فشارهای غرب و اسرائیل به دولت عراق برای خلع سلاح و انحلال حشدالشعبی به ویژه پس از سقوط رژیم بشار اسد رو به افزایش است.
پس از تصرف شهر حلب توسط مخالفان اسد، وقتی آنها برای تصرف حماء آماده میشدند، محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق در تماس با رجب طیب اردوغان که از «هیأت تحریرالشام» و محمد الجولانی (احمد الشرع) حمایت میکرد هشدار داد: «عراق تماشاگر ساده عواقب تحولات بزرگی که در سوریه در حال رخ دادن است، نخواهد بود.»
بشار اسد سقوط کرد و نه تنها نیروهای مسلح عراق و شبهنظامیان حشدالشعبی بلکه «سپاه قدس» و ارتش روسیه هم نتوانستند کمکی به آن کنند که همچنان در قدرت بماند. از همان زمان فشارها برای خلع سلاح و انحلال حشدالشعبی نیز به شدت افزایش یافته است.
دونالد ترامپ از طریق نمایندگان خود در پیامی ویژه به نخست وزیر عراق توصیه کرد نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی را کنترل کند و در امور داخلی سوریه پس از سرنگونی حکومت بشار اسد دخالت نکند.
روزنامه «الاخبار» گزارش داد: «این پیام همچنین شامل تهدید تلویحی ترامپ مبنی بر تحریم نفت و اقتصاد عراق در صورت تداوم اقدامات پولشویی، قاچاق دلار و سوخت و انعقاد قرارداد مجدد با جمهوری اسلامی ایران بود.»
ابراهیم عزیزی رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در دیدار با نمایندگان حشدالشعبی در عراق که ۲۵ دیماه ۱۴۰۳ در تهران صورت گرفت عنوان کرد: «انحلال حشدالشعبی در راستای تقویت گروههای تروریستی در منطقه است. مطمئناً با انحلال حشدالشعبی، رژیم صهیونیستی و آمریکا بیشترین سود را خواهند برد.»
اینهمه در حالیست که السودانی ۱۹ دیماه ۱۴۰۳ در تهران با رهبر جمهوری اسلامی دیدار کرده بود. علی خامنهای در این دیدار با اشاره به قصد آمریکا برای گسترش حضور در عراق گفت: «حشدالشعبی یکی از مؤلفههای مهم قدرت در عراق است که باید در جهت حفظ و تقویت بیش از پیش آن اهتمام داشت.»
خامنهای در حالی بر حفظ و تقویت حشد الشعبی تاکید کرده که گزارشهای پیش از این دیدار حاکی از آن بود که هدف از سفر نخست وزیر عراق به تهران اتفاقا بررسی «نحوه انحلال و ادغام برخی گروههای مسلح در چارچوب سازمان حشد الشعبی» بوده است.
طی سالهای اخیر یکی از برنامههای اصلی جمهوری اسلامی، نفوذ در بین نیروهای مسلح عراق بود. فراهم کردن شرایط تحصیل افسران ارتش و پلیس در دانشگاههای نظامی و انتظامی در ایران و همچنین اعطای بورس تحصیلی به اعضای حشدالشعبی برای تحصیل در دانشگاهها و مراکز علمی یکی از این برنامهها بود.
برخی منابع گزارش دادهاند که دولتهای غربی افزایش سرمایهگذاری در عراق را مشروط به کوتاه کردن دست جمهوری اسلامی از این کشور کردهاند.
السودانی روز سهشنبه ۲۵ دیماه ۱۴۰۳ با کییر استارمر نخست وزیر بریتانیا دیدار کرد. بریتانیا یک بسته تجاری و سرمایهگذاری به ارزش حدود ۱۵ میلیارد دلار به عراق ارائه داده است. این بسته شامل کمک بریتانیا به زیرساختهای فرسوده آب و برق عراق، کمکهای دفاعی و بازسازی پایگاه هوایی «القیاره» و سرمایهگذاری «بریتیش پترولیوم» در عراق است. تحلیلگران میگویند این امتیازات بخشی از تلاشهای چندجانبه برای کاهش نفوذ رژیم ایران در عراق است.
عباس موسوی نماینده شبهنظامیان «نجباء» عراق در ایران، خبر اعلام رسمی انحلال حشد الشعبی توسط دولت عراق را تکذیب کرد اما منابع غیررسمی میگویند بعضی یگانهای حشدالشعبی سلاح خود را تحویل دادهاند. به آنها وعده داده شده است که در نیروهای مسلح عراق ادغام خواهند شد.