در شرایطی که حتی گزارش‌ها و آمارهای حکومتی از شکست فیلترینگ اینترنت در ایران حکایت دارند اما همچنان گروهی در حکومت با رفع فیلترینگ مخالفت می‌کنند. مقامات دولت پزشکیان می‌گویند مخالفان رفع فیلتر از مافیاهای فروش فیلترینگ هستند که سالانه سود کلانی به جیب می‌زنند.
رفع فیلتر اینترنت از جمله وعده‌های مسعود پزشکیان در زمان تبلیغات انتخابات بود؛ وعده‌ای که بعدها نیز برخی مقامات دولت از جمله عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد از ضرورت عملی شدن آن گفتند.
مقامات دولت پزشکیان مدعی هستند ساز و کار رفع فیلتر را در دستور کار دارند اما در آنسو همچنان برخی جریانات و مقامات حکومت با این اقدام مخالف هستند. مخالفان رفع فیلتر حتی اوایل آبان امسال تجمعی را در تهران مقابل مرکز ملی فضای مجازی برگزار کردند.
معترضان بنرهایی در دست داشتند که روی آنها شعارها و جملاتی از جمله «وزیر ارتباطات حیا کن، طرح رفع فیلتر رو رها کن» و «در هیچ کشوری مانند ایران به سکوهای دشمن اینقدر آزادی عمل نمی‌دهند» نوشته شده بود.
مجید انصاری معاون حقوقی مسعود پزشکیان روز گذشته اعلام کرد فروشندگان فیلترشکن‌ها به دلیل درآمد هنگفت با تمام توان جلوی رفع آن ایستاده‌اند.
مجید انصاری همچنین گفت «اینکه مردم زندگی خود را روی این پلتفرم‌ها شکل دهند و بعد ناگهان ما با فیلترینگ زندگی آنها را بهم بریزیم و آنها را به‌سراغ فیلترشکن‌فروش‌ها بفرستیم، نادیده گرفتن حقوق مردم است.»
او همچنین فیلترینگ را از جمله «برخوردهای جناحی و تنگ‌نظرانه» عنوان کرد که مردم را از اندیشه‌ها و توانمندی‌های بخشی از جامعه محروم کرده است.»
معاون حقوقی مسعود پزشکیان در بخش دیگری از سخنانش گفت «ما در حال حاضر در بعضی قاعده‌گذاری‌ها درباره موضوعاتی که جدیدا وارد زندگی مردم شده عقب هستیم؛ موضوع فیلترینگ فضای مجازی گواهی بر آماده نبودن کشور برای پذیرش این ابزار جدید ارتباط جمعی است.»
تشدید فیلترینگ در ایران با شروع اعتراضات جنبش ملی ۱۴۰۱ با تصمیم در رأس نظام آغاز شد. تصمیم در اینباره با دولت نبوده و رفع فیلتر نیز از حیطه اختیارات دولت خارج است. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد دولتمردان پزشکیان و شمار دیگری از مقامات حکومتی «فیلترینگ» را بهانه‌ای برای متفاوت نشان دادن خود از دیگر بخش‌های حکومت هستند.
در همین رابطه حجت‌الاسلام یاسر خلیلی مدیرکل حقوقی ستاد امر به معروف و نهی از منکر نیز به شکست فیلترینگ اعتراف کرده و گفته «فیلترینگ عامل سلبی در مواجهه با ناهنجاری‌های اجتماعی است که اتفاقا به دلیل وجود بازار فیلترشکن‌ها که اسباب خروج ارز را فراهم می‌کند، عملا نتیجه‌ای جز هزینه برای مردم نداشته و ندارد.»
او معتقد است که در کنار قوانین بازدارنده در رابطه با شیوه حضور و رفتار شهروندان در شبکه‌های اجتماعی، حکومت باید فرهنگ‌سازی نیز انجام دهد: «درکنار این قوانین بازدارنده نباید از آموزش غافل شد. آموزش خانواده‌ها وفرزندان دربسترهای مختلف در دسترس که نتیجه آن می‌تواند به استفاده صحیح از این فضا منجر شود.»
مدیرکل حقوقی ستاد امر به معروف و نهی از منکر ادعا کرده که تمام جوامع پیشرفته قوانین بازدارنده ودقیق در استفاده ازفضای مجازی، حقوق فضای مجازی، حریم خصوصی، نشرآزاد اطلاعات، درکشورهای متبوع خود وضع کرده‌اند.
مهرداد لاهوتی نایب رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی نیز گفته «می‌گویند فیلتر واتساپ، اینستاگرام و تلگرام برای برقراری امنیت مردم لازم بوده و ما هم این را حرف حساب می‌دانیم و همه باید به این تصمیم احترام بگذاریم. اما موضوع این است که تقریبا همه در حال استقاده از این شبکه‌های اجتماعی و مجازی هستند با این تفاوت که تمام مسئولان کشور و نمایندگان مجلس به طور کاملا رایگان از این شبکه‌ها و فضای مجازی استفاده می‌کنند اما مردم باید بهای آن را بپردازند و فیلترینگ فقط برای مردم پولی شد.»
برخی دیگر از نمایندگان موافق فیلترینگ البته «خودی و ناخودی بودن اینترنت» را تأیید و حتی از آن دفاع کرده‌اند. حمید رسایی نماینده مجلس شورای اسلامی و از مدافعان فیلترینگ، در گفتگو با صداوسیما از حضور خود در شبکه اجتماعی ایکس با وجود فیلتر آن از سوی حکومت حمایت کرده و گفته «عموم مردم اجازه ندارند در منطقه جنگی حضور پیدا کنند، مگر کسانی که آموزش دیده باشند. وگرنه طرف یا خودش لطمه می‌بیند یا به بقیه ضربه می‌زند. اما عده‌ای که وظیفه دفاع دارند، باید حضور پیدا کنند.»
همه این اظهارنظرها در حالی مطرح می‌شود که تصمیم‌گیری برای رفع فیلتر در اختیار دولت نیست و سران نظام درباره آن تصمیم‌گیری می‌کنند.
با اینهمه علیرضا عبداللهی‌نژاد رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در نشست ویژه کارزارهای رفع فیلترینگ اعلام کرده که «موضع رسمی وزارت ارتباطات این است که محدودیت‌های فیلترینگ باید برداشته شود و گشایش اتفاق بیفتد.»
رئیس مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات افزوده که «ما در لایه‌های فنی گزارش‌های دقیقی تهیه کرده‌ایم و در اختیار دولت قرار داده‌ایم. از اینجا به بعد، در دست رئیس‌جمهور است و ایشان موضوع را به جد دنبال می‌کند.»
علیرضا عبداللهی نژاد با اشاره به آسیب‌هایی که فیلترینگ به کشور زده است، گفته که «ادامه این وضعیت به مصلحت نیست و امیدواریم که هرچه زودتر خبر‌های خوبی درباره رفع فیلترینگ بشنویم.»
به نظر می‌رسد در حالیکه مقامات دولت پزشکیان رفع فیلتر را یکی از ابزارهای مهم برای کسب پایگاه اجتماعی در نظر دارند، برخی از منتقدان دولت در حکومت این موضوع را ابزار گروکشی کرده‌اند.
رضا تقی پور عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی شروطی را برای پایان دادن به فیلترینگ مطرح کرده است. او گفته «تمامی کشورها در این حوزه قانون و چارچوب دارند و در مسیر حکمرانی قانونمند در فضای مجازی هستند و صرفا این حق برای کشور ما به دلایل بسیار سخیف همچون تحریم نقض شده است بنابراین اگر بخواهیم امنیت روانی جامعه در این فضا حفظ شود باید در این مسیر حرکت کنیم.»
رضا تقی‌پور افزوده که «آقای رئیس جمهور بارها اعلام کردند که به کار کارشناسی اعتقاد دارند بر همین اساس به عنوان یک کارشناس معتقدم اگر دولت می‌تواند محتوای ضد اخلاقی که در داخل این سکوها منتشر می‌شود، حذف یا مسدود کند و راه حل فنی برای این کار دارد، بیاید ارائه بدهد و فیلترینگ را بردارد.»
عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی همچنین گفته «مصوبات شورای عالی فضای مجازی به خصوص مصوبه ساماندهی پیام رسان ها که برای ۱۳ خرداد سال ۱۳۹۶ است، کامل و جامع اجرا شود، اصلاً نیاز به فیلترینگ نداشته و نداریم. مسئولین امر باید بیایند پاسخ بدهند چرا این مصوبه بسیار مهم چرا تاکنون بر زمین مانده و اجرا نشده است!»
اینهمه نشان می‌دهد جمهوری اسلامی به جمع‌بندی درباره شکست فیلترینگ رسیده و مردم هم در آنسو از سدهای فیلتر عبور کرده و پیوند خود با جهان از طریق شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها حفظ می‌کنند. در چنین شرایطی رفع فیلتر نیز تصمیمی مربوط به کل حکومت و رهبری آن است و نه یک جناح و دولت مسعود پزشکیان؛ حتی اگر دولت چهاردهم آن را، اگر که به فرض عملی شود، به عنوان نمره درخشان در کارنامه خود قلمداد کند.
