌اند. ازدواج‌هایی که به گزارش «شرق» به دلیل نابالغی طرفین و نبود آگاهی کافی مسائل زناشویی گاه با ابعاد مختلفی از خشونت روبرو می‌شود.
این گزارش روایتی از روستای دالاهو در کرمانشاه را بازتاب داده بود که در آن برخی زنان خشونت فیزیکی را حقی برای همسر خود می‌دانند.
«شرق» نوشته بود: «اهالی این روستا در دل منطقه‌ای از دالاهو در کرمانشاه، راوی داستان‌های بسیاری هستند که در آن دختران کم‌سن و سال تن به ازدواج‌های اجباری می‌دهند. در این گزارش از دختری ۱۰ ساله روایت شده که یک سال است با مردی ۲۸ ساله ازدواج کرده است؛ دختری که برای کم‌شدن خرج خانه، او را به مردی ۱۸ سال بزرگتر از خودش دادند. داستان تکراری برای بسیاری از دختران که در سیکل معیوب خشونت، گم می‌شوند.
روزنامه «اعتماد» نیز اوایل بهار امسا گزارش داده بود که در پنج سال گذشته، یعنی از ابتدای فروردین سال ۱۳۹۸ تا نیمه اسفند ماه ۱۴۰۲، خبر خودکشی حداقل ۱۹۶ کودک (زیر ۱۸ سال) در رسانه‌های رسمی کشور منعکس شده است.
بر اساس این آمارها از ۱۹۶ خودکشی انجام شده در بازه زمانی پنج سال گذشته، ۱۳۰ مورد مربوط به کودکان دختر، ۴۷ مورد مربوط به کودکان پسر و در ۱۹ مورد نیز جنسیت کودکانی که به خودکشی اقدام کرده‌اند ذکر نشده است.
