وزیر علوم دولت پزشکیان در حالی مدعی شده که احکام انضباطی که علیه صدها دانشجو پس از اعتراضات جنبش ملّی ۱۴۰۱ صادر شده بود، لغو و دانشجویان به دانشگاه برگشته‌اند که یک گزارش نشان می‌دهد دانشجویان تعلیقی دانشگاه‌های زیادی از جمله خواجه نصیر الدین طوسی و گیلان می‌گویند هنوز به دانشگاه بازنگشتهاند!
حسین سیمایی صراف وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت مسعود پزشکیان مدعی شده که «احکام قضایی در خصوص دانشجویان به خاطر اتفاقات سال ۱۴۰۱ نداریم. پرونده‌هایی که داشتیم، همگی احکام انضباطی بودند که یک به یک بررسی شد و طی بخشنامه‌ای هم اعلام کردیم و همه دانشجویان به کلاس‌های خود بازگشتند.»
وزیر علوم همچنین گفته اساتیدی که با احکامی از سوی وزارت علوم تعلیق شده‌اند به دانشگاه بازگشته‌اند و درباره احکام قضایی صادر شده علیه اساتید دانشگاه، وزارت علوم در حال مذاکره با قوه قضاییه است. او گفته چون این موضوع مربوط به قوه قضاییه است نمی‌توانیم در آن دخالت کنیم، اما در عین حال داریم مذاکره می‌کنیم.
ادعای بازگشت دانشجویان به دانشگاه در حالی مطرح شده که روزنامه «هم‌میهن» چاپ تهران در گزارشی این ادعا را رد کرده و نوشته دانشجویان تعلیق شده زیادی هنوز از ورود به دانشگاه و کلاس درس محروم هستند.
این روزنامه نوشته دانشجویان دانشگاه‌های خواجه‌نصیر الدین طوسی، «الزهرا» (مدرسه عالی دختران) و گیلان به «هم‌میهن» می‌گویند احکام تعلیقی دانشجویان این دانشگاه برطرف نشده است.
بر اساس این گزارش همچنین دانشجویان علوم پزشکی شیراز و مشهد و علم و صنعت هم از اجرا نشدن لغو اثر احکام می‌گویند که باعث شده دانشجویان بعد از پایان دوران تعلیق خود و بازگشت به دانشگاه با اخراج، از دست رفتن خوابگاه و امکانات رفاهی روبرو و حتی از ادامه تحصیل انصراف دهند.
گزارش «هم‌میهن» تأکید کرده روند فعلی مدیریت دانشگاهها باعث شده است که دانشجویان برخی دانشگاهها مانند «الزهرا» (مدرسه عالی دختران) و «بهشتی» (دانشگاه ملی ایران) هم کارزارهایی برای تغییر رؤسا و معاونان فعلی دانشگاهها ایجاد کنند؛ کارزار درخواست تغییر ریاست دانشگاه «بهشتی» به ۱۷۰۰ امضا و کارزار درخواست تغییر دانشگاه «الزهرا» به ۱۲۰۰ نفر رسیده است.
این گزارش همچنین نوشته ابقای مدیران و معاونانی که در دوران اعتراضات سال ۱۴۰۱ حضور داشتند، به تعویق افتادن یا بهانه‌تراشی برای فعالیت‌های صنفی و دانشجویی بخشی از دلایلی است که دانشجویان دانشگاه‌های علم و صنعت، «الزهرا» و «بهشتی» در متن این کارزارها آورده‌اند؛ آنها می‌گویند عملاً در چنینی فضایی دانشجویان نمی‌توانند کاری را از پیش ببرند و فضای پادگانی همچنان حاکم است.
همچنین تأکید شده که در برخی دانشگاهها تغییر ریاست رخ داده اما رویه‌های سابق هنوز حاکم است. دانشجویان تعلیقی با تاکید بر اینکه نام‌شان در گزارش نیاید، از آخرین وضعیت‌شان به «هم‌میهن» می‌گویند؛ فایل صوتی گفت‌وگو با آنها نزد خبرنگار موجود و محفوظ است.
«هم‌میهن» به نقل از دانشجویان دانشگاه «الزهرا» (مدرسه عالی دختران) نوشته که حداقل از سه هفته پیش برای پیگیری بازگشت خود مراجعه می‌کنند اما هربار به آنها وعده بازگشت داده می‌شود و تا امروز خبری از لغو این احکام نیست.
از سوی دیگر در آخرین پیگیری از سازمان امور دانشجویان به یکی از آنها گفته شده که هنوز پرونده‌های شما بررسی نشده است و از طرف دیگر هیچ توجهی به وضعیت دانشجویان تبعیدی این دانشگاه نمی‌شود. دانشجویان این دانشگاه می‌گویند سازمان امور دانشجویان باید نامه‌ای را به دانشگاه بفرستد اما رئیس این دانشگاه کاملاً مخالف این روند است.
دانشجویان «الزهرا» (مدرسه عالی دختران) همچنین کارزاری با حدود ۱۲۰۰ امضا برای برکناری رئیس فعلی آن به راه انداخته‌اند. یکی از دانشجویان این دانشگاه می‌گوید: «هفت نفر حکم خوردند و هنوز به دانشگاه برنگشتند. بعد از این کارزار رئیس دانشگاه در مصاحبه‌ای اعلام کرد که از ۱۰ هزار دانشجو، ۳۰ نفر تعلیق شده‌اند که عدد زیادی نیست! در حالیکه در دوره ریاست ایشان ۴۰ نفر تعلیق شدند.
بر اساس این گزارش به هیچ‌کدام از این دانشجویان خوابگاه و خدمات رفاهی برگردانده نشد. بسیاری از دانشجویان بابت قطع خدمات رفاهی و گرفته شدن خوابگاه، تحصیل را ادامه ندادند و به همین دلیل جزو تعلیقی‌ها حساب نمی‌شوند.» این دانشجو توضیح می‌دهد که افزایش تعداد دوربین‌ها، گیت تشخیص چهره، وضعیت نامساعد خدمات رفاهی بخشی از اقداماتی است که در دوران ریاست رئیس فعلی این دانشگاه اتفاق افتاده است.
دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی هم می‌گویند که تا امروز هیچ تغییری در زمینه لغو احکام این دانشگاه رخ نداده و بیشتر این مسئله هم به دلیل سیاست‌های رئیس دانشگاه است.
به گفته یکی از فعالان دانشجویی این دانشگاه، موارد زیادی رخ داده که دانشجویان تعلیقی تهدید شده و مانع از مراجعه آنها به سازمان امور دانشجویان می‌شوند: «بازگشت دانشجویان تعلیقی به دانشگاه خواسته همه دانشجویان و تشکل‌هاست و در یک نامه از سمت ۳۱ تشکل به‌صراحت بر این موضوع تاکید شده است. ما موردی داشتیم که کمیته مرکزی وزارت علوم برای بازگشت به تحصیل یک دانشجو موافقت کرده اما دانشگاه از آن سرباز زده است و عملاً این ترم نمی‌تواند به دانشگاه برگردد. الان دانشجویی داریم که به‌دلیل حکم کمیته ممکن است از دانشگاه اخراج شود و باید به سربازی برود، آن هم به دلیل ادغام سلایق شخصی در کمیته‌های انضباطی دانشگاهها.»
دانشجویی دیگر از همین دانشگاه می‌گوید که بعد از استقرار تیم جدید وزارت علوم در این دانشگاه، دانشجوهای تعلیقی پیگیر لغو اثر احکام خود بودند و شکایات خود را در سازمان امور دانشجویان ثبت کردند. این سازمان قول پیگیری داده اما با گذشت نزدیک به یک‌ماه، هنوز این دانشجویان از تحصیل محرومند: «دستگاه سرکوب دانشگاه خواجه نصیر پا را از این فراتر گذاشته و یکی از دانشجویان را مجبور به اخذ مرخصی کرده است؛ این دانشجو بدون حکم کمیته از تحصیل محروم شده و این روند به مدت سه ترم ادامه داشته و امروز در حال پیگیری از کمیسیون موارد خاص دانشگاه است که به تحصیل برگردد.»
«هم میهن» همچنین گزارش داده که دانشجویان دیگر دانشگاه‌های کشور از جمله دانشگاه گیلان، دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی شیراز ادعای وزیر علوم دولت پزشکیان درباره لغو احکام تعلیقی دانشجویانی که در رابطه با اعتراضات جنبش ملّی ۱۴۰۱ برای آنها پرونده‌سازی شده است را رد می‌کنند.
جنبش دانشجویی در اعتراضات جنبش ملّی ۱۴۰۱ با اعتراضات خیابانی مردم همراه شد و هزاران دانشجو در دانشگاه‌های شهرهای مختلف ایران با این اعتراضات همراه شدند. جدا از نیروهای حراست در دانشگاهها، بارها مأموران امنیتی و نیروهای نظامی جمهوری اسلامی به دانشگاهها حمله‌ور شده و دانشجویان را سرکوب کردند.
در جریان اعتراضات، هزاران دانشجو بازداشت و یا با احکام قضایی از جمله زندان و احکام انضباطی از جمله تعلیق و تبعید به واحدهای دیگر دانشگاهی روبرو شدند.
با آرام شدن اعتراضات خیابانی نیز سرکوب دانشجویان به بهانه حجاب ادامه پیدا کرد؛ در بسیاری از دانشگاه به مدت طولانی نیروهای امنیتی و انتظامی به بهانه حجاب مستقر شدند و در چند دانشگاه کشور نیز دستگاه چهره‌نگار ثبت شد.
به تازگی ۳۱ تشکل دانشجویی هم در نامه‌ای خطاب به وزیر علوم و وزیر بهداشت درخواست لغو احکام انضباطی و حق تشکل‌یابی دانشجویان دانشکده‌های علوم پزشکی را مطرح کرده‌اند.
در بخشی از این نامه آمده بود که «آنچه بیشتر از شیوه‌‌نامه در ١۴٠١ و دو سال پس از آن موجب آزردگی دانشگاه و دانشگاهیان شده است، برخوردهای غیرقانونی با دانشجویان است؛ برخوردهایی که در ظاهر مستند به شیوه‌‌نامه‌اند، اقدامات غیرقانونی شوراهای انضباطی دانشگاهها ازجمله رسیدگی غیرحضوری بدون ابلاغ به دانشجو، عدم ابلاغ احکام، ابلاغ تلفنی و استنکاف از تسلیم رأی کمیته به دانشجو، رعایت نکردن مواعد زمانی مصرح در شیوه‌‌نامه، خروج از بی‌طرفی کمیته‌ها، استناد به گزارشات حراست بدون اتکا به دلیل و مدرک، منع تسهیلات رفاهی پیش از قطعیت احکام و مواردی از این دست، همه‌وهمه چهره دانشگاه را مکدر کرده و باعث ناامیدی و خشم جمع کثیری از دانشجویان و اساتید از وضع موجود است؛ لذا انتظار می‌رود در نخستین اقدامات خود و در حداقلی‌‌ترین تغییرات ممکن، چهره دانشگاه را به وضع سابق اعاده کنید.»
