تصمیم برای خروج ایران از فهرست سیاه FATF اگرچه نهایتا در سطوح عالی جمهوری اسلامی و رهبری آن گرفته میشود اما در روزهای گذشته به ابزاری برای رویارویی دولت مسعود پزشکیان و رقبای درونحکومتی دولت تبدیل شده است.
بسیج دانشجویی در نامهای به پزشکیان تأکید کرده که در مقابل تصویب این موضوع ایستادگی خواهد کرد. این نامه با تأکید بر «اخطار جدی خطاب به دولت چهاردهم» به امضای ۷۷ دفتر بسیج دانشجویی دانشگاههای مختلف کشور رسیده است.
در این نامه آمده که «در صورت پیوستن به FATF ایران ملزم به اجرای محتواهای قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهد شد؛ این به معنای آن است که جمهوری اسلامی ایران طبق توصیه شماره ۱۶ FATF ملزم خواهد بود ارتباط خود را با حدود ۶۰ نهاد و ۲۰ فرد که جزو نهادها و افراد ایرانی تحریم شده در قطعنامه شورای امنیت بوده قطع کند و هرگونه معاملات با آنها را ممنوع اعلام کند؛ جالب است بدانید از سیدالشهدای مقاومت حاج قاسم سلیمانی تا سپاه پاسداران و وزارت دفاع کشور و بسیاری از شرکتهای اقتصادی و نظامی در این لیست قرار گرفتهاند!»
دفاتر بسیج دانشجویی همچنین خطاب به پزشکیان نوشتهاند که «پیوستن ایران به FATF در شرایط کنونی، تحت تاثیر تحریمهای مالی و بانکی، بطور موثری نمیتواند به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک کند و به تعبیری محدودیتها و چالشهای پیوستن به FATF به جهت تشدید محدودیتهای تحریمهای ثانویه، در واقع شدیدتر از چالشهای ناشی از عدم پیوستن به معاهدات FATF است. با توجه به تفاسیر صورت گرفته، در صورت اصرار دولت برای پیوستن به FATF این سوال در ذهن شکل میگیرد که آیا دولت چهاردهم میخواهد مجدد همچون پیوستن به قراردادی، چون برجام، همه امتیازات و منافع ملت ایران را روی میز بگذارد و صرفا دستاوردش هیچ باشد؟!»
اینهمه در حالیست که دامنه واکنشهای رقبای منتقد به دولت پزشکیان در رابطه با FATF گسترش نیز مییابد. محمود نبویان نماینده فعلی تهران در مجلس شورای اسلامی و دبیر کمیسیون ویژه برجام در مجلس نهم و از اعضای «جبهه پایداری» در سال ۱۳۹۷، در گفتگو با خبرگزاری «تسنیم» FATF را یک «طرح استعماری برای محصور کردن ملت ایران در خاک خودش و ضربه به امنیت و منافع ملی» توصیف کرده است.
محمود نبویان مدعی شده در صورت پذیرش این موضوع جمهوری اسلامی «باید تراکنشهای مالی گروههای مقاومت را به آمریکاییها تحویل بدهد؛ مثلا اگر حزبالله لبنان یا ایران با یک گروه دیگر از جریان مقاومت رابطه مالی و بانکی دارد این رابطه به بهانه شفافیت مالی و بانکی باید در اختیار آمریکا قرار بگیرد.»
او همچنین گفته که «با عنایت به درخواست FATF نسبت به اعمال تغییرات در تعریف تروریسم و در نتیجه مصادیق تروریستها و نیز با عنایت به اینکه نهادهایی در ایران مانند وزارت دفاع و سپاه پاسداران و افرادی مانند سردار سلیمانی تحت لیست تحریمهای آمریکا به بهانه موشکی و دفاع از تروریسم باقی ماندهاند، در دستورالعملهای FATF از ایران در برخورد با این افراد و نهادها، درخواستهای بسیار شدیدی شده است.»
ادعای دولت در مورد تلاش برای خروج ایران از فهرست سیاه FATF؛ حملات روزنامه «کیهان» چاپ تهران
روزنامه «کیهان» چاپ تهران هم هفته گذشته در مطلبی با عنوان «اصرار بر پیوستن به FATF، به نام معیت به کام اسرائیل» به دولت پزشکیان تاخت و نوشت: باید برای دولت چهاردهم یادآوری کرد که ایران بر سر تحریمها با آمریکا مذاکره کرد و جلو رفت. در انتها آمریکا همه تعهداتی که داده بود را نقض کرد و یکطرفه از برجام خارج شد. حال آنکه به اذعان خود غرب ایران به تمامی تعهدات خود پایبند بود.
در این مطلب آمده بود که «FATF در نشست اخیر خود لبنان را در فهرست خاکستری قرار داد و تحت نظر قرار گرفت. این سازمان که با رژیم غاصب صهیونیستی ارتباط دارد و همکاری میکند، لبنان را تحت فشار گذاشته است تا نسبت به اقدامات و فعالیتهای حزبالله مطلع شود.
«کیهان» افزوده بود که «کاملا واضح است، در شرایطی که رژیم صهیونیستی بعد از طوفان الاقصی به اهدافی که برای خود تعیین کرده بود نرسیده است و همچنین در نبرد زمینی با حزبالله لبنان دچار مشکل شده است، با استفاده از این سازمان سعی دارد تا نسبت به حزبالله اطلاعات بیشتری به دست آورد.»
در ادامه ادعا شده بود «این معاهده دیکته شده که سعی بر تحمیل آن به جمهوری اسلامی ایران شده است، واضح است که هیچ عایدی جز فشار بیشتر اقتصادی بر کشور نخواهد داشت.»
«کیهان» همچنین «خطاب به دولت چهاردهم» گوشزد کرد که «دولت روحانی مسیری را رفت که جز فشار اقتصادی بیشتر به مردم و رو کردن دست ایران برای آمریکا و حامیانش آوردهای نداشت. وزیر خارجه وقت دولت روحانی که دم از مذاکره با غرب و حل مشکلات اقتصادی میزد، در نهایت عضویت در این سازمان را تضمینی برای حل مشکلات اقتصادی ندانست. آن وقت چگونه میشود که سخنگوی دولت و وزیر اقتصاد و دارایی دولت چهاردهم با قاطعیت صحبت از حل مشکلات مردم با اجرا و عضویت در FATF میکنند؟ چگونه مشکلات اقتصادی مردم را مجددا حواله به غرب و آمریکا میدهند؟ این مسیر به کام رژیم صهیونیستی و غرب خواهد بود و در نهایت مشکلات مردم را دو چندان خواهد کرد؛ کما اینکه در گذشته نیز شاهد آن بودیم.»
در آنسو اما تیم مسعود پزشکیان در داخل و خارج از دولت از لزوم پذیرش لوایح FATF و خروج ایران از فهرست سیاه این گروه سخن میگویند.
عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد دولت پزشکیان روز گذشته در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «عادی سازی پرونده ایران در FATF یعنی: رفع محدودیت پولی و مالی ۲۰۰ کشور و نهاد بین المللی علیه کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی، خنثی سازی پروژه منزوی کردن نظام پولی و مالی کشورمان توسط آمریکا و متحدینش، عادی سازی روابط بانکی ایرانیان، از دانشجو گرفته تا تجار و فعالین اقتصادی در سراسر جهان، افزایش هزینه های دولت آمریکا در تهدید و تطمیع کشورها و نهادهای بین المللی برای اجرای تحریم ها علیه ایران؛ وزارت امور اقتصادی و دارایی پیگیری های لازم را انجام و اقدامات ضروری جهت رفع محدودیت ها و تعلیق اقدام تقابلی گروه اقدام ویژه مالی (FATF) را بر مبنای منافع ملی کشورمان به عمل می آورد.»
حشمتالله فلاحتپیشه از اصلاحطلبان حامی مسعود پزشکیان و رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با وبسایت «خبرآنلاین» تاکید کرده که «آقای پزشکیان وقتی میگوید وفاق ملی پشت بندش میگوید ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی برای رشد هشت درصد نیاز دارم. یعنی بدون تنشزدایی و بدون موضوع FATF و رفع تحریمها نمیتوانید آنقدر سرمایه جذب کنید.»
خروج ایران از فهرست سیاه FATF از جمله وعدههای انتخاباتی مسعود پزشکیان بود. او در نخستین کنفرانس مطبوعاتی به عنوان رئیس دولت چهاردهم گفته بود «برای پذیرش FATF به مجمع تشخیص مصلحت نظام نامه مینویسم» و «باید درباره FATF دوباره بحث کنیم و مسئله را حل کنیم.»
با اینهمه تلاش دو جناح حامی و منتقد مسعود پزشکیان برای رویارویی درباره FATF و معرکه راه انداختن در این رابطه در حالیست که تصمیم درباره این موضوع در سطوح عالی نظام گرفته میشود و پرونده FATF اکنون در مجمع تشخیص مصلحت نظام است و در نهایت رهبر رژیم درباره آن تصمیم میگیرد.
در همین رابطه مجید انصاری معاون حقوق مسعود پزشکیان در گفتگو با روزنامه «اعتماد» گفت دولت پزشکیان برای خروج ایران از فهرست سیاه FATF در تلاش است.
مجید انصاری توضیح داد «به لحاظ فنی این موضوع در حوزه کار همکاران ما در وزارت اقتصاد و دارایی، بانک مرکزی و دیگر مراجع ذیربط است. اما از منظر روند کار حقوقی مستحضر هستید دو کنوانسیون باقی مانده از مجموعه FATF که یکی جرایم سازمان یافته و بحث پالرمو است هر دو در مجمع تشخیص مسکوت مانده بود. مجمع تشخیص هم به لحاظ استجازه داشتن این موضوع را از دستور کار خارج ساخت.»
او افزود که «این امکان وجود دارد که اگر مجموعه به جمعبندی نهایی برسند و روند کار طی شود با چراغ سبز مجمع افایتیاق دوباره در دستورکار مجمع قرار گیرد. ضمن اینکه آقای رییسجمهور و هیات دولت هم تصمیم به پیگیری موضوع بگیرند این ظرفیت وجود دارد که مجمع تشخیص این موضوع را دوباره به جریان بیندازد.»
معاون حقوقی مسعود پزشکیان تأکید کرد که «روند تصویب FATF در مجلس طی شده است. موضوع به مجمع آمده و در مجمع به ملاحظاتی فعلا مسکوت مانده است.»