در حالیکه همچنان مقامات حکومتی به تأیید و تکذیب درباره افزایش قیمت بنزین طی ماه‌های آینده مشغول هستند، دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش گفته قیمت هر لیتر بنزین وارداتی ۳۸ هزار تومان است. او همچنین کمبود بنزین را ۱۴ میلیون لیتر بنزین عنوان کرده است.
ناصر عاشوری، دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش گفت: «بنزین وارداتی لیتری ۳۸ هزار تومان تمام می‌شود.» او اضافه کرد: «متوسط مصرف روزانه بنزین در کشور به ۱۱۲ میلیون لیتر رسیده، در حالی که تولید بنزین بین ۹۸ تا ۱۰۴ میلیون لیتر است و بین ۸ تا ۱۴ میلیون لیتر بنزین کم می‌آوریم.»
احتمال افزایش قیمت بنزین در ماه‌های آینده همچنان با تأیید و تکذیب‌های مقامات حکومتی همراه است. در حالیکه به دولت مسعود پزشکیان به طور مستقیم افزایش قیمت بنزین را در لایحه بودجه ۱۴۰۴ نیاورده است اما برخی معتقدند کسری بودجه موجود در لایحه و همچنین کمبود منابع در دسترس دولت برای واردات بنزین، در نهایت دولت را ناچار به افزایش قیمت بنزین خواهد کرد.
مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه و بودجه گفته ناترازی انرژی موضوع جدی است و نیازمند تصمیم‌گیری با بررسی تمامی ابعاد است؛ تصمیم‌گیری که اعم از سیاست‌های قیمتی، غیرقیمتی، افزایش بهره‌وری، واردات خودرو، توسعه حمل‌ونقل عمومی و افزایش ظرفیت تولید باشد.
مژگان خانلو گفته «در لایحه بودجه ۱۴۰۴ هیچ افزایش نرخ بنزین لحاظ نشده است» و مدعی شده «سیاست دولت، کنترل و کاهش مصرف از طریق سیاست‌های غیرقیمتی است».
حسین صمصامی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اما نظری متفاوت دارد. او هشتم آبان‌ماه در مخالفت با لایحه بودجه ۱۴۰۴ گفته بود در لایحه بودجه سال آینده افزایش قیمت بنزین تا ۴۰ درصد آمده است چراکه بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان برای آن منابع پیش بینی شده است.
حسین صمصامی همچنین تأکید کرده بود دولت در لایحه بودجه سال آینده قیمت کالاهای اساسی را افزایش داده که این موجب کوچک شدن سفره مردم خواهد شد.
دو روز پیش نیز محمد بهرامی نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی هم در ادعایی دیگر گفت که در لایحه بودجه ۱۴۰۴ پیشنهادی دولت، افزایش قیمت بنزین پیش‌بینی نشده است و بنزین سال آینده با همین نرخ فعلی عرضه خواهد شد.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تأکید کرده بود که «امروزه بحث گران شدن قیمت بنزین به یک دغدغه برای مردم تبدیل شده و اطمینان خاطر می‌دهم که در بودجه سال آینده خبری از گران شدن بنزین نیست و البته امیدوارم در زمینه اصلاح الگوی مصرف سوخت فرهنگ سازی لازم انجام شود تا بخشی از ناترازی را بتوانیم جبران کنیم.»
پیش از این مهرداد لاهوتی نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه «نمی‌خواهیم دروغ بگوییم و بلوف بزنیم» گفته بود «بنزین به احتمال زیاد در سال آینده با افزایش قیمت روبرو می‌شود».
او گفته بود «موضوع کاملا روشن است، امسال برای واردات بنزین ۹۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود اما برای سال آینده واردات بنزین ۶۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. معنای این تغییر اعداد، شفاف و روشن است که دولت به احتمال زیاد می‌خواهد نرخ بنزین را در سال آینده افزایش دهد.»
نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تأکید کرده بود «می‌دانیم که امکان صرفه‌جویی بنزین وجود ندارد و خودروهای موجود در کشورمان هم تغییری نکرده‌اند که با کیفیت خودروها، مصرف بنزین کاهش پیدا کند. تغییری هم در مصرف بنزین و وضعیت حمل و نقل عمومی ایجاد نمی‌شود و انتظار صرفه‌جویی و کاهش مصرف نباید داشته باشیم، بنابراین راه دوم افزایش قیمت بنزین است.»
مهرداد لاهوتی همچنین گفته بود «در جلسه اخیر کمیسیون تلفیق آقای پاک‌نژاد وزیر نفت، شفاف و روشن به نمایندگان مجلس اعلام کرد که گزینه‌هایی برای نحوه افزایش قیمت بنزین در جلسه سرا قوا مطرح کردیم.»
همه این اظهارات و ادعاها در حالی مطرح می‌شود که دولت فقط بر «گران نشدن بنزین» تأکید دارد اما اقدامی برای جبران کمبود شدید بنزین در کشور هم ارائه نمی‌دهد. این موضوع به تازگی با انتقاد برخی کارشناسان همراه شده بطوریکه دبیر کل فدراسیون صنعت نفت معتقد است «ناترازی تصمیم» در دولت وجود دارد.
عرفان افاضلی دبیر کل فدراسیون صنعت نفت در گفتگو با وبسایت «تجارت نیوز» گفته «ما به صورت روزانه با ناترازی بنزین و به صورت فصلی با ناترازی گاز و برق مواجهیم، این کسری‌ها در حال حاضر در حال بزرگتر شدن است و هر ساله اعداد کسری به اعداد بزرگتری تبدیل می‌شود.»
دبیر کل فدراسیون صنعت نفت افزوده آنچه که اکنون دست به گریبان هستیم این است که دولت متوجه کسری شده اما اقدام عملی، عاجل، جدی و قاطع را انجام نمی‌دهد یعنی بیشتر از اینکه با ناترازی مواجه باشیم با ناترازی تصمیم روبرو هستیم.
دبیر کل فدراسیون صنعت نفت گفته «مراکز پژوهشی دانشگاهی و مراکز صنعتی و اتاق بازرگانی راهکارهایی به دولت پیشنهاد داده‌اند که از جمله آنها می‌توان افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی، افزایش توسعه و بکارگیری نیروگاه‌های تجدیدپذیر و افزایش بهره‌وری تولید و بهینه‌سازی مصرف را نام برد که از شاخص‌ترین و پربسامدترین راهکارها هستند.»
او تأکید کرده که آنچه باید به مسئولین و تصمیم‌گیران منتقل شود این مشکلی نیست که توسط حاکمیت درک و شناسایی شده و راهکارهایی که طی سال‌ها توسط دانشگاهیان، متخصصان، کارشناسان، پژوهشگران و صنعتگران ارائه شده بلکه امروز نیاز به تصمیم قاطع و عمل به تصمیمات هستیم تا هرچه زودتر بتوانیم بر ناترازی فائق آییم.
ادامه تأیید و تکذیب‌ها درباره افزایش قیمت بنزین در سال آینده
افزایش قیمت بنزین با آغاز به کار دولت چهاردهم جدی‌تر شده و مسعود پزشکیان بارها نسبت به قیمت فعلی بنزین اعتراض کرده و فروش بنزین به قیمت فعلی را غیرمنطقی خوانده است.
مسعود پزشکیان پس از آنکه به عنوان رئیس دولت چهاردهم و پیروز انتخابات ریاست جمهوری معرفی شد، در گفتگویی با وبسایت علی خامنه‌ای به ناترازی بنزین اشاره کرده و گفته بود که «در حال حاضر برای خرید بنزین، هشت میلیارد دلار پول پرداخت می‌شود. یعنی بنزین را حدود ۳۰ یا ۴۰ هزار تومان می‌خریم، بعد ۱۵۰۰ تومان می‌فروشیم. خب تا کجا می‌توانیم این کار را بکنیم؟»
او در مورد قیمت بنزین در جلسه دفاع از لایحه بودجه ۱۴۰۴، گفته بود:«امروز هزینه تمام شده بنزین بدون لحاظ قیمت نفت که شامل هزینه پالایش، هزینه حمل فراورده و هزینه جایگاه دارد؛ حدود ۸۰۰۰ تومان است. امسال حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان و در صورت ادامه وضع موجود در سال آینده باید ۱۳۰ هزار میلیارد تومان واردات بنزین انجام شود و هر لیتر بنزین وارداتی بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان هزینه دارد.»
پزشکیان در اظهارنظر دیگری گفته بود که «هیچ منطقی وجود ندارد که ما بنزین را به قیمت دلار آزاد بخریم و به قیمت سوبسید دار بفروشیم.»
در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری نیز علی عبدالعلی‌زاده رئیس ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان در یک کنفرانس خبری در خبرگزاری «ایرنا» با اشاره به ارقام ۲۵ و ۵۰ هزار تومان برای هر لیتر بنزین، گفته بود «هر قیمتی که برای بنزین کارشناسی شود، خواهید دید که آنچنان با آرامش و همکاری مردم جا می‌افتد!»
علی‌اصغر نخعی‌راد نماینده مشهد و عضو کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی نیز ماه گذشته از افزایش قیمت بنزین به گونه‌ای که مردم «تحت فشار اقتصادی قرار نگیرند و تاثیرات تورمی زیادی بر اقتصاد نداشته باشد» خبر داد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی اعلام کرده بود رقم افزایش بین ۱۵ تا ۲۰ درصد و کمتر از نرخ تورم خواهد بود و از مردم خواست به شایعات توجه نکنند و به تصمیمات قانونی مجلس اعتماد کنند.
پیشتر نیز دولت حسن روحانی نیز در آبان ۹۸ اقدام به افزایش قیمت بنزین کرد و اعلام این خبر سرآغاز اعتراضاتی شد که برای روزهای پیاپی در سراسر ایران تداوم یافت. یکی از دلایلی که طی سال‌های گذشته بنزین در ایران گران‌تر نشده، هراس حکومت از برگزاری اعتراضاتی شبیه اعتراضات سراسری سال ۹۸ است؛ بدین ترتیب افرادی در پیرامون دولت تلاش دارند افکار عمومی را برای افزایش قیمت بنزین آماده کنند.
دولت ابراهیم رئیسی نیز اقداماتی برای افزایش قیمت بنزین انجام داد اما عمر آن به اقدام نهایی برای افزایش قیمت بنزین قد نداد، یا اینکه ارزیابی نهادهای امنیتی حاکی از ایجاد اعتراضاتی گسترده در صورت افزایش قیمت بنزین بود و به همین دلیل دولت سیزدهم از افزایش قیمت‌ها خودداری کرده بود.
برای نمونه در نخستین روزهای بهمن‌ماه ۱۴۰۲ دولت بدون اعلام قبلی و بطور ناگهانی سهمیه بنزین ۳۰۰۰ تومانی یا همان نرخ آزاد در کارت‌های سوخت شخصی را از ۱۵۰ لیتر به ۱۰۰ لیتر کاهش داد. همچنین ذخیره سهمیه بنزین ۱۵۰۰ تومانی که تا پیش از این، ۹ ماه و به‌میزان حداکثر ۵۴۰ لیتر بود، از این پس به ۶ ماه و حداکثر ۳۶۰ لیتر کاهش یافت.
چند روز بعد گزارش‌های غیررسمی از یک نرخ سوم برای بنزین با قیمت هر لیتر ۸۰۰۰ تومان خبر دادند. خبرگزاری «ایلنا» هم همزمان در هفته نخست بهمن گزارش داد که «دولت بعد از دو گام حفظ بنزین سهمیه‌ای و محدودیت بنزین ۳۰۰۰ تومانی در نظر دارد تا با ایجاد یک نرخ سوم مصرف بنزین بیشتر از سهمیه (مجموع یارانه‌ای و آزاد) را به نرخ گران‌تری به پرمصرف‌ها عرضه کند.»
با اینهمه دولت سیزدهم طی سه سال فعالیتی که با مرگ مشکوک ابراهیم رئیسی پایان یافت، اقدام به افزایش قیمت بنزین نکرد. مهمترین علت آن نگرانی از بروز اعتراضات مردمی ارزیابی می‌شود. افزایش قیمت بنزین بطور مستقیم و غیرمستقیم بر گرانی همه کالاها و خدمات موثر است.
جمهوری اسلامی در سال ۹۸ و پس از افزایش قیمت بنزین توسط دولت حسن روحانی با موجی از اعتراضات سراسری مردم روبرو شد و کارشناسان معتقدند افزایش قیمت بنزین در شرایط وخیم معیشت مردم می‌تواند بار دیگر موجی از اعتراضات را ایجاد کند.
