رئیس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفته بسیاری از پل‌ها و ساختمان‌ها و مساجد تاریخی ترک خورده‌اند و برخی از محلات اصفهان تخلیه شده‌اند. او تأکید کرده روند مهاجرت در اصفهان مشهود است و مردم اصفهان خطر فرونشست را احساس کرده‌اند.
علی بیت‌اللهی رئیس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی از تهیه گزارشی ۱۶۲ صفحه‌ای درباره فرونشست اصفهان خبر داده و گفته اصلی‌ترین عامل فرونشست در اصفهان «خشک شدن زاینده‌رود» است.
او توضیح داده که «بخشی از آب اصفهان از زاینده رود تأمین می‌شود، متأسفانه در دولت‌های گذشته تصمیم بر این گرفته شد که حوزه‌های آب استانی شود و با این تصمیم آب رودخانه زاینده رود که از ارتفاعات زاگرس تامین می‌شد، قطع شد و در حریم استان اصفهان شاخه‌ای از این حوزه آبی هم به استان‌های دیگر منتقل شد و از خود سد زاینده رود، آب را به استان یزد منتقل کردند.»
اکنون با گذشت چند سال از خشک شدن زاینده‌رود، آثار فرونشست در شهر اصفهان بیش از پیش نمایان شده است. به گفته علی بیت‌اللهی و همانطور که پیشتر نیز گزارش‌هایی در اینباره منتشر شده، مسجد «امام» در میدان نقش جهان اصفهان ترک برداشته است. بسیاری از پل‌ها و ساختمان‌ها و مساجد تاریخی ترک خورده‌اند و برخی از محلات اصفهان تخلیه شده‌اند. اخیرا از خانه‌ای بازدید کردم که شکاف داخل خانه بسیار زیاد بود و این خانه‌ها کم نیستند.
رئیس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تأکید کرده که بطور وضوح در برخی از مناطق ساختمان‌ها ترک برداشته‌اند و برخی از خانوار به دلیل نگرانی از آینده نسبت به مهاجرت اقدام می‌کنند، عده‌ای دیگر هم با خرید مسکن و ملک در استان دیگر دو ملکی شده‌اند. روند مهاجرت در اصفهان مشهود است و مردم اصفهان خطر فرونشست را احساس کرده‌اند.
او همچنین گفته که «۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در پهنه فرونشستی اصفهان زندگی می‌کنند این روند فرونشستی این افراد می‌خواهند به کجا مهاجرت کنند؟ شاهد افزایش خرید ملک و مستغلات اصفهانیها در مازندران هستیم اما آیا تمام جمعیت ۲/۷ میلیون نفری می‌تواند در مازندران ملک و زمین خریداری کنند؟ اگر جمعیت مازندران هم افزایش پیدا کند، این استان هم به کویر تبدیل می‌شود.»
پیش از این نیز گزارش‌هایی از آغاز روند مهاجرت زیست محیطی شهروندان از اصفهان به دیگر مناطق کشور منتشر شده بود.
مهدی حجازی رئیس اتحادیه املاک اصفهان امرداد امسال با اشاره به رکود بازار مسکن در اصفهان گفته بود که «بسیاری از اصفهانیها برای فرار از بی‌آبی و فرونشست زمین به شمال کشور پناه برده‌اند.»
خشکسالی در ایران؛ مهاجرت به علت خشکسالی از اصفهان به شمال کشور
آمار رسمی و به‌روز درباره تعداد مهاجرت در اصفهان در دست نیست اما آمارهای سرشماری سال‌های گذشته نشان می‌دهد اصفهان در فاصله سال‌های ۸۵ تا ۹۰ و ۹۰ تا ۹۵ مهاجرپذیر بوده اما این روند از سال ۹۶ تا ۱۴۰۱ روند معکوس گرفته است.
پژوهش‌هایی که پیشتر نیز از سوی پژوهشگران درون ایران و خارج از کشور انجام شده نشان می‌دهد نرخ فرونشست در چند استان دیگر نیز برابر با اصفهان و حتی بیشتر است اما آنچه وضعیت اصفهان را بحرانی‌تر کرده اینست که برخلاف دشت های دیگر دارای فرونشست در کشور، فرونشست در دشت اصفهان با محدوده اصلی شهر درگیر شده و به مرکز شهر در حال نفوذ است.»
موضوعی که از سوی احمدرضا لاهیجان‌زاده هم مورد تأکید قرار گرفته است. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفته «همه سازه‌ها اعم از لوله‌های انتقال گاز، آب و فاضلاب، قطار شهری و بناهای تاریخی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»
به گفته او باید حداقل ۱۰ تا ۱۵ مترمکعب آب در رودخانه زاینده رود در محدوده دشت اصفهان جریان داشته باشد تا روند فرونشست متوقف شود.
یکی دیگر از ویژگی‌های فرونشست‌ها در استان اصفهان، گستره‌ی فرونشست در این استان است. محمد درویش در اینباره گفته «این استان در جنوب خودش دشت مهیار، در شمالش مورچه‌خورت در شرق خودش دشت سگزی و در غرب خودش زرین‌شهر با جریان‌های کاهنده کارآیی سرزمین مهیبی درگیر است و این جریان‌ها به سرعت در حال پیشروی به سمت مرکز شهر هستند و ما شاهد بروز ترک‌هایی انکارنشدنی در سازه‌های باستانی اصفهان هستیم.»
هرچند گزارش‌ها از بحران در قلب شهر تا ۱۵ سال آینده حکایت دارد اما همین حالا برخی خانه‌ها، ترمینال‌ها و مراکز پستی در این استان خالی شده‌است. چند وقت پیش وزارت نیرو مجبور شده چندین دکل برق را در دشت مهیار جا‌بجا کند.
تخلیه ۴۲ مدرسه در اصفهان به علت فرونشست؛ سکونت ۳۹میلیون نفر در مناطق درگیر با فرونشست!
محمدرضا ابراهیمی مدیرکل آموزش و پرورش استان اصفهان به تازگی با ارائه آماری تکاندهنده از مدارس درگیر با فرونشست در این استان گفته حدود ۱۵۰ مدرسه استان اصفهان تحت تاثیر فرونشست قرار گرفته‌اند و تا کنون ۴۲ مدرسه استان اصفهان بطور کامل تخلیه شده‌اند.
او با اشاره به اینکه تخلیه مدارس بر سرانه فضای آموزشی استان اثر داشته توضیح داده که درصد تأثیر فرونشست در هر مدرسه‌ای متفاوت از دیگری است؛ اداره کل نوسازی دستور داده که برخی از مدارس تخلیه شوند که بخش‌هایی از آن تخریب و عملیات بازسازی شروع و بخش دیگر بهسازی و مقاوم‌سازی شده است.
محمدرضا ابراهیمی همچنین گفته «متأسفانه پدیده فرونشست در کل کشور وجود دارد اما شدت و فراوانی آن در سطح استان اصفهان زیاد است و قاعدتا برخی از مدارس استان نیز تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته‌اند.»
همزمان ناصر فتحی مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان اصفهان نیز گفته ۴۲ مدرسه‌‌ی تخلیه شده که عمدتا در نواحی ۴، ۵، ۶ شهر اصفهان و دیگر شهرها از جمله فلاورجان و خمینی‌شهر بوده‌اند، دیگر قابل استفاده نیستند و آنقدر ناایمن بودند که حکم تخلیه‌شان صادر شد.
او همچنین گفته در شماری از مدارسی که به علت فرونشست دچار آسیب شده بودند نیز تعمیراتی انجام شد و مدارس برقرار و فعال هستند.
ناصر فتحی نیز بر ایجاد مشکل در سرانه آموزشی به علت تخلیه مدارس اشاره کرده و گفته «آموزش و پرورش استان اصفهان برای جبران این مسئله، برخی مدارس را دو نوبته کرده است. یک راهکار دیگر نیز افزایش تراکم کلاس‌ها در مدارس مجاور بود. حل مسئله از این طریق برای آموزش و پرورش سختی‌های خاص خودش را دارد.»
همانطور که علی بیت‌اللهی اشاره کرده، خشک شدن آبخوان‌ها در استان اصفهان سبب ویرانی زیست‌محیطی این استان شده است. پژوهش‌های صورت گرفته از سوی دکتر نادی، یکی از اساتید دانشگاه اصفهان نشان می‌دهد ممکن است با ادامه روند کنونی، آبخوان شهر اصفهان بطور کلی تخلیه شود و فاجعه‌ای در زمینه گسترش فرونشست را رقم بزند. او درباره «تخلیه» آبخوان اصفهان دو سناریو مطرح کرده که سناریو خوشبینانه این است که با این روند در سال ۱۴۱۸ آبخوان اصفهان تخلیه می‌شود. در سناریو بدبینانه در سال ۱۴۰۹ آبخوان اصفهان تخلیه می‌شود.
علی بیت‌اللهی آبان‌ماه امسال نیز در گزارش دیگری از مشاهده شدن نمونه شکاف‌های فرونشستی در اطراف فرودگاه اصفهان و حتی چمن ورزشگاه تازه‌تأسیس نقش جهان خبر داده بود.
او تأکید کرده بود که خاک اصفهان که از نوع «خاک‌های واگرا» است را عامل دیگری در تشدید فرونشست در اصفهان خوانده است. این نوع خاک وقتی خشک می‌شود در اثر کاهش سطح آب از هم باز می‌شود و ترک‌ها و شکاف‌های عمیق روی سطح آن نمایان می‌شود.
