کمبود انرژی سبب جیره‌بندی دوباره برق بخش خانگی شده اما اینبار مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های تولید برق نیز با شدت ادامه دارد. در آنسو دولت مسعود پزشکیان به جای ایجاد یک ستاد بحران در حوزه انرژی و مدیریت واقعی کمبود انرژی، با راه‌اندازی یک پویش تبلیغاتی و البته بی‌خاصیت خواستار کاهش دو درجه‌ای دمای وسائل گرم‌کننده از سوی مردم شدند.
قطع برق بخش خانگی در حالی از هفته گذشته دوباره از سر گرفته شده که دولت بی‌نظمی ویژه‌ای در قطع برق دارد. نه تنها در ابتدا قطع برق سراسری آغاز و بعد اعلام شد برنامه آن از سوی وزارت نیرو اعلام می‌شود، بلکه حتی گزارش‌ها از قطع برق بیش از دو ساعت در بسیاری از محله‌ها در شهرهای مختلف حکایت دارد.
وزارت نیرو یکبار از بیستم آبان‌ماه تا ششم آذرماه اقدام به جیره‌بندی سراسری برق بخش خانگی کرد و روزانه به مدت دو ساعت برق در محله‌های مختلف شهری و روستایی قطع می‌شد.
دولت مدعی شده بود که جیره‌بندی برق به دلیل توقف مازوت‌سوزی در نیروگاه‌های تولید برق صورت می‌گیرد تا آلودگی ناشی از مازوت‌سوزی کاهش پیدا کند و سلامت شهروندان حفظ شود. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اما در گزارشی اعلام کرد که توقف مازوت‌سوزی به دلیل کمبود شدید مازوت بوده است. این ادعا ششم آذرماه نیز از سوی وزیر نیرو تأیید شد. او با حضور در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد قطع برق بخش خانگی پایان می‌یابد چون کسری سوخت در نیروگاه‌ها رفع شده است.
از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان معتقدند سهم مازوت در تولید برق کشور تنها حدود ۴ تا ۵ درصد است و حذف آن نمی‌تواند علت اصلی این خاموشی‌ها باشد و مشکل عمیق‌تر از کسری سوخت مازوت است!
با اینهمه مشکل کمبود سوخت از گاز تا مازوت و حتی گازوئیل جدی‌تر از آن بود که ادعای جبران کسری سوخت نیروگاه‌ها مدت زیادی ادامه پیدا کند. دولت در حالیکه گاز کافی برای عرضه در نیروگاه‌های تولید برق ندارد، مازوت‌سوزی را ادامه می‌دهد و البته ناچار شده قطع سراسری برق را از سر بگیرد.
گزارش‌ها نشان می‌دهد قطع برق بخش خانگی از بیستم آذرماه آغاز شده اما وزارت نیرو در اینباره اطلاع‌رسانی نکرده بود. سه روز پس از آغاز قطع سراسری برق وزارت نیرو اعلام کرد که برنامه قطع برق شهرها و روستاها را اعلام خواهد کرد. همچنین اینبار قطع برق نه تنها دو ساعت بلکه در برخی موارد برای ساعت‌ها ادامه داشته است.
روزنامه «فریختگان» در گزارشی به «ناهماهنگی» میان بخش‌های مختلف دولت در قطع برق اشاره کرده و نوشته «این عدم‌هماهنگی در اعلام خاموشی‌ها مسبوق به‌سابقه است و در تابستان هم قطعی‌های ناگهانی، مردم به‌ویژه صاحبان کسب‌وکار‌های مختلف را آزار می‌داد. به‌علاوه مسئله دیگری در این حوزه وجود دارد که دو چالش از دل آن برآمده؛ ناترازی و ناعدالتی. حل ناترازی باید به‌گونه‌ای باشد که به تبعیض مضاعف تبدیل نشود؛ چراکه رویکرد‌های ساده‌سازی مانند افزایش قیمت یا قطع برق، نه تنها مسئله را حل نمی‌کند، بلکه روح و روان جامعه را تحت‌فشار شدید قرار می‌دهد و احساس بی‌عدالتی را هم تشدید می‌کند.»
«فرهیختگان» در مطلب دیگری نوشته «اکنون دو ساعت در روز قطعی برق داریم و به زودی نصف روز برق نخواهیم داشت.
این مطلب افزوده که «میزان ناترازی گاز تا سال ۱۴۰۶ حداقل ۵ برابر می‌شود» و «افت فشار پارس‌جنوبی از سال آینده آغاز و هر ساله تولید گاز کمتر می‌شود.»
در این میان دولت مسعود پزشکیان به جای تشکیل ستاد بحران و اقدامات جدی و همه‌جانبه برای افزایش تولید انرژی و مدیریت بحران کمبود انرژی که برای شهروندان و صنایع طاقت‌فرسا شده، با راه‌اندازی یک پویش به دنبال مدیریت وضعیت «ناترازی» است و البته طبق معمول «مردم» مسئول حل این بحران هستند!
در آنسو بسیاری معتقدند «پویش دو درجه کمتر با گاز ۱۰۰ تومانی» بی‌نتیجه و بی‌خاصیت است. موضوع کمبود انرژی عمیق‌تر و جدی‌تر از چنین اقدامات نمایشی و تبلیغاتی است که به نظر می‌رسد برای هیئت دولت و هوادارانشان جنبه سرگرمی دارد!
شهباز حسن پور نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی سه روز پیش در صحن علنی مجلس هشدار داد که «سه روز است که گاز شهرک‌های صنعتی قطع است و گاز مجموعه‌های فولادی را نیز قطع کرده‌اند، بنابراین متاسفانه این مسئله سبب افزایش قیمت میلگرد خواهد شد. این در حالی است که دولت و مجلس در تلاش برای ساخت و ساز مسکن هستند اما به یکباره ۴۰ درصد قیمت برق و گاز واحدهای تولیدی همچون آجر، سیمان و کچ گران شده است.»
این سخنان تنها نمایی از وضعیت اسفبار انرژی در کشور است. کشوری که دومین ذخائر گاز و چهارمین ذخائر نفت جهان را در دست دارد اما در تأمین گاز برای مصرف داخلی عاجز شده و از یکسو گاز و برق بخش خانگی را قطع می‌کند و از سوی دیگر با قطع گاز و برق واحدهای تولیدی و صنعتی خسارت گسترده‌ای در اقتصاد ایجاد و سبب افزایش رکود تورمی در بازارهای مختلف می‌شود. همچنین با مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها بر افزایش آلودگی هوای شهرهای مختلف دامن می‌زند.
نوید فهیم‌زاده کارشناس انرژی در گفتگو با خبرگزاری «رکنا» گفته بحران این روزها در حوزه انرژی به دلیل مشکلات در مدیریت مصرف گاز و سوخت و عدم هماهنگی بین وزارت نیرو و وزارت نفت به وجود آمده است.
این کارشناس انرژی گفته «دولت در ۱۰۰ روز اول باید به تأمین سوخت زمستانی می‌پرداخت. همه دولت‌ها، از جمله دولت‌های رئیسی و روحانی، در دوره شهریور تا آذر ماه ذخایر سوخت نیروگاهی خود را تکمیل می‌کنند. در این بازه زمانی، با افزایش مصرف گاز خانگی در فصل سرما، تأمین گاز برای نیروگاه‌ها کاهش می‌یابد و معمولاً این کمبود با استفاده از گازوئیل جبران می‌شود. متاسفانه وزارت نفت نتواسته است گاز و گازوئیل کافی تأمین کند و وزارت نیرو هم هیچ واکنشی نشان نداده است. این ناتوانی باعث شده ذخایر سوخت به جای افزایش، کاهش یابد.»
او افزوده که «دخایر سوخت در شهریور ۱۴۰۰ معادل ۱.۶ میلیارد لیتر در شهریور ۱۴۰۱ به ۱.۷ میلیارد لیتر رسیده است. این کاهش ذخایر در شرایطی اتفاق افتاده که سال گذشته به دلیل عدم صادرات گاز به ترکیه، ذخایر بیشتر از سالهای قبل بود، اما امسال ذخایر سوخت کاهش یافته است و در سالهای قبل شرایط به شکل همین امسال بود و مدیریت شد. اما حال به نظر وضعیت به‌گونه‌ای شده که ذخایر سوخت نیروگاهی کشور به زیر یک میلیارد لیتر رسیده و اگر به همین روند ادامه دهیم، شبکه برق به شرایط فوق بحرانی خواهد رسید. این وضعیت ممکن است منجر به قطعی برق سراسری به مدت یک هفته یا ده روز شود.»
نوید فهیم‌زاده هشدار داده که «شرایط ایجاد شده در حالی است که در هفته‌های آینده با توجه به کاهش دما و افزایش مصرف گاز، احتمال قطعی گاز در مناطق شمال شرق کشور وجود دارد. اگر این روند ادامه یابد، ممکن است گاز صنایع و حتی برق مصرفی مردم نیز قطع شود.»
