دکتر رضا سعیدی فیروزآبادی – بیش از ۵ سال از همه‌گیری کرونا در ایران می‌گذرد. با شیوع بیماری کرونا در جهان، اولین زمزمه‌های ورود این ویروس به ایران در دی ماه ۱۳۹۸ آغاز شد. حکومت به علت مسائل سیاسی و امنیتی منکر شیوع این بیماری در کشور شد و تنها پس از آنکه سرایت بیماری شدت گرفت، در بهمن ۱۳۹۸ اولین مورد آن بطور رسمی در قم اعلام شد.
دولت روحانی زیر فشار اذهان عمومی در اسفند ماه ۱۳۹۸، همه‌گیری کرونا در ایران را بطور رسمی اعلام کرد. جهت کنترل همه‌گیری، قرنطینه و پروتکل‌های بهداشتی بطور ناقص در ایران در فروردین ۱۳۹۹ شروع گشت، ولی این اقدامات به دلیل وجود بحران‌های اقتصادی و نبود سیستم‌های حمایتی اجتماعی کارآیی لازم را نداشت.
دولت دوازدهم جمهوری اسلامی در فروردین ۱۳۹۹ پزشکان بدون مرز را که جهت کمک به ایران آمده بودند اخراج کرد. رهبری نظام در دی ۱۳۹۹ ویروس کرونا را ساخته آمریکا نامید و هرگونه ورود واکسن تولید شده در اروپا و آمریکا را ممنوع اعلام کرد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی و بیش از ۲۵۰۰ پزشک حکومتی از این اقدام دفاع کرده و آن را ستودند. حکومت همچنین اعلام کرد که طرح ساختن چند واکسن ایرانی را در دست اقدام دارد.
در خردادماه ۱۴۰۰، واکسن «برکت» از سازمان غذا و داروی ایران مجوز دریافت کرد. عدم شفافیت در مراحل تولید و آزمایش‌های بالینی این واکسن، با اعتراض بسیاری از کارشناسان روبرو شد که در فضای علمی و مطبوعاتی ایران، اجازه انتشار به آنها داده نشد. این واکسن همچنان مورد تایید سازمان بهداشت جهانی نیست.
ورود مافیای دارو و طب سنتی به تشویق نظام، از دیگر مسائلی است که سلامت ایرانیان را در مواجهه با ویروس کرونا به مخاطره انداخت. نبود تجهیزات کافی از جمله ماسک و تست‌های تشخیص، شناسایی و پیشگیری این بیماری را با مشکل مواجه می کرد.
پنهانکاری شدید حکومت در اعلام آمار صحیح، و برخوردهای امنیتی با کادر پزشکی و درمان، از دیگر نکات همه‌گیری کرونا در ایران بود. حاصل آنکه طبق آمار رسمی، و نه واقعی، بیش از ۱۵۰ هزار ایرانی در اثر این همه‌گیری در ایران جان خود را از دست دادند. بسیاری میزان واقعی مرگ و میر بر اثر بیماری کووید۱۹ در کشور را بسیار بیشتر از این می‌دانند. با اینهمه ایران از نظر میزان آمار مرگ و میر مبتلایان در مقایسه با دیگر کشورهای جهان، نسبت به میزان مبتلایان در رتبه چهارم قرار گرفت.
همچنین بالغ بر ۶۰۰ مرگ در میان کادر درمان به علت ابتلا به بیماری کرونا اعلام شد، بطوری که ایران یکی از بالاترین میزان مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا را در میان کادر درمان در جهان دارد.
عدم شفافیت و توجه به توصیه‌های علمی، سوء مدیریت و برخوردهای سیاسی و امنیتی در مواجهه با این پدیده، منجر به یک فاجعه انسانی و جنایتی غیرقابل انکار در ایران شد.
*دکتر رضا سعیدی فیروزآبادی متخصص پیوند اعضاء و ریاست بخش پیوند اعضاء دانشگاه ایالتی نیویورک
