خبرگزاری رویترز بر پایه اسناد و تصاویر ماهواره‌ای گزارش داد که جمهوری اسلامی با همکاری یک شبکه بزرگ از نفتکش‌های موسوم به «ناوگان شبح» و با اسناد جعلی، به دور زدن تحریم‌ها ادامه داده و نفت ایران را به نقاط مختلف دنیا قاچاق می‌کند.
در این گزارش که سه‌شنبه ۸ ژانویه (۱۸ دی‌ماه) منتشر شد به ایمیل‌های افشاشده مربوط به شرکت ایرانی «ساهارا تاندر» اشاره شده است که پرده از روش‌های پیچیده حکومت و دلال‌های نفتی برای دور زدن تحریم‌های غرب و فروش نفت ایران برمی‌دارد. این ایمیل‌ها توسط گروه هکری به نام «شبکه پرانا» افشا شده‌اند.
در یکی از این موارد، نفتکش «رمی» که با پرچم پاناما فعالیت می کند، نفت ایران را با اسناد جعلی به نام نفت عراق حمل کرده است. تحقیقات رویترز نشان می‌دهد که این نفتکش قبلاً با نام جعلی «اقیانوس عمیق» فعال بود و نفت خام ایران را مخفیانه به سایر نقاط منتقل می‌کرده است.
این نقل و انتقالات در ۲۲ فوریه ۲۰۲۳ توسط ماهواره «سنتینل-۲» متعلق به آژانس فضایی اروپا رصد شده است. بر اساس این گزارش، نفکش «رمی» محموله خود را از نفتکش دیگری به نام «سونیا ۱» که زیر پرچم جمهوری اسلامی است دریافت کرده است.
بر اساس ایمیل‌های افشا شده، شرکت «ساهارا تاندر» که در تهران مستقر است، از مارس ۲۰۲۲ تا فوریه ۲۰۲۴ حدود ۲۰میلیون بشکه نفت به نقاط مختلف جهان قاچاق کرده است. ارزش این محموله‌ها بر اساس قیمت‌های سال ۲۰۲۳ حدود ۱/۷ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
در بخش دیگری از این گزارش آمده شرکت «ساهارا تاندر» با روش «انتقال نفت از کشتی به کشتی»، جعل اسناد، تغییر هویت کشتی‌ها و همچنین با ارسال سیگنال‌های جعلی موقعیت‌یابی (دستکاری GPS)، توانسته مسیرهای انتقال نفت را مخفی کند.
بر اساس این گزارش، مقصد اصلی نفتکش‌های این شبکه بنادر ونزوئلا، مورمانسک در شمال روسیه و چندین بندر در چین بوده است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در ماه آوریل ۲۰۲۴ شرکت ساهارا تاندر را به‌دلیل همکاری با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحریم کرد. بیانیه این وزارتخانه این شرکت را یکی از بازیگران کلیدی در تأمین مالی نیروهای شبه‌نظامی وابسته به رژیم ایران در خاورمیانه دانسته بود.
نقش ترامپ و احیای کارزار فشار حداکثری
در بخش دیگری از گزارش رویترز اشاره می‌شود دونالد ترامپ در دور اول ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۸ با خروج از برجام، تحریم‌های نفتی علیه جمهوری اسلامی را بازگرداند. اکنون با بازگشت مجدد او به کاخ سفید انتظار می‌رود او بار دیگر کارزار فشار حداکثری را احیا کند.
در بخش دیگری از این گزارش آمده، ناوگان ساهارا تاندر شامل ۳۴ نفتکش است که در عملیات قاچاق نفت از آنها استفاده می‌شد.
یکی از مقامات گمرک عراق به رویترز گفته است اسنادی که کشتی «رمی» برای انتقال نفت ایران به عراق استفاده کرده، جعلی هستند. سازمان SOMO مسئول صادرات نفت عراق نیز تأیید کرده که هیچ سابقه‌ای از بارگیری نفت خام این کشتی در بنادر عراق وجود ندارد.
به نظر می‌رسد افشای این ایمیل‌ها و همکاری‌های اطلاعاتی غرب می‌تواند فشار بیشتری بر شبکه‌های قاچاق نفت ایران وارد کند. اطلاعاتی که احتمالاً در افشای آنها همکاری نفوذی‌ها در سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی رژیم و حتا در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی مؤثر بوده است.
