عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با ابراز نگرانی درباره افزایش ترک تحصیل به علت فقر اقتصادی، گفته امسال تنها در پایه اول دبستان ۱۱۰ هزار دانشآموز ثبتنام نکردهاند.
عبدالوحید فیاضی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی از عدم حضور ۱۱۰ هزار دانشآموز در پایه اول دبستان خبر داده و تأکید کرده که «باید فقر را مهار کنیم، چون تعداد بازماندگان از تحصیل نگرانکننده است.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی گفته «شکاف طبقاتی و افزایش فقر یک نوع مشکل را در آموزش و پرورش ایجاد کرده و این وزارتخانه دچار یک مشکل جدیدی تحت عنوان بازمانده از تحصیل شده است.»
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی افزوده که «فقر اقتصادی و کاستیهایی که در حوزه فرهنگی ممکن است وجود داشته باشد منجر به بازماندن از تحصیل شده است، حالا باید دید که در کدام بخش و در کدام مناطق این اتفاق افتاده است.»
عبدالوحید فیاضی همچنین گفته علاوه بر فقر اقتصادی، کاستیهای موجود در حوزه فرهنگی را نیز در بازماندن کودکان و نوجوانان از تحصیل موثر دانست و افزود دولت باید در این راستا نیز اقدام کند.
او همچنین به عدم توسعه آموزشی در مناطق روستایی اشاره کرده و گفته که «یک روستا را به عنوان روستای مرکزی میگذارند و به اهالی چند روستا میگویند برای تحصیل به آنجا بروند، اما چون مردم میل ندارند به آن روستا بروند که دلیلش یا بیپولی است و یا هر دلیل دیگری مانع از تحصیل فرزندانشان میشود.»
افزایش شمار دانشآموزان ترک تحصیل کرده امسال برجستهتر از سالهای گذشته بود و از سوی شماری از مقامات جمهوری اسلامی نیز مورد اشاره قرار گرفت. این در حالیست که در مورد تعداد دقیق دانشآموزان ترک تحصیل کرده تناقض آماری وجود دارد.
آمارهای آموزش و پرورش تأیید میکنند که امسال دستکم ۷۹۰ هزار دانشآموز در مدارس ثبتنام نکردهاند اما برخی آمارهای دیگر شمار دانشآموزان ترک تحصیل کرده را بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر اعلام میکنند.
مسعود بهرامی مدیرکل آموزش و پرورش استان تهران نیمه شهریورماه اعلام کرد که «حدود ۱۰۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ واجد شرایط ورود به کلاس اول ابتدایی در این استان هنوز برای ثبتنام مراجعه نکردهاند.»
افشار کبیری مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان غربی گفته بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار دانشآموز ایرانی ترک تحصیل کردهاند.
استان آذربایجان غربی رتبه دوم ترک تحصیل دانشآموزان پس از سیستان و بلوچستان را داراست؛ به گفته افشار کبیری ۹/۸۲ درصد دانشآموزان این استان بازمانده از تحصیل هستند که حدود یک سوم آنها نیز باید در مقطع دبیرستان محصل میبودند.
کارشناسان مهمترین و اصلیترین علت بازماندگی دانشآموزان ایرانی از تحصیل را فقر و روی آوردن کودکان به اشتغال برای کسب درآمد عنوان میکنند.
میان شمار دانشآموزان ترک تحصیل کرده با افزایش تورم و شاخص فلاکت در کشور رابطهای مستقیم بر قرار است. بسیاری از کودکان ترک تحصیل کرده ناچارند به جای رفتن به مدرسه در مشاغل کاذب و غیررسمی مشغول شوند تا کمک خرج خانواده باشند. بخشی از کودکان ترک تحصیل هم که شاغل نیستند، به دلیل ناتوانی خانواده در پرداخت هزینههای تحصیل از کلاس و مدرسه بازماندهاند.
مرکز آمار ایران در گزارشی اعلام کرده در سال تحصیلی ۱۴۰۱ -۱۴۰۲ در مقاطع تحصیلی مختلف ۹۲۹ هزار و ۷۹۸ نفر از تحصیل بازماندند. سال گذشته، ۱۵ تا ۱۷ سالهها بیشترین تعداد ترک تحصیل را داشتند.
محمدرضا نیکنژاد عضو کانون صنفی معلمان فروردین امسال در گفتگو با روزنامه «هممیهن» با اشاره به نرخ فزاینده ترک تحصیل دانشآموزان گفته بود که «شکم گرسنه، خیلی نمیتواند به مسائلی مانند فرهنگ، رعایت حقوق و… فکر کند. شرایط اقتصادی فعلی هم نشان میدهد که سال بسیار بدی خواهیم داشت؛ اولین نقطهای هم که تحتتاثیر قرار میگیرد، آموزش است. براساس اخباری که از دل ساختار و زبان مسئولان میشنویم حدود ۴-۳ میلیون دانشآموز بازمانده از تحصیل هستند که بسیاری از آنها ریشه اقتصادی دارند، یعنی خانوادههایی که نمیتوانند هزینه تحصیل دانشآموز خود را تأمین کنند.»
به گفته این فعال صنفی آموزگاران، بخش آموزش در زندگی امروز و فردای دانشآموز ناکارآمد است و نمیتواند مهارتی را آموزش دهد و طبیعتاً دانشآموزان از تحصیل گریزان میشوند، همچنین درس نخواندن هم نوعی از بازماندگی از آموزش است. آموزش ناکارآمد و بدونکیفیت هم نوعی بازماندگی از آموزش است. دانشآموزانی که در سالهای اخیر گمان میکنند از مسیر آموزش به اهداف اقتصادی و اجتماعی خود نمیرسند، از آموزش گریزان شده و قید تحصیل را میزنند؛ خطری که بسیار جدی است.
نرخ بالای ترک تحصیل دختران در ایران؛ حدود یک سوم دانشآموزان دختر به دبیرستان نمیروند!
شهلا کاظمیپور جمعیتشناس نیز اردیبهشت امسال گفته بود حدود یک سوم از دخترانی که در سن دبیرستان قرار دارند به مدرسه نمیروند.
این جمعیتشناس گفته بود که «۳۰ درصد دختران دبیرستانی در کشور به مدرسه نمیروند و از سوی دیگر نیز سالانه ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت دختران ۱۵ تا ۱۹ ساله ازدواج میکنند.»
روند صعودی آمار دانشآموزان ترک تحصیل کرده در حالیست که چه در دولتهای پیشین و چه در دولت جدید جمهوری اسلامی ارادهای برای رفع موانع حضور کودکان در کلاس درس وجود ندارد و دغدغه عموم مقامات اجرایی و قانونگذار، شستشوی مغزی دانشآموزان و تبلیغات ایدئولوژیک در مدارس است.
در روزهای منتهی به آغاز سال تحصیلی جدید که کارشناسان درباره غیبت صدها هزار دانشآموز در مدارس هشدار میدادند، مسعود پزشکیان رئیس دولت چهاردهم دستور داده بود که روز اول مهر و همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید در ایران، در همه مدارس سرتاسر کشور نماز جماعت برگزار شود!
در آنسو علیرضا کاظمی وزیر آموزش و پرورش گفته بود «باید نماز را به دغدغه اصلی دانشآموزان و معلمان تبدیل کنیم.»