قیمت مواد خوراکی از برنج و لبنیات تا روغن در ایران افزایش یافته و به برخی از اصناف نیز از افزایش قیمت کالاها طی هفته‌های آینده خبر داده‌اند.
افزایش قیمت ارز در ماه‌های گذشته موجی از گرانی و افزایش قیمت در بازار مواد غذایی ایجاد کرده است. کارشناسان اقتصادی هشدار داده بودند که اثر افزایش قیمت ارز بر بازار مواد خوراکی با موجی از افزایش قیمت همراه خواهد بود.
در هفته‌ای که گذشت گزارش شد که صنعت لبنیات کشور اقدام به افزایش قیمت برخی از محصولات کردند. بر اساس گزارش‌ها خامه ۱۰۰ گرمی که در تابستان امسال ۱۶۵۰۰ تا ۱۹ هزار تومان بود، اکنون به قیمت ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومان تا ۲۷ هزار تومان به فروش می‌رسد.
قیمت شیر موز و شیر کاکائو پاکتی کوچک نیز در روزهای اخیر افزایش یافته و از ۱۵ هزار تومان به ۱۸ هزار تومان رسیده است. قیمت ماست ساده و همزده نیز با افزایش همراه شده و تقریباً عمده محصولات لبنی که مشمول قیمت مصوب نیستند، گران شده‌اند.
افزایش قیمت لبنیات حتی شامل اقلام معروف به «تنظیم بازاری» که با قیمت‌گذاری دستوری دولت روبرو هستند نیز شده است و قیمت این محصولات از ۶ تا ۱۰ درصد افزایش یافته است.
کره ۱۰۰ گرمی شهریور ۴۳ هزار تومان و اکنون در دی ماه با قیمت ۶۳ هزار تومان (قیمت سکه تمام سال ۱۳۸۰) به فروش می‌رسد. شیر بطری پر چرب شهریور ۲۹ هزار تومان و حال در دی ماه با قیمت ۴۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.
ماست ۹۰۰ گرمی شهریور ۴۱ هزار تومان و اکنون در دی ماه با قیمت ۵۲ هزار تومان به فروش می‌رسد. قیمت پنیر سفید ۴۰۰ گرمی هم از ۴۴ به ۵۶ هزار تومان رسیده است.
قیمت لبنیات در حالی از اواخر تابستان تا کنون با موجی از افزایش قیمت روبرو شده که در نیمه تابستان که دولت مسعود پزشکیان فعالیت خود را آغاز کرد قیمت دلار در بازار آزاد ایران حدود ۴۸ هزار تومان بود و اکنون به بیش از ۸۰ هزار تومان رسیده است!
از سوی دیگر حذف بازار ارزی نیما و راه‌اندازی بازار جدیدی با عنوان «بازار ارز تجاری» که قیمت‌ها در آن تابع قیمت‌ها در بازار آزاد است نیز سبب شده قیمت دلار که چند هفته پیش در سامانه نیما حدود ۴۵ هزار تومان بود به بیش از ۶۸ هزار تومان در «بازار ارز تجاری» برسد. واردکنندگان که ارز مورد نیاز خود را پیشتر از بازار نیما تأمین می‌کردند حالا باید ارز را با قیمت بیشتری از «بازار ارز تجاری» تهیه کنند و این موضوع بر افزایش قیمت کالاهای وارداتی و تولیدات داخلی موثر است.
قیمت برنج نیز با افزایش قیمت روبرو شده است. مجیدرضا خاکی سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج از افزایش ۳۰ درصدی قیمت برنج ایرانی خبر داده و گفته میزان واردات برنج خارجی نیز متناسب با تقاضای بازار نبوده است.
سخنگوی انجمن واردکنندگان برنج با انتقاد از سیاست‌های دولت در مدیریت بازار مواد خوراکی گفته «طی چند سال اخیر به نظر می‌رسد که مهم‌ترین علتی که موجب شرایط فعلی در بازار شد، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی بر اساس داده‌های نادرست و آدرس‌های غلط بوده که متاسفانه عموما با بخشی نگری و رویکرد غیر کارشناسی همراه بوده است.
مجیدرضا خاکی تأکید کرده که با افزایش قیمت برنج خارجی، قیمت برنج ایرانی دستخوش نوسانات قرار خواهد گرفت که بر این اساس بازدهم دهک‌های ضعیف جامعه توان خرید را ندارند.
گوشت قرمز نیز از جمله کالاهایی است که در هفته‌های گذشته با افزایش قیمت روبرو شده است. افشین صدر دادرس، مدیر عامل اتحادیه پرورش‌دهندگان دام سبک ایران، در دی‌ماه جاری درباره دلایل افزایش قیمت گوشت گفت که «واقعیت این است که قیمت دام زنده گران نیست، بلکه این قیمت تمام شده ما است که بالاست، پس از حذف ارز ترجیحی و رشد نرخ تورم متانسب با تورم قدرت خرید مردم افزایش پیدا نکرد. علی رغم نرخ مناسب قیمت دام زنده، متاسفانه سودی که در چرخه پخش روی گوشت کشیده می‌شود غیرمنطقی است.»
در روزهای گذشته همچنین قیمت ۱۱۴ قلم انواع روغن خوراکی بطور رسمی و با مجوز دولت با افزایش ۱۵ تا ۲۵ درصدی روبرو شده است. افزایش قیمت روغن چند روز پس از اعلام خروج شرکت عربستانی «صافولا» از ایران رخ داد. شرکت «صافولا» بیش از دو دهه به عنوان سرمایه‌گذار خارجی در صنعت روغن ایران فعالیت داشت و نیمی از بازار روغن ایران را در دست داشت.
رد پای اثر افزایش قیمت دلار و تأمین نشدن ارز مورد نیاز واردات دانه‌های روغنی از سوی دولت در گرانی روغن نیز به چشم می‌خورد. اکبر فتحی، دبیر ستاد هماهنگی امنیت غذایی وزارت جهاد کشاورزی، با «ضروری» اعلام کردن افزایش قیمت روغن گفته «اگر چه تا همین چند ماه پیش، واردات مواد خام اولیه روغن به خوبی انجام می‌شد و کارخانه‌ها بدون مشکل به تولید ادامه می‌دادند، اخیراً به دلیل کاهش واردات و برخی عوامل خارجی، تعدادی از کارخانه‌ها با چالش مواجه شده‌اند.»
سندیکای صنایع کنسرو ایران نیز خبر داده از اول بهمن ۱۴۰۳، قیمت کنسرو ماهی تن حدود ۱۴ درصد افزایش پیدا می‌کند.
دلایل تغییر قیمت کنسرو ماهی مصائب تامین مواد اولیه، افزایش نرخ ارز نیمایی و سیاست بازار ارز توافقی و مواردی، چون نوسانات قیمت روغن، کاهش صید داخلی و افزایش نیاز به واردات و افزایش هزینه‌های سربار تولید از جمله رشد قیمت حامل‌های انرژی و قطعی‌های مکرر برق عنوان شده است.
قیمت یک قوطی کنسرو ماهی تن ۱۸۰ گرمی، بر اساس داده‌های میدانی و جستجوی فروشگاه‌های آنلاین در دی ماه سال ۱۴۰۳، در بازه تقریبی ۷۵ هزار تومان تا ۱۰۵ هزار تومان قرار دارد. برخی برند‌های خاص یا کنسرو‌های با روغن زیتون ممکن است گران‌تر فروخته شوند.
کنسرو ماهی طبق گزارش مرکز آمار در اواخر سال گذشته بین ۶۴ هزار و ۷۰۰ تومان تا ۸۵ هزار و ۶۰۰ تومان فروخته می‌شد. بهار امسال، قیمت کنسرو ماهی تن، در محدوده ۶۷ تا ۹۰ هزار تومان قرار گرفت.
بخش دیگری از کالاهای پرمصرف دیگر نیز با افزایش قیمت روبرو خواهند شد. برای نمونه فعالان صنف مواد شوینده خواستار افزایش ۴۰ درصدی قیمت محصولات خود هستند. آنها با ارسال نامه رسمی به سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان خواسته‌اند به خاطر بالا رفتن هزینه‌های تولید، به‌ویژه در بخش مواد اولیه و بسته‌بندی، با درخواستشان موافقت شود.
افزایش قیمت مواد شوینده، به دلیل گرانی مواد اولیه پتروشیمی از جمله ظروف پت و انواع پلاستیک‌ها انجام خواهد شد، اما عوامل دیگری از جمله افزایش قیمت ارز و قطع برق و گاز صنایع به علت کمبود انرژی نیز در درخواست افزایش ۴۰ درصدی قیمت‌ها موثر بوده است.
فعالان صنعت شوینده، آرایشی و بهداشتی می‌گویند قطعی برق باعث شده امسال به صورت میانگین با ۴۰ تا ۵۰ درصد ظرفیت خود کار کنند و بین دو تا سه روز در هفته، فعالیت‌شان تعطیل باشد.
اینهمه در حالیست که تورم فزاینده در اقتصاد ایران را روند افزایش قیمت‌ها در همه گروه‌های کالاها و خدمات را ادامه خواهد داد.
از سوی دیگر در صورت عدم توافق میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی، و تداوم تحریم‌ها یا تشدید فشارهای اقتصادی دولت ترامپ بر جمهوری اسلامی، دولت مسعود پزشکیان طی ماه‌های آینده با کسری درآمدهای ارزی روبرو خواهد شد و در روند واردات و تولید داخلی اختلال بیشتری روبرو می‌شود. در اینصورت باید منتظر موج دیگری از افزایش قیمت انواع کالا و خدمات در ایران بود!
